Trong một tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Vê-nê-du-ê-la Ni-cô-lát Ma-đu-rô (Nicolas Maduro) đã gọi tiến trình luận tội nữ Tổng thống Đ.Rút-xép là “một cuộc đảo chính”, đồng thời kêu gọi chính phủ các nước trong khu vực lên án động thái này. Ông khẳng định “mọi hành động chống lại Bra-xin là chống lại châu Mỹ”. Ngày 14-5, Tổng thống N.Ma-đu-rô đã cho triệu hồi đại sứ nước này tại Bra-xin về nước để thảo luận về những diễn biến trên chính trường Bra-xin. Trước đó, Tổng thống N.Ma-đu-rô đã phát biểu bày tỏ tình đoàn kết với bà Đ.Rút-xép.
En Xan-va-đo là quốc gia mới nhất gia nhập danh sách các nước gia tăng áp lực với Bra-xin sau những diễn biến phức tạp trên chính trường nước này. Cùng ngày 14-5, Tổng thống En Xan-va-đo X.Xan-chét Xê-rên (Salvador Sánchez Ceren) khẳng định quốc gia Trung Mỹ này không công nhận chính phủ lâm thời tại Bra-xin và có kế hoạch rút đại sứ khỏi Bra-xin. Tổng thống En Xan-va-đo coi hành động truất quyền bà Đ.Rút-xép là một âm mưu thao túng chính trị và cảnh báo về “một phương thức đảo chính mới” đe dọa nền dân chủ trên thế giới, đặc biệt là tại Nam Mỹ.
Những người ủng hộ Tổng thống Đ.Rút-xép tại Ri-ô Đờ Gia-nê-rô. Ảnh: Reuters
Trước đó, lãnh đạo các nước Ni-ca-ra-goa, Bô-li-vi-a, Cu-ba, Cô-lôm-bi-a cũng đưa ra những chỉ trích về việc Quốc hội Bra-xin luận tội bà Đ.Rút-xép. Bày tỏ tình đoàn kết với bà Đ.Rút-xép, Chính phủ Cu-ba cáo buộc cơ quan lập pháp và tư pháp ở Bra-xin đã tiến hành đảo chính với sự ủng hộ của các thế lực phản động nhằm phá hoại những dự án chính trị của đảng Lao động (PT). Nhiều tổ chức và chính đảng ở Mỹ La-tinh cũng ra thông cáo và kêu gọi tuần hành thể hiện tình đoàn kết với bà Đ.Rút-xép và phản đối phiên tòa xét xử bà.
Bra-xin được coi là nền kinh tế đầu tàu ở khu vực Mỹ La-tinh và là một quốc gia đóng vai trò quan trọng ở khu vực. Vì vậy, những diễn biến gần đây trên chính trường Bra-xin không chỉ gây lo ngại đất nước này có thể rơi vào tình trạng khủng hoảng chính trị mà còn gây ảnh hưởng tới toàn bộ khu vực. Tổng thống Cô-lôm-bi-a Ma-nu-en Xan-tốt (Manuel Santos) khẳng định: “Bất cứ diễn biến gì xảy ra ở Bra-xin đều gây ảnh hưởng tới khu vực Mỹ La-tinh”. Tổng thư ký Tổ chức các quốc gia Nam Mỹ (UNASUR), ông Ê-nét-xtô Xam-pơ (Ernesto Samper) đã bày tỏ lo ngại về tình hình bất ổn ở Bra-xin có thể làm lây lan mối nguy hiểm cho khu vực, ảnh hưởng tới thể chế dân chủ ở Mỹ La-tinh. Trước đó, UNASUR đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về những diễn biến chính trị mới nhất tại Bra-xin.
Phản pháo lại những chỉ trích của các nước ở khu vực, Bộ Ngoại giao Bra-xin đã phản đối mạnh mẽ việc các nước láng giềng đưa ra những phát biểu và tuyên truyền sai lầm về tiến trình chính trị nội bộ của nước này. Trong một tuyên bố khác, Bộ trưởng Ngoại giao Bra-xin Hô-xê Xê-ra (José Serra) đã chỉ trích UNASUR sau khi Tổng thư ký Ê-nét-xtô Xam-pơ đặt câu hỏi về tính pháp lý của việc đình chỉ chức vụ của bà Đ.Rút-xép.
Trong khi đó, Tân Hoa xã dẫn nguồn nhật báo Epoca cho biết, Tổng thống lâm thời Bra-xin Mi-chen Tê-mơ ngày 14-5 đã cho biết ông có thể tại vị cho đến năm 2019. Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn tờ nhật báo này, ông Mi-chen Tê-mơ cũng không loại trừ khả năng bà Đ.Rút-xép sẽ được phục chức trong trường hợp bà được tuyên vô tội trước những cáo buộc bà che giấu tình trạng thâm thủng ngân sách quốc gia giai đoạn 2014-2015 để được tái đắc cử. Ông cho biết, mặc dù bị đình chức tổng thống nhưng bà Đ.Rút-xép vẫn là Tổng thống của Bra-xin cho đến khi Ủy ban Thượng viện ra quyết định phế truất chính thức.
XUÂN PHONG