Trong chuyến thăm này, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc sẽ đảm nhiệm vai trò đồng chủ trì cuộc họp lần thứ 24 của các đại diện đặc biệt về vấn đề biên giới Trung Quốc-Ấn Độ. Đây là cơ chế đối thoại cấp cao nhất hiện nay giữa hai nước láng giềng châu Á để xử lý bất đồng dọc Ranh giới kiểm soát thực tế (LAC). Kỳ họp lần này được kỳ vọng sẽ giúp Trung Quốc và Ấn Độ duy trì kênh liên lạc chiến lược, tìm giải pháp cho những điểm tranh chấp còn tồn tại và thảo luận các biện pháp xây dựng lòng tin nhằm ổn định tình hình biên giới.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (bên phải) và Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ Ajit Doval trong cuộc gặp tại Bắc Kinh, Trung Quốc, tháng 12-2024. Ảnh: EPA-EFE 

Ngoài ra, trong khuôn khổ chuyến thăm, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S.Jaishankar cũng sẽ gặp song phương với người đồng cấp Trung Quốc. Nội dung dự kiến trao đổi bao gồm vấn đề thương mại song phương, hợp tác tại các diễn đàn đa phương như Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS), Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), cũng như các vấn đề khu vực. Đây sẽ là dịp để hai bên đánh giá tổng thể quan hệ hai nước.

Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm, Trung Quốc và Ấn Độ đều là những quốc gia đang phát triển lớn mạnh và là thành viên quan trọng của Nam bán cầu. Tăng cường hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau là lựa chọn đúng đắn đối với cả hai bên. Ông khẳng định Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Ấn Độ để thực hiện những nhận thức chung quan trọng đã đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, duy trì đà trao đổi, củng cố lòng tin chính trị, tăng cường hợp tác thực chất, xử lý thỏa đáng các bất đồng và thúc đẩy quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ phát triển bền vững, lành mạnh và ổn định.

Được biết, chuyến thăm của Bộ trưởng Vương Nghị diễn ra trước thềm chuyến thăm dự kiến của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tới Trung Quốc để tham dự Hội nghị thượng đỉnh SCO. Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của ông Modi tới Trung Quốc kể từ tháng 6-2018, sau thời gian dài quan hệ hai nước rơi vào khủng hoảng do cuộc đụng độ quân sự dọc theo biên giới tranh chấp ở Himalaya xảy ra năm 2020. Trước đó, ông Modi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc hội đàm bên lề Hội nghị thượng đỉnh nhóm BRICS tại Nga vào tháng 10 năm ngoái, dẫn đến sự “tan băng” trong quan hệ.

Cả Trung Quốc và Ấn Độ đều đang đẩy mạnh những nỗ lực xoa dịu căng thẳng và cải thiện quan hệ song phương, trong đó bao gồm cả kế hoạch nối lại hoạt động thương mại biên giới sau hơn 5 năm gián đoạn. Theo các quan chức Ấn Độ, hai nước đã đề xuất khởi động lại hoạt động trao đổi hàng hóa qua các điểm thương mại được chỉ định trên đường biên giới dài 3.488km. Hoạt động này đóng vai trò biểu tượng cho khả năng duy trì kênh liên lạc giữa hai cường quốc châu Á, đặc biệt trong bối cảnh tranh chấp biên giới luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát.

Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal, hai bên đã nhiều lần thảo luận về hoạt động thương mại biên giới trong các cuộc họp gần đây. "Chúng tôi vẫn tiếp tục hợp tác với phía Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi cho việc nối lại hoạt động thương mại biên giới thông qua tất cả các điểm giao thương được chỉ định, cụ thể là đèo Lipulekh ở Uttarakhand, đèo Shipki La ở Himachal Pradesh và đèo Nathula ở Sikkim", ông Randhir Jaiswal cho biết.

Có thể thấy mối quan hệ ngày càng xích lại gần nhau giữa Bắc Kinh và New Delhi diễn ra cùng thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định tăng gấp đôi mức thuế áp lên hàng nhập khẩu từ Ấn Độ, nâng tổng mức thuế lên 50%. Giới phân tích cho rằng căng thẳng thương mại Mỹ-Ấn có thể là “cơ hội vàng” để Bắc Kinh và New Delhi cùng bắt tay để tìm ra giải pháp đa dạng hóa quan hệ thương mại.

Sự “đảo chiều” ngoại giao thời gian gần đây cho thấy cả hai nước đều đang âm thầm xây dựng lại cầu nối với mong muốn tìm kiếm lợi ích chung trong bối cảnh thương mại toàn cầu xáo trộn bởi thuế quan và căng thẳng địa chính trị như hiện nay.

GIA HUY

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.