Nhiều giải pháp và kiến nghị giải quyết các vấn đề kinh tế-xã hội bức xúc

QĐND - Phiên họp toàn thể của Quốc hội ngày 30-5, nhiều vấn đề bức xúc của cử tri cả nước đã được các đại biểu thảo luận sôi nổi. Phiên họp được phát thanh, truyền hình trực tiếp thu hút sự quan tâm đặc biệt của cử tri.

Tiến sĩ Phạm Huy Hùng, đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội, phát biểu trước Quốc hội sáng 30-5. Ảnh: Nguyễn Dân

Cấp bách ngăn chặn suy giảm kinh tế 

Cơ bản đồng tình với các báo cáo của Chính phủ về tình hình kinh tế-xã hội, đại đa số đại biểu phát biểu đều đánh giá cao sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc tích cực của các bộ, ngành, địa phương để ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, củng cố quốc phòng- an ninh.

Tiến sĩ Trần Du Lịch (đoàn TP Hồ Chí Minh) đánh giá: “Điểm nổi bật về kết quả tôi đánh giá cao là đã kiềm chế được lạm phát. Trước đây ta xem như lạm phát là con ngựa bất kham, nhưng trong thời điểm hiện nay với điều kiện ngắn hạn, lạm phát không còn là con ngựa bất kham và đây là cơ hội. Nếu trước đây, do bất ổn kinh tế vĩ mô, chúng ta không tiến hành được các biện pháp mạnh để tái cơ cấu kinh tế thì nay là thời điểm thuận lợi và điều kiện để chúng ta tiến hành những biện pháp mạnh mẽ hơn để hướng tới mục tiêu trung và dài hạn. Nếu chúng ta bỏ lỡ cơ hội, loay hoay những biện pháp nhất thời thì chẳng mấy chốc lạm phát quay lại và chúng ta rơi vào vòng luẩn quẩn”. 

Tiến sĩ Trần Du Lịch đề nghị: Trong 2 năm rưỡi còn lại của kế hoạch 5 năm, phải xây dựng chương trình phục hồi tăng trưởng kinh tế, chuyển từ chuyện chống lạm phát bị động sang lạm phát chủ động với mức tăng CPI khoảng 6,5 - 7% trong 3 năm 2013, 2014, 2015 và sẽ kéo giảm xuống dưới 5% cho giai đoạn tiếp theo. Với chính sách chủ động như vậy sẽ tạo dư địa để phối hợp 3 chính sách: Chính sách tiền tệ; chính sách chi tiêu công và đặc biệt, lộ trình điều chỉnh giá các loại dịch vụ do Nhà nước kiểm soát để vừa chống tái lạm phát, nhưng vừa có dư địa để kích thích thị trường. 

Tiến sĩ Phạm Huy Hùng, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam, đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội cho rằng, các ngân hàng thương mại đã nỗ lực tiết kiệm chi phí, giảm mạnh lãi suất cho vay để thu hút khách hàng và có phương án sản xuất kinh doanh khả thi nhưng tín dụng vẫn không tăng được. Hiện tại chênh lệch lãi suất cho vay và lãi suất huy động chỉ khoảng 1,5% đến 1,8%, đây là mức thấp nhất từ trước đến nay, lãi suất ngân hàng không còn là rào cản tiếp cận vốn đối với doanh nghiệp. 

Từ những phân tích về nợ xấu, hàng tồn kho lớn, các đại biểu Phạm Huy Hùng (Hà Nội), Huỳnh Ngọc Đáng (Bình Dương), Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) đề nghị trước hết cần tập trung giải quyết nợ xấu, khơi thông dòng tiền, kích cầu đầu tư, kích cầu tiêu dùng, khôi phục niềm tin cho thị trường, đi cùng với đó là kiềm chế lạm phát.

“Tam nông” trông đợi

Phản ánh những khó khăn trong lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn hiện nay, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng “tam nông” (nông nghiệp, nông dân, nông thôn) đang trông đợi những giải pháp mới của Chính phủ, những chính sách mới được ban hành. 

Đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) cho biết: “ Chỉ số giá bán sản phẩm của người sản xuất hàng hóa nông nghiệp trong năm 2012 chỉ tăng 1,05% so với năm 2011. Trong khi đó chỉ số giá bán nguyên liệu, nhiên liệu phục vụ cho sản xuất trong năm 2012 lại tăng đến 9,04% so với năm 2011, làm cho những người làm nông nghiệp chẳng những sản xuất không có lời mà thậm chí còn có lúc bị thua lỗ”. 

Đại biểu Trần Quốc Tuấn và nhiều đại biểu Quốc hội khác đề nghị: Cần đầu tư nhiều hơn cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn để từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho người nông dân, giúp họ yên tâm giữ vững miếng ruộng, mảnh vườn, ao cá, chuồng gà của họ.

Đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn), Võ Thị Hồng Thoại (Bạc Liêu) đánh giá cao việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Diện mạo nông thôn ở nhiều địa phương đã được cải thiện rõ rệt từ chương trình này. Tuy nhiên, kết quả thực hiện một số tiêu chí còn chậm, nhất là thực hiện tiêu chí giao thông nông thôn ở các tỉnh, miền núi, vùng cao. Nguyên nhân là do hầu hết các địa phương này có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, kết cấu hạ tầng thiếu đồng bộ, đời sống của nhân dân còn thấp. 

Hai đại biểu đề nghị Quốc hội và Chính phủ cần có cơ chế phù hợp trong phân bổ ngân sách cho khu vực miền núi, vùng cao, địa phương khó khăn trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, nhất là có cơ chế về hỗ trợ vật liệu, về phương tiện để thực hiện tiêu chí giao thông nông thôn. 

Đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau) phản ánh: “Khi tiếp xúc cử tri ở khu vực nông thôn, vấn đề làm chúng tôi khó trả lời nhất là sự tác động cụ thể trực tiếp cho bà con nông dân của các cơ chế chính sách hỗ trợ cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn”. Đại biểu dẫn chứng: Mỗi khi vào giữa vụ giá lúa hạ, Chính phủ xuất nguồn bù lãi suất và doanh nghiệp tiến hành mua lúa tạm trữ với mục tiêu để người nông dân được đạt chỉ tiêu lợi nhuận 30%. Tuy nhiên, do tính chất sản xuất còn nhỏ lẻ, nông dân tuyệt đại đa số chưa thực hiện tổ chức hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp nên hầu như không được hưởng lợi, giá lúa vẫn không được nâng lên mà nếu nông dân giữ lại sẽ tiếp tục bị lỗ do vay tiền để mua giống, vật tư nông nghiệp, thuốc bảo vệ thực vật. 

Đại biểu kiến nghị với Chính phủ cần nghiên cứu phương án hỗ trợ trực tiếp cho nông dân bằng những mô hình cách thức hợp lý, thay vì cho doanh nghiệp vay để mua, chế biến xuất khẩu. 

Ưu tiên giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc

Đại biểu Lê Đắc Lâm (Bình Thuận) cho biết: Đời sống của người dân, nhất là đối tượng chính sách, người nghèo, vùng sâu, vùng xa, người có thu nhập thấp còn gặp nhiều khó khăn. Tội phạm, tệ nạn xã hội, tham nhũng lãng phí, khiếu kiện còn diễn ra phức tạp. Đặc biệt, đang có sự bất cập về công tác đào tạo với giải quyết việc làm như sinh viên ra trường không xin được việc làm, nhiều học sinh, sinh viên chấp nhận làm việc không đúng ngành nghề đào tạo miễn sao có tiền công, có thu nhập mặc dù bấp bênh. Mặt khác, chất lượng đào tạo cũng có vấn đề, theo khảo sát của Trung tâm dự báo nguồn nhân lực và thông tin thị trường Thành phố Hồ Chí Minh công bố thị trường lao động 6 tháng đầu năm 2013 là 50% sinh viên tốt nghiệp ra trường thiếu kiến thức thực tế”. 

Đại biểu đề nghị, Chính phủ cần đánh giá đầy đủ hơn các vấn đề xã hội để đề ra giải pháp hiệu quả trong khi còn nhiều vấn đề bức xúc, có những vấn đề nêu đi, nêu lại nhưng chưa được giải quyết, như tình trạng quá tải ở các bệnh viện, việc dạy thêm, học thêm tràn lan, tệ nạn xã hội như cờ bạc, ma túy, mại dâm, cướp giật có chiều hướng gia tăng, báo mạng không được quản lý chặt chẽ, những thông tin không được kiểm chứng tạo hoài nghi...

Đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng (Bình Dương) nêu ra những bức xúc của cử tri về vệ sinh an toàn thực phẩm. Đại biểu đề nghị các cơ quan chức năng phải ra tay thực sự và cần tổ chức hoạt động tốt hơn. “Nếu không thì người tiêu dùng Việt Nam của chúng ta dù có thông thái đến mấy cũng không thể thoát khỏi ảnh hưởng của các sản phẩm độc hại” - Đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu Vũ Công Tiến (Lâm Đồng) lo lắng về tình trạng dạy thêm, học thêm, về thái độ phục vụ nhân dân của ngành y tế, về quản lý hàng lậu, hàng giả, vấn đề quản lý rừng, khai thác khoáng sản trái phép v.v..  “Dư luận cử tri đặt một câu hỏi: Tại sao Quốc hội nói nhiều, Chính phủ đã có chủ trương, giải pháp, có việc cũng chỉ đạo kiên quyết, nhưng sự chuyển biến chậm. Phải chăng là chúng ta không đồng bộ trong tổ chức thực hiện. Nói đến người khác, nói đến chỗ khác thì kiên quyết còn đến mình thì im lặng” - Đại biểu nói. 

Đại biểu Mã Điền Cư (Quảng Ngãi) đề nghị cần rà soát sắp xếp lại hệ thống chính sách giảm nghèo hợp lý hơn, tiếp tục nghiên cứu cơ chế phối hợp liên ngành và giảm đầu mối quản lý để tránh chồng chéo, lồng ghép chính sách hiệu quả hơn. Bảo đảm mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo một cách thực chất và bền vững.

Cần đặc biệt quan tâm củng cố quốc phòng-an ninh 

Nhiều đại biểu Quốc hội sau khi phân tích tình hình quốc tế và trong nước đã đề nghị Quốc hội và Chính phủ cần đặc biệt quan tâm việc củng cố quốc phòng-an ninh. Cần tăng cường công tác phân tích, dự báo tình hình để có chủ trương, đối sách phù hợp, đặc biệt là các vấn đề biên giới, biển đảo, thực hiện các đề án, giải pháp đảm bảo an ninh, trật tự tại các vùng chiến lược. Có chính sách hỗ trợ đối với ngư dân đánh bắt cá xa bờ ở vùng biển quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa thuộc chủ quyền của nước ta. 

Nhà sử học Dương Trung Quốc (đại biểu Quốc hội đoàn Đồng Nai) cho rằng, lâu nay hình như sinh hoạt Quốc hội ít đề cập tới vấn đề ngoại giao và quốc phòng. Nhưng nó lại là vấn đề an nguy đến quốc gia và toàn thể quốc dân. Đại biểu nhắc lại bài học sớm nhất trong lịch sử nhà nước Việt Nam ai cũng biết là bài học cảnh giác. 

Đại biểu Trần Khắc Tâm (đoàn Sóc Trăng) đề nghị: Cử tri là ngư dân ở Đồng bằng Sông Cửu long đang rất cần các chính sách đồng bộ để họ tự tin ra khơi. Nếu đầu tư đúng mức cho ngư dân, không chỉ cải thiện đời sống cho họ mà chúng ta còn tạo ra một lực lượng vệ tinh đáng tin cậy, khẳng định chủ quyền, góp phần bảo vệ lãnh hải của Việt Nam.

PHÚ QUÝ