“Cơn ác mộng” nô lệ hiện đại lan rộng tại Anh

Khi Elvira đặt chân đến Heathrow (Anh) năm 2014, bà từng nghĩ rằng, cuộc đời bà có thể sang một trang mới thay vì cuộc sống cơ cực trước đây. Nhưng người phụ nữ Philippines 50 tuổi này đã nhầm. Bà được đưa đến làm việc tại một căn hộ sang trọng ở Kensington, nơi người chủ ép bà làm việc 20 giờ mỗi ngày, chỉ để đổi lại vài mẩu bánh mỳ và không hề có bất kỳ đồng lương nào. Bà bị mắc kẹt trong cuộc sống của một nô lệ, trong khi chỉ cách trung tâm London sầm uất, nhộn nhịp vài chục mét. Đáng sợ hơn, những nạn nhân như bà Elvira không phải hiếm.

Tổ chức Lao động Quốc tế của Liên hợp quốc ước tính 21 triệu người trên thế giới đang bị mắc kẹt trong những hình thức khác nhau của nô lệ hiện đại. Đây vốn là khái niệm đề cập tới tình trạng buôn người, lao động cưỡng bức, nô lệ vì nợ nần, mại dâm, hôn nhân cưỡng bức và một số hình thức khai thác lao động kiểu nô lệ khác. Hơn 200 năm kể từ khi nước Anh bãi bỏ chế độ nô lệ, “cơn ác mộng” này lại đang tiếp diễn và phát triển nhanh chóng.

Theo đánh giá của các chuyên gia, nô lệ thời hiện đại là một trong những loại tội phạm tồi tệ nhất xâm phạm quyền con người, gạt bỏ những quyền tự do chủ yếu, cơ bản nhất mà mỗi con người đều có quyền được hưởng. Nạn nhân có thể bị buôn bán để lấy nội tạng, trẻ em bị bắt cóc khỏi gia đình, bị tước bỏ tuổi thơ, bị lạm dụng tình dục, phụ nữ bị ép buộc bán dâm, hay trở thành nạn nhân của những vụ hôn nhân cưỡng bức. Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) cho biết, 70% người di cư đến châu Âu bằng thuyền là nạn nhân của tình trạng buôn người, buôn bán nội tạng hoặc bóc lột. Mỗi năm, nạn buôn bán người mang đến nguồn lợi nhuận bất hợp pháp lên đến 150 tỷ USD, ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 45 triệu người, trong đó, chủ yếu là phụ nữ, trẻ em.

Tại Anh, số lượng nạn nhân của tình trạng nô lệ hiện đại và nạn buôn người đã tăng gấp đôi trong vòng 3 năm qua. Các thống kê được công bố bởi Cơ quan Tội phạm quốc gia Anh (NCA) cho thấy, đã có 3.805 nạn nhân năm 2016, trong khi con số này vào năm 2013 là 1.745 người. Gần đây, Bộ Nội vụ Anh ước tính con số nạn nhân bị mắc kẹt trong tình trạng nô lệ hiện đại tại các khách sạn, nhà điều dưỡng, tiệm rửa xe hay bị giam cầm trong các nhà thổ ở Xứ sở sương mù... đã lên tới 10.000 đến 13.000 người.

Trước thực trạng này, nước Anh kiên quyết đứng ở tuyến đầu của cuộc chiến phòng, chống nạn buôn bán người và nô lệ hiện đại. Ngày 10-8 vừa qua, NCA tuyên bố đang triển khai hơn 300 chiến dịch nhằm giải quyết tình trạng nô lệ hiện đại tại nước này. Cơ quan trên nhận định, tình trạng nô lệ hiện đại và buôn người tại Anh đang trở nên phổ biến và ảnh hưởng đến nhiều thị trấn, thành phố trên khắp cả nước. Theo NCA, qua quá trình thực thi luật pháp, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy số nạn nhân nhiều hơn ước tính và nguy cơ này đang lan rộng.

Giám đốc phụ trách nhóm người dễ bị tổn thương của NCA, Will Kerr cho biết, mặc dù nô lệ hiện đại vẫn luôn là vấn đề trọng tâm trong quá trình thực thi luật pháp, song vì đây là tội ác được che giấu nên cơ quan này có trách nhiệm đưa vụ việc ra ánh sáng. Các nguồn tin tình báo cho thấy, số nạn nhân tại Anh đã bị đánh giá thấp. Theo Giám đốc Will Kerr, đây là loại tội phạm ảnh hưởng đến mọi cộng đồng trên khắp nước Anh, song rất khó để phát hiện do chính các nạn nhân còn không nhận thức được rằng mình bị bóc lột. Vì vậy, cần phải có sự trợ giúp từ những người sinh sống xung quanh các nạn nhân.

Hiện NCA đang dẫn đầu nhiều chiến dịch nhằm vào các nhóm tội phạm có tổ chức. Chiến dịch với mật danh "Aidant" diễn ra trong tháng 5 và tháng 6 vừa qua, tập trung vào các hành vi bóc lột lao động và lạm dụng tình dục, đã dẫn đến 111 vụ bắt giữ, trong đó có 130 người có thể được xem là nạn nhân. Nhờ có thông tin tình báo, khoảng 40 vụ bắt giữ và 25 cuộc điều tra được tiến hành trong quá trình phối hợp truy quét tại châu Âu. Ngoài ra, số người được trình báo lên nhà chức trách là nạn nhân của nô lệ hiện đại vẫn tiếp tục tăng.

Trước tình hình này, NCA đã bắt đầu chiến dịch nhằm nâng cao hiểu biết của người dân về cách thức ngăn chặn tình trạng bóc lột lao động và lạm dụng tình dục. Người phát ngôn NCA nêu rõ trong 6 tháng tới, chiến dịch này sẽ làm nổi bật những dấu hiệu nô lệ hiện đại mà mọi người có thể bắt gặp trong cuộc sống hằng ngày, đồng thời khuyến khích người dân trình báo sự việc.

NGỌC THƯ