QĐND - Hiến pháp là một văn kiện chính trị - pháp lý cao nhất của một quốc gia, dân tộc nên cần viết cô đọng, súc tích. Về chính trị, đó phải là những luận điểm, luận cứ như Chủ tịch Hồ Chí Minh viết trong Tuyên ngôn độc lập, là những “lẽ phải không ai chối cãi được”, đồng thời đó còn là điểm “đồng” (có khả năng tạo ra sự đồng thuận) của cả dân tộc. Về vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng nên viết giản dị gắn liền với những sự kiện trọng đại của dân tộc trong thế kỷ XX. Lời nói đầu trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 theo tôi là còn dài, chưa thật súc tích, thậm chí có những câu quá cụ thể; vẫn còn những từ, những ý lặp lại… (mấy tháng qua trên các phương tiện thông tin đại chúng đã đưa khá nhiều ý kiến đóng góp về Lời nói đầu).

Tôi xin đề xuất viết Lời nói đầu như sau: “Tiếp nối các phong trào yêu nước sôi nổi cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam, do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện ra đời, đánh dấu bước ngoặt của cách mạng Việt Nam. Xuyên suốt gần một thế kỷ (1930-2013) Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng duy nhất lãnh đạo dân tộc ta đứng lên đấu tranh, giành được những thành tựu lịch sử: Cách mạng Tháng Tám 1945 giành lại độc lập dân tộc - mở ra một thời đại mới cho dân tộc ta - thời đại độc lập dân tộc gắn liền với chế độ xã hội XHCN; đánh bại chủ nghĩa thực dân cũ, chủ nghĩa thực dân mới, bảo vệ độc lập tự do của Tổ quốc, thống nhất đất nước, góp phần vào phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới và thực hiện công cuộc đổi mới theo con đường XHCN. 

Kế thừa các Hiến pháp 1946, 1959, 1980, Hiến pháp 1992 sửa đổi tiếp tục khẳng định ý chí của nhân dân về độc lập dân tộc, chủ quyền quốc gia; chế độ xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; tôn trọng và bảo đảm quyền con người, quyền công dân; phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ, bảo vệ môi trường; thực hiện công bằng xã hội; tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” . 

TS CAO ĐỨC THÁI

Giảng viên cao cấp, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quyền con người, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh.