QĐND - Để chống “vàng hóa”, “đô-la hóa” nền kinh tế, đại biểu Quốc hội Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) đồng ý rằng, phải giữ được giá trị của tiền đồng Việt Nam. Nhưng ông Thảo cũng phân tích, giá trị của đồng tiền phụ thuộc vào sự phát triển của nền kinh tế và việc dùng vàng làm phương tiện thanh toán sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế.

Đại biểu Quốc hội Đinh Xuân Thảo trả lời phóng viên bên lề phiên họp Quốc hội. Ảnh: Hùng Hương

Giữ vàng vì lo tiền không ổn định

PV: Theo đánh giá, lượng vàng “nằm im” trong khu vực dân cư có thể lên tới 400 tấn. Với nền kinh tế chưa lớn như Việt Nam, đó là con số không nhỏ. Theo ông, tại sao người dân giữ vàng nhiều như vậy?

Ông Đinh Xuân Thảo: Tôi cho rằng, người dân nghĩ tiền không ổn định, đô-la Mỹ không được sử dụng là phương tiện thanh toán, nên họ sử dụng vàng và họ cho rằng như thế là tốt nhất. Cho nên, có người lương hằng tháng dư được vài trăm nghìn, nhưng cũng vẫn thích tích trữ vàng. Kinh tế là một chuyện, nhưng đó cũng là thói quen, là văn hóa.

PV: Người dân thường chỉ tính toán đơn giản bằng lợi ích mà họ nhận được. Chẳng hạn, nếu cách đây vài năm, họ bán vàng để gửi ngân hàng, nay lấy cả gốc và lãi về mua vàng thì chắc chắn không mua lại được số vàng họ đã bán...

Ông Đinh Xuân Thảo: Chính vì thế nên người dân muốn giữ vàng. Ở các nước châu Âu, tiền của họ rất có giá trị. Rõ ràng, trong trường hợp ấy, người dân cần gì phải giữ vàng với ngoại tệ? Vàng của họ chủ yếu làm đồ trang sức thôi. Còn ở mình, vàng lại trở thành phương tiện thanh toán và trở thành của để dành.

Kiềm chế lạm phát để giữ giá trị tiền

PV: Vậy theo ông, làm thế nào để nâng cao giá trị đồng tiền của chúng ta?

Ông Đinh Xuân Thảo: Giá trị đồng tiền của mỗi quốc gia rất quan trọng. Điều đó liên quan đến sự phát triển kinh tế của một nước. Khi kinh tế phát triển thì giá trị của đồng tiền được bảo đảm. Ví dụ, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc ngày xưa không giá trị lắm. Nhưng khoảng chục năm trở lại đây thì đồng tiền của họ có giá trị hơn. Đó là do kinh tế phát triển.

Để giá trị đồng tiền được bảo đảm thì lượng tiền tung ra phải tương ứng với giá trị tài sản thực. Ví dụ, tuy Mỹ tung ra rất nhiều USD và USD được sử dụng ở khắp nơi trên thế giới, nhưng lượng tiền họ phát hành ra luôn trong ngưỡng thấp hơn giá trị tài sản thực mà họ có. Khi lượng tiền phát hành ra tương ứng với nguồn hàng hóa vật chất thì lạm phát sẽ được khống chế. Lạm phát được khống chế sẽ làm giá trị của đồng tiền cao hơn. Chẳng hạn, một quả trứng 3000 đồng. Nếu giữ được giá như thế, thậm chí xuống 2000 đồng, thì tiền có giá trị. Nhưng nếu quả trứng ấy bị tăng giá lên 5000 đồng, thì tự nhiên là đồng tiền mất giá.

Ngoài ra, việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực, kể cả nguồn vốn đi vay, cũng sẽ làm cho giá trị đồng tiền tăng lên.

PV: Nhưng muốn kinh tế phát triển thì cũng cần đến tiền?

Ông Đinh Xuân Thảo: Sẽ có những lúc phải tung tiền ra, nhưng quan trọng là phải dùng đúng chỗ. Nếu dùng vào sản xuất thì nó sẽ sinh ra của cải. Của cải được tạo ra sẽ bù lại giá trị của đồng tiền. Nếu tung ra quá nhiều để có tăng trưởng trên danh nghĩa sẽ rất nguy hại, làm cho đồng tiền mất giá đi. Cái đó phải do Chính phủ cân đối. Vì thế, nên cần để Chính phủ chủ động về biện pháp điều hành. Có những bài toán, cách giải, cách làm không phải ai cũng có thể biết. Có những chuyện tưởng rằng làm như vậy là rất nguy hại, nguy cơ, nhưng thực ra chính là để cứu vãn cho tình thế rất nguy hiểm.

Không thể dùng vàng để thanh toán

PV: Vậy, theo ông, làm thế nào để chống “vàng hóa” thành công?

Ông Đinh Xuân Thảo: Phải có quy định cụ thể. Phải thừa nhận vàng là tài sản hợp pháp của công dân. Hiến pháp đã quy định, tất cả những thu nhập hợp pháp, của cải để dành đều được Nhà nước bảo hộ. Bây giờ, người ta tích lũy vàng hay hiện vật, đất đai, nhà cửa thì đấy đều là tài sản hợp pháp. Tuy nhiên, nước ta có đồng tiền chính thống, cho nên không thể dùng vàng làm phương tiện thanh toán thay cho tiền đồng Việt Nam. Việc sử dụng vàng làm phương tiện thanh toán sẽ ảnh hưởng tới vấn đề tiền tệ.

PV: Không công nhận vàng là phương tiện thanh toán, nhưng vẫn coi vàng là tài sản, nghĩa là công nhận vàng là phương tiện tích trữ?

Ông Đinh Xuân Thảo: Tư nhân có quyền tích trữ vàng, nhưng nếu muốn dùng thì buộc phải chuyển thành tiền, phải đến ngân hàng để chuyển vàng thành tiền, chứ không được dùng vàng đó làm phương tiện thanh toán.

Việc người dân dùng vàng làm đồ trang sức chỉ ở mức độ vừa phải, nên lượng vàng dôi ra trong khu vực dân cư còn rất lớn. Theo tôi, chúng ta nên tìm cách nào đó để thu hút lượng vàng đó. Nhà nước nên mua lại vàng trong dân và khuyến khích người dân bán vàng cho Nhà nước để lấy tiền sử dụng vào việc khác.

PV: Cảm ơn ông!

MINH THẮNG