Theo AFP, mới đây, “gã khổng lồ” công nghệ Mỹ Google đã lên tiếng phản đối kế hoạch của Australia về việc buộc các hãng công nghệ trả tiền cho những nội dung tin tức khai thác. Trong một thông báo, Google cảnh báo, kế hoạch do Australia đưa ra có thể ảnh hưởng tới trải nghiệm tìm kiếm của người dùng xứ sở chuột túi. Ngoài ra, Google cho rằng điều này cũng gây tác động đến việc hợp tác giữa hãng này và các cơ quan báo chí của Australia. Trước động thái này của Google, Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Australia (ACCC) Rod Sims nhấn mạnh, nước này yêu cầu các hãng công nghệ trả tiền cho tin tức khai thác nhằm giải quyết sự mất cân bằng giữa nền tảng kỹ thuật số và các cơ quan báo chí.

Australia muốn các hãng công nghệ như Google trả phí khi khai thác tin tức. Ảnh: Reuters

Chính phủ Australia đang quyết tâm thực thi các biện pháp mạnh tay với những hãng công nghệ liên quan đến vấn đề khai thác tin tức của các cơ quan báo chí trong nước. Hai “đại gia" công nghệ đầu tiên rơi vào tầm ngắm của quốc gia này là Google và Facebook. Sau nhiều tháng đàm phán không có kết quả, cuối tháng 7 vừa qua, Australia công bố dự thảo bộ quy tắc ứng xử bắt buộc, trong đó yêu cầu các hãng công nghệ trả tiền khi sử dụng tin tức của các cơ quan báo chí nước này. Theo dự thảo bộ quy tắc ứng xử bắt buộc do ACCC xây dựng, các hãng công nghệ được quyền thảo luận với các cơ quan báo chí về mức chi trả nội dung tin tức khai thác trong 3 tháng. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận, vấn đề này sẽ được chuyển sang cơ quan trọng tài. Trong vòng 45 ngày, cơ quan trọng tài phải đưa ra kết luận. Đây là quyết định cuối cùng mà các bên buộc phải thực hiện. Ngoài ra, các “đại gia” công nghệ cũng cần minh bạch thông tin liên quan tới những thuật toán vốn được sử dụng để sắp xếp kết quả tìm kiếm. Trong trường hợp vi phạm quy định, các hãng công nghệ sẽ chịu mức phạt bằng 10% doanh thu hằng năm tại Australia. Theo Bộ trưởng Ngân khố Australia Josh Frydenberg, bộ quy tắc ứng xử được xây dựng nhằm tạo ra sân chơi công bằng giữa các cơ quan báo chí và hãng công nghệ. Dự thảo bộ quy tắc ứng xử này phải trải qua quá trình tham vấn cho đến cuối tháng 8 này. Sau đó, dự thảo sẽ được trình lên Quốc hội Australia xem xét phê chuẩn.

Dự thảo bộ quy tắc ứng xử của Australia được đưa ra trong bối cảnh các cơ quan báo chí trên thế giới đang chịu sức ép ngày càng lớn từ các hãng công nghệ. Trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay, các doanh nghiệp quan tâm nhiều hơn đến việc đăng quảng cáo trên mạng xã hội thay vì trên báo như trước đây. Theo Bộ trưởng Ngân khố Australia Josh Frydenberg, 47% doanh thu quảng cáo ở Australia rơi vào túi Google, 24% vào tay Facebook. Thêm vào đó, việc đại dịch Covid-19 bất ngờ ập tới và lan rộng trên toàn cầu giáng một đòn mạnh vào ngành báo chí. Giữa lúc khó khăn, hầu hết các công ty đều cắt giảm ngân sách quảng cáo. Tại Australia, dịch bệnh khiến nhiều tờ báo ở nước này lâm vào cảnh điêu đứng, phải đóng cửa vì không đủ kinh phí duy trì hoạt động do doanh thu quảng cáo giảm mạnh. Đơn cử như hồi tháng 5 vừa qua, tập đoàn truyền thông News Corp của Australia đã phải đóng cửa hơn 100 tờ báo in ở địa phương và vùng ít dân cư để giảm chi phí.

Từ lâu, Google mỗi ngày đều lấy tin tức từ các tờ báo tại nhiều quốc gia trên thế giới về nền tảng của mình nhưng không trả phí. Theo lập luận của Google, điều này mang lại lợi ích cho cả đôi bên bởi vì tin tức được đưa lên nền tảng tìm kiếm hàng đầu thế giới này sẽ mang lại lượng truy cập không nhỏ cho các tờ báo. Nhiều cơ quan báo chí trên thế giới không đồng ý với quan điểm này của Google và yêu cầu tiền bản quyền. Về phía Google và Facebook, hai hãng công nghệ này luôn phản đối mạnh mẽ bất kỳ động thái nào buộc họ phải chia sẻ doanh thu quảng cáo.

Khi các hãng công nghệ hưởng lợi ngày càng nhiều từ báo chí, kế hoạch của Australia không chỉ nhận được sự ủng hộ từ nhiều hãng tin trong nước mà còn thu hút sự chú ý của các quốc gia khác. Điều này mở ra khả năng Google và Facebook có thể đối mặt với việc yêu cầu trả phí tin tức ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, cuộc chiến với những "gã khổng lồ" công nghệ để giành lại quyền lợi cho các cơ quan báo chí không phải là chuyện dễ thành công trong một sớm một chiều.

LÂM ANH