Rất nhiều lần, đeo trên vai những máy quay, máy ảnh nặng trịch, họ rong ruổi cuốc bộ trên con đường mòn vắt qua những dãy núi quanh co, hiểm trở, hiếm người qua lại, tìm đến những ngôi làng hẻo lánh, nơi đa số người trẻ đã đi làm ăn xa, chỉ còn những người già neo đơn ở lại. Tại đây, hai chàng trai lắng nghe câu chuyện kể của những người cao niên và tìm hiểu về văn hóa, phong tục, tập quán địa phương.

 Ngôi làng cổ ở Trung Quốc. Ảnh: Vietnamnet

"Nhiều ngôi làng đang dần trở nên hoang vắng. Sau 10, 20 năm nữa, những nơi này có khi không còn người sinh sống. Chúng tôi hy vọng rằng, nếu lỡ những ngôi làng này biến mất trong tương lai, thế hệ sau vẫn có thể thấy được diện mạo các ngôi làng cổ qua những video, những bức ảnh mà chúng tôi ghi lại", chàng thanh niên Guo, 23 tuổi, sinh ra tại một ngôi làng nhỏ ở Sâm Châu, tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc), chia sẻ.

Cả hai bắt đầu hành trình từ những ngôi làng gần quê nhà. Đoạn video đầu tiên họ ghi lại là ở làng Long Đầu, Sâm Châu, nơi có một tòa nhà xây theo kiểu quần thể kiến trúc cổ. "Vẻ đẹp của tòa nhà cổ khiến tôi xúc động, tôi đã ghi lại nó qua ống kính", Guo bồi hồi nhớ lại. Nhưng những ngôi làng như thế không chỉ độc đáo bởi lối kiến trúc cổ xưa, còn có những thứ đặc biệt khác hấp dẫn họ. Đó là những nghề thủ công truyền thống đang dần mai một; là những phong tục, tập quán và cả tính cách đôn hậu của các cụ ông, cụ bà vẫn đang sống ở thời đại của riêng họ, thời đại không internet, không điện thoại thông minh.

Lần đầu tới Long Đầu, hai chàng thanh niên được một cư dân trong làng nhiệt tình dẫn đi tham quan ngôi làng cổ, kể cho họ nghe những câu chuyện xưa, mời họ vào nhà nghỉ ngơi. Nhưng không phải lúc nào người lạ tới làng cũng lập tức được chào đón nồng nhiệt. "Nhiều người cao tuổi trong làng ban đầu tỏ ra e ngại. Họ cảm thấy bất an trước sự xuất hiện đột ngột của những người trẻ tuổi lạ mặt, vì cả năm trời chẳng có ai tới đây. Họ sợ bị kẻ gian lừa đảo", Guo cho hay.

Sau khi các chàng trai nỗ lực giải thích ý định và mở cho mọi người xem những video đã quay, hầu hết dân làng đều vui vẻ đồng ý hợp tác. Guo đã quay video một bà lão khiếm thính hái rau dại bên bờ sông. “Bà lão nồng nhiệt vẫy chào, cho chúng tôi một mớ rau dại và ra hiệu rằng có thể ăn được, rồi dẫn chúng tôi đi tham quan khu vườn và ao cá của gia đình với nụ cười rạng rỡ trên môi. Trông bà thật hạnh phúc!”, Guo tỏ ra xúc động trước thái độ sống tích cực của bà lão.

Các video của Guo và Qiu thu hút sự chú ý và được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội. Cũng từ đó, một số cư dân mạng tiếp tục “mách” cho họ những địa điểm cần khám phá. Đến nay, riêng tại huyện Quế Đông, thành phố Sâm Châu, tỉnh Hồ Nam, hai bạn trẻ đã ghi được hình ảnh về 21 ngôi làng cổ. Cùng với đó, video hai chàng trai phỏng vấn nghệ nhân Lý Kế Bàn, người rất giỏi đan lát, làm mộc và thư pháp, cũng được lan tỏa rộng rãi. “Ngày nay, ít người trẻ có đủ đam mê theo đuổi nghề thủ công truyền thống... Việc bảo tồn các di sản văn hóa truyền thống có ý nghĩa vô cùng quan trọng, bởi chúng thể hiện bản sắc của cả một cộng đồng. Và chính các nghệ nhân lớn tuổi, bằng cách này hay cách khác, đều muốn tiếp tục đóng góp vào việc gìn giữ và phổ biến các di sản văn hóa cho những thế hệ sau. Mỗi cụ già đại diện cho một thời đại. Cuộc đời họ chính là một ví dụ thu nhỏ về thời đại mà họ đang sống”, tờ China Daily nhận định.

Chia sẻ về những nỗ lực của mình, Guo và Qiu cho hay, làng mạc sở hữu sức sống riêng của chúng. Sự biến mất của những ngôi làng cổ phản ánh những đổi thay của thời đại. Tuy nhiên, trí tuệ của những người cao tuổi-được truyền lại từ một xã hội nông nghiệp-cùng với các nghề thủ công truyền thống là những báu vật di sản văn hóa cần được lưu giữ, bảo tồn.

HÀ PHƯƠNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.