Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ bị ám sát

Kẻ tấn công là một cảnh sát

Theo các nhân chứng có mặt tại hiện trường kể lại, họ nghe thấy tiếng súng nổ và kẻ tấn công hô lên “Cuốn xéo hết đi!”. Trước khi nổ súng, tên này còn hét lên “Chúng tôi đã thề sẽ tử vì đạo”. Kẻ tấn công đã hô một loạt khẩu hiệu trong lúc khua súng như: “Đức A-la vĩ đại nhất”, “Đừng lãng quên A-lép-pô”. Kẻ thủ ác được xác định là một sĩ quan cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ đang không làm nhiệm vụ có tên Mép-lút Mớt An-tin-tát (Mevlut Mert Altintas), 22 tuổi. An-tin-tát đã bắn ít nhất 5 phát đạn vào Đại sứ A.Ca-lốp. An-tin-tát là người đứng đầu tiên phía sau Đại sứ A.Ca-lốp trong suốt thời gian ông đọc bài phát biểu. Sau khi bị tấn công, Đại sứ A.Ca-lốp đã được chở tới bệnh viện cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. An-tin-tát còn nổ súng làm bị thương 3 người khác tại phòng triển lãm. Sau khi tấn công Đại sứ A.Ca-lốp, hung thủ không chịu hạ vũ khí và tiếp tục đụng độ với lực lượng an ninh Thổ Nhĩ Kỳ trong khoảng 15 phút trước khi bị tiêu diệt.

Hung thủ An-tin-tát tới từ thành phố Xô-kê, tỉnh Ay-đin (Thổ Nhĩ Kỳ), từng làm việc trong lực lượng cảnh sát chống bạo động ở An-ca-ra trong 2 năm rưỡi. Tên này mới bị sa thải do các cáo buộc dính líu tới tổ chức khủng bố và vụ đảo chính bất thành hồi tháng 7 vừa qua. Trước khi hành động tấn công Đại sứ A.Ca-lốp, An-tin-tát được cho là không có dấu hiệu nào cho thấy có liên hệ với chủ nghĩa cực đoan tôn giáo hay hoạt động ủng hộ thánh chiến.

Trên mạng xã hội Twitter, Thị trưởng An-ca-ra Me-li Góc-sếch (Melih Gokcek) cho rằng, kẻ tấn công có thể có liên hệ với giáo sĩ Gu-len bị Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc lên kế hoạch vụ đảo chính hồi tháng 7 nhằm lật đổ Tổng thống Tay-íp Éc-đô-gan (R.Tayyip Erdogan). Theo Reuters, một quan chức an ninh Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định có nhiều dấu hiệu cho thấy kẻ ám sát Đại sứ Nga có liên hệ với giáo sĩ Gu-len. Quan chức này cho biết, các cuộc điều tra hiện đang tập trung vào mối liên hệ của kẻ ám sát với mạng lưới những người ủng hộ giáo sĩ Gu-len. An-tin-tát được biết từng sinh sống cùng những người có liên quan tới mạng lưới này và chính những người tham gia mạng lưới đã giúp An-tin-tát vào được trường đại học.

Báo chí Thổ Nhĩ Kỳ ngày 20-12 cho biết, lực lượng chức năng nước này đã bắt giữ ít nhất 6 người liên quan tới vụ sát hại Đại sứ A.Ca-lốp. Trong số đó có cha, mẹ và em gái của đối tượng nổ súng. Những người bị bắt giữ đã được di lý từ thành phố Xô-kê, tỉnh Ay-đin về An-ca-ra để phục vụ công tác điều tra.

Nga điều tra hình sự

Ngay sau khi vụ tấn công xảy ra, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tay-íp Éc-đô-gan đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga V.Pu-tin (V.Putin) để chia sẻ thông tin. Thủ tướng Nga Đ.Mét-vê-đép (D.Medvedev) và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Bi-na-li Y-in-đi-rim (Binali Yildirim) cũng điện đàm, trong đó ông Đ.Mét-vê-đép khẳng định, vụ sát hại Đại sứ A.Ca-lốp là hành động khủng bố xảy ra trong bối cảnh quốc tế đặc biệt. Văn phòng báo chí của Chính phủ Nga cho biết, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố rằng những kẻ đứng đằng sau vụ tấn công này có mưu đồ phá hoại quan hệ song phương đang được cải thiện giữa hai nước. Thủ tướng Nga kêu gọi người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ truy tìm và trừng phạt các tổ chức đứng đằng sau vụ việc.

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ ra thông báo lên án “vụ tấn công khủng bố hèn hạ” nhằm vào Đại sứ A.Ca-lốp, đồng thời khẳng định sẽ không để vụ tấn công này phủ bóng lên quan hệ song phương. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Ma-ri-a Da-kha-rô-va cho biết, Nga sẽ đưa vụ tấn công Đại sứ A.Ca-lốp ra Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Tổng thống Nga V.Pu-tin đã tiến hành một cuộc họp đặc biệt tại điện Crem-li để thảo luận về vụ Đại sứ Nga bị sát hại với sự tham dự của Ngoại trưởng Xéc-gây La-vrốp, Giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang Nga A.Bót-ni-cốp và Giám đốc Cơ quan Tình báo nước ngoài X.Na-rít-xkin. Tại cuộc họp, Tổng thống V.Pu-tin tuyên bố sẽ thúc đẩy cuộc chiến chống khủng bố. Tổng thống Nga cho rằng, vụ sát hại là hành động khiêu khích nhằm phá hoại nỗ lực bình thường hóa quan hệ hai nước cũng như phá hoại tiến trình hòa bình tại Xy-ri. Ông cho biết, Ủy ban Điều tra Liên bang Nga đã khởi tố vụ án hình sự về tội giết người và được giao nhiệm vụ thành lập nhóm làm việc liên chính phủ lên đường sang Thổ Nhĩ Kỳ để cùng tham gia với các đối tác Thổ Nhĩ Kỳ điều tra tìm ra những kẻ đứng đằng sau vụ việc.

Ngày 20-12, người phát ngôn Tổng thống Nga, ông Đmi-tơ-ri Pê-scốp (Dmitry Peskov) cho biết, một nhóm điều tra nhanh gồm đại diện các cơ quan chức năng, Ủy ban Điều tra Liên bang Nga và Bộ Ngoại giao đã tới Thổ Nhĩ Kỳ. Nhóm điều tra gồm 18 thành viên sẽ làm việc trong khuôn khổ cuộc điều tra vụ ám sát Đại sứ Nga A.Ca-lốp.

Vụ sát hại Đại sứ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ đã bị cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ. Liên hợp quốc và Mỹ ngay lập tức đã lên án vụ tấn công. Ngoại trưởng Mỹ Giôn Ke-ri (John Kerry) cho biết, Oa-sinh-tơn sẵn sàng hỗ trợ Nga và Thổ Nhĩ Kỳ điều tra vụ việc. Trong một tuyên bố chính thức, Tổng thống đắc cử Mỹ Đ.Trăm (Donald Trump) nhấn mạnh, việc sát hại một đại sứ là sự vi phạm tất cả các quy tắc của luật lệ văn minh, phải bị thế giới cực lực lên án.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Pháp Giăng Mắc Ây-rôn (Jean-Marc Ayrault) gọi đây là “hành động hèn hạ” nhằm vào nhà ngoại giao Nga. Ngoại trưởng Cô-lôm-bi-a Ma-ri-a An-giê-la Hôn-ghin (Maria Angela Holguin) cũng lên án hành vi khủng bố tại An-ca-ra, đồng thời cảnh báo “thế giới đang tiến tới một thời điểm, trong đó không có nơi nào là an toàn”. Các nước Ai Cập, Các tiểu vương quốc A-rập Thống nhất (UAE), I-ran và Xy-ri đều lên án vụ tấn công. Ngày 20-12, Đại sứ quán I-ran tại An-ca-ra cho biết, I-ran đã đóng cửa tất cả các lãnh sự quán của nước này trên toàn Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ Đại sứ Nga bị sát hại và khuyến cáo công dân I-ran nên tránh đến các nơi này. Cùng ngày, Đại sứ quán Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ cũng thông báo đóng cửa Đại sứ quán tại An-ca-ra và các lãnh sự quán tại I-xtan-bun và A-đa-na, đồng thời đưa ra lời cảnh báo công dân Mỹ không nên đến gần khu vực Đại sứ quán Mỹ tại An-ca-ra.

Vài giờ sau vụ tấn công sát hại Đại sứ Nga, ngày 20-11, cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt giữ một đối tượng nam giới nổ súng bên ngoài Đại sứ quán Mỹ ở thủ đô An-ca-ra. Theo hãng truyền hình nhà nước Anadolu, đối tượng đã bắn chỉ thiên 8-9 phát đạn từ khẩu súng săn giấu trong áo khoác trước khi bị bắt giữ.

Việt Nam lên án mạnh mẽ vụ tấn công  Ngày 20-12, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước vụ ám sát nhằm vào Đại sứ Liên bang Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình nêu rõ:   “Việt Nam lên án mạnh mẽ vụ tấn công bằng súng khiến Đại sứ Liên bang Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ A.Ca-lốp bị thiệt mạng. Chúng tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến Chính phủ, nhân dân Nga cùng gia đình Đại sứ A.Ca-lốp và tin tưởng rằng tội ác này sẽ bị trừng trị thích đáng”.

XUÂN PHONG