Chưa thông qua kiến nghị thành lập thêm một chuyên ngành Kiểm toán Nhà nước

QĐND Online - Đó là kết luận của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến về tờ trình của Kiểm toán Nhà nước về việc thành lập Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VIII (kiểm toán hoạt động) và sửa đổi, bổ sung nguồn kinh phí thực hiện chế độ ưu tiên đối với Kiểm toán Nhà nước diễn ra sáng 14-10, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân điều khiển nội dung.

Theo báo cáo của ông Nguyễn Hữu Vạn, Tổng kiểm toán Nhà nước (KTNN) trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), hiện nay KTNN có 31 đơn vị đầu mối, trong đó có 8 đơn vị chuyên ngành, loại hình kiểm toán hoạt động sẽ là một chuyên ngành mới được kiến nghị thành lập theo lộ trình chiến lược phát triển đã được xác lập. Theo Điều 4 của Luật Kiểm toán thì Kiểm toán hoạt động là loại hình kiểm toán để kiểm tra, đánh giá tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trong quản lý và sử dụng ngân sách, tiền và tài sản của Nhà nước. Thời gian qua, nội dung này đã được lồng ghép vào các loại hình kiểm toán khác nhưng chưa đạt hiệu quả cao, cần thành lập đơn vị độc lập để thực hiện tốt hơn chức năng giám sát và giúp tăng hiệu quả giám sát tối cao của Quốc hội.

Dự án Đường tuần tra biên giới là một trong những dự án được Kiểm toán Nhà nước kiến nghị kiểm toán năm 2014.

Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội do ông Phan Trung Lý, Chủ nhiệm Uỷ ban trình bày cơ bản tán thành tờ trình của Kiểm toán Nhà nước. “Rất cần thiết thành lập vì hiện nay kiểm toán mới chỉ dừng lại ở những con số chứ góp ý cho Quốc hội như thế nào, có biện pháp gì thì chưa rút ra được. Phải có đơn vị chức  năng đánh giá cụ thể ra sao?”, ông Phan Trung Lý nhấn mạnh. Ông Phùng Quốc Hiển, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội cũng cho rằng cần có chuyên ngành này làm nòng cốt, nâng cao hiệu quả Kiểm toán Nhà nước.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến thảo luận tại UBTVQH còn tỏ ra băn khoăn, cho rằng cần phải tiếp tục xem xét, nghiên cứu, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc thành lập thêm chuyên ngành kiểm toán hoạt động. Ông Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội băn khoăn: “Kiểm toán xưa nay có hai nhiệm vụ là kiểm toán tuân thủ và kiểm toán hoạt động, hôm nay ta đưa ra một kiểm toán mới có cần thiết không?”. Bà Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội cũng đặt câu hỏi,  “chưa rõ tách ra làm gì”. Còn ông Nguyễn Văn Hiện, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội thì lập luận: “7 lĩnh vực kiểm toán chuyên ngành đã có thẩm quyền rồi, hiệu quả hay không vấn đề là do cách làm. Nếu thành lập như thế này sẽ phải có thêm 7 bộ phận phục vụ sẽ tăng thêm bộ máy…”.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng: “Đây là vấn đề mới nên một số ý kiến còn băn khoăn nhưng không phủ nhận KTNN phải thực hiện đúng chức năng của mình. KTNN cần nghiên cứu thêm, trước mắt phải thực hiện đúng chức năng, qua hết  các năm 2013, 2014 xem kết quả đạt được chưa thì lúc đó thành lập Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành VIII”.

Mặc dù ông Nguyễn Hữu Vạn vẫn phát biểu “thiết tha” xin thành lập thêm chuyên ngành kiểm toán hoạt động sớm vì  “vừa qua lồng ghép quá sức kiểm toán khu vực. Một cuộc kiểm toán đưa ra 6-7 mục tiêu lồng ghép trong khi quân số còn ít, chưa nói được chiều sâu của hoạt động” nhưng Chủ tịch Quốc hội Nguyễn  Sinh Hùng chưa nhất trí với kiến nghị này.

Chủ tịch Quốc hội kết luận: “Phải suy nghĩ kỹ, có làm được không, có trùng lặp không đối với các kiểm toán chuyên ngành khác. Ba đơn vị kiểm toán của đồng chí có thể đi vào một đơn vị như dầu khí, như vậy có phải là chồng lên nhau không? Phải làm sao kiểm toán khu vực có thể làm được nhiều lĩnh vực. Ví dụ, có thể trước mắt tổ chức theo hướng cho 10 đồng chí giỏi trong một chuyên ngành nào đó giao cho làm thêm kiểm toán hoạt động xem như thế nào?  Một anh không thể chỉ làm một việc. Ví dụ, kiểm toán dầu khí, từ con số anh có thể đặt câu hỏi xem có tuân thủ chủ trương của Đảng, Nhà nước không, làm ăn hiệu quả không chứ không chỉ kiểm tra sổ sách rồi mà không biết lỗ hay lãi. Kiểm toán có 3 chức năng chứ không phải 3 nhiệm vụ, các đồng chí muốn đi sâu thì cứ đi sâu, chưa nhất thiết thành lập ngay một đơn vị mới”.

Tin, ảnh: NGUYÊN MINH