Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo vắn tắt tình hình giải quyết những vấn đề đã hứa về tham mưu cho Chính phủ các giải pháp, chính sách chống suy giảm kinh tế; cơ cấu lại nền kinh tế; dự báo tình hình… Sau đó, Bộ trưởng trả lời trực tiếp các câu hỏi chất vấn, theo nhóm vấn đề.

Gói kích cầu nhìn từ các góc độ khác nhau

Kích cầu đầu tư là nội dung chủ yếu, có nhiều câu hỏi, thu hút sự trả lời của các bộ trưởng và trưởng ngành.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Minh, đoàn Ninh Thuận nêu câu hỏi: gói kích cầu quy mô gần 10% GDP, là rất lớn. Có thể nêu những cơ sở nào để quyết định gói kích cầu này, đưa ra lượng tiền lớn có gây ra tình trạng tái lạm phát không? Một số khoản chi có thuộc thẩm quyền của Quốc Hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội hay không mà không thấy Chính phủ báo cáo, xin ý kiến?

Bộ trưởng trả lời: Gói kích cầu đa mục tiêu, có nhiều ý kiến khác nhau. Mục tiêu hàng đầu là phải cứu doanh nghiệp, từ đó tạo việc làm để có tăng trưởng, chống lại suy giảm kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội. Bởi vì các doanh nghiệp của chúng ta thiếu vốn, đưa gói kích cầu ra thì ngân hàng và doanh nghiệp có nguồn vốn, có điều kiện duy trì hoạt động, nhân dân dùng tiền của mình cho ngân hàng vay vốn. Về khả năng tái lạm phát, Chính phủ đã và đang theo dõi sát tình hình, nhưng cho đến nay thì tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán được chi phối, dư nợ tín dụng tăng ở mức chấp nhận được và cũng đã có biện pháp phòng, ngừa. Các khoản này được quyết định theo luật pháp, sự điều chuyển hay điều chỉnh đều theo quy định của Luật ngân sách. Một tỷ USD là trong phạm vi điều chỉnh của Luật ngân hàng.

Đại biểu Đồng Hữu Mạo, đoàn Thừa Thiên-Huế bày tỏ lo ngại: Hỗ trợ lãi suất lấy mốc đến ngày 31-12-2009, lại không giới hạn mức hỗ trợ. Vậy dư nợ lãi suất có tăng quá cao không? Chính sách lãi suất mang tính bình quân không?

Bộ trưởng nói rõ: Trong quá trình thực hiện việc hỗ trợ theo từng giai đoạn, nay đang ở bước đầu của giai đoạn 2. Về mức lãi suất, không thể đưa ra nhiều mức khác nhau vì như thế sẽ rất nguy hiểm mà ở mức lãi suất 4% là chấp nhận được.

Theo ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, cần làm rõ hơn nữa một số vấn đề tài chính, ngân hàng, một số thành viên chính phủ đã giải trình thêm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính-Vũ Văn Ninh- cho biết: Gói kích cầu là tổng thể các giải pháp, với hai nội dung là trực tiếp chi tiền và từ cơ chế, chính sách tính bằng tiền. Vốn đầu tư có loại thực hiện chưa hết của năm 2008 chuyển sang năm 2009; tạm ứng cho công trình năm 2008, cho giãn chưa thu hồi trong năm 2009; ứng thêm ngân sách cho công trình đẩy nhanh tiến độ… đều thuộc thẩm quyền Chính phủ. Trái phiếu Chính phủ do Quốc hội quyết định, đồng ý cho phát hành thêm 20.000 tỉ đồng. Miễn giảm thuế thì chỉ có thuế thu nhập cá nhân phải xin Quốc hội quyết định. Tất cả các giải pháp đều được báo cáo Quốc hội tại kỳ họp này. Chính phủ nhận thức rõ nguy cơ lạm phát và bàn nhiều phương án để giữ lạm phát không tăng quá cao. Về tài chính là không làm tăng lượng tiền trong lưu thông, trong huy động vốn có biện pháp rút tiền từ lưu thông về, điều hành giá theo cơ chế kinh tế thị trường phù hợp tình hình, không gây sốc giá cả, thị trường.

Về mức lãi suất, không thể đưa ra nhiều mức khác nhau vì như thế sẽ rất nguy hiểm mà ở mức lãi suất 4% là chấp nhận được. (ảnh minh hoạ. Nguồn: internet)

Thống đốc Ngân hàng nhà nước-Nguyễn Văn Giàu: Hiện đang triển khai chính sách tiền tệ từ thắt chặt sang nới lỏng một cách chủ động và thận trọng; thời gian qua, tổng phương tiện thanh toán tăng 15%, tổng dư nợ tín dụng tăng 14%. Năm 2009, trong tổng số tiền được phép phát hành mới, chỉ mới sử dụng 43%, đó cũng là một tiền đề, cơ sở chống lạm phát. Về các ý kiến cảnh báo lạm phát, trên thế giới đến nay chưa thấy diễn biến mới nào, ảnh hưởng tới nước ta chưa thấy rõ; còn trong nước thì tuy gói kích cầu lớn, đầu tư tăng nhưng với đà này vẫn kiểm soát được. Việc hỗ trợ lãi suất là cách làm của chúng ta, dù chưa có kinh nghiệm.

Những băn khoăn chính đáng của cử  tri và đại biểu Quốc hội

Khá nhiều ý kiến bày tỏ băn khoăn, lo ngại về tác động của các cơ chế, chính sách vĩ mô đối với những vấn đề cấp thiết của cuộc sống.

Đại biểu Trần Du Lịch, đoàn Thành phố Hồ Chí Minh nêu câu hỏi: Vấn đề tạo việc làm hoặc tình trạng thất nghiệp không tính được, vậy có nên duy trì chỉ tiêu này trong các kế hoạch kinh tế-xã hội hay không? Đề án tái cấu trúc nền kinh tế được xây dựng như thế nào?

Bộ trưởng thẳng thắn: Chỉ tiêu tạo việc làm và thất nghiệp đúng là không đo, đếm được, chỉ là dự báo, phỏng đoán. Các nước chỉ đưa chỉ tiêu thất nghiệp, nhưng ở ta việc thống kê khó, ở nông thôn không thể tính được, chỉ áng chừng bao nhiêu phần trăm. Cách thống kê của chúng ta vẫn theo kiểu cũ, hiện nay đang cơ cấu lại hệ thống thống kê phù hợp thông lệ quốc tế. Mục đích là số liệu thống kê của chúng ta đưa ra, thế giới cũng có thể sử dụng được.

Về Đề án tái cấu trúc nền kinh tế, Bộ trưởng cho biết hiện nay đang nghiên cứu với 8 nhóm vấn đề, đó là mô hình phát triển; các cơ cấu ngành, doanh nghiệp, thị trường, thể chế kinh tế, nguồn nhân lực, vùng miền, khu vực kinh tế và đầu tư.

Một số đại biểu tỏ ra rất bức xúc về tình hình giải quyết vấn nạn di dân tự do và đầu tư cho đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ. Đại biểu Lương Phan Cừ, đoàn Đắc Nông đặt vấn đề: di dân là dân nghèo, họ và địa phương nơi đến đều khó khăn, mức hỗ trợ hiện nay chỉ 1/5 yêu cầu, cần kế hoạch gì giải quyết? Cơ chế lồng ghép các nguồn vốn, việc thực hiện có được chấp nhận không?

Bộ trưởng trả lời:

- Di dân tự do, trong xử lý ngân sách 2009 đã có nhưng tùy từng trường hợp và huy động các nguồn vốn khác, không để khuyến khích tình trạng này.

Đại biểu Lương Phan Cừ hỏi tiếp: Di dân cực kỳ phức tạp, đầy khó khăn, nhưng khó thì mới cần Chính phủ và các bộ quan tâm giải quyết. Vậy thì trách nhiệm là của ai, Quốc hội, Chính phủ hay địa phương?

Câu hỏi đầy bức xúc này, với sự gửi gắm tâm tư của cử tri còn bỏ ngỏ vì hết giờ làm việc. Phần đầu sáng 13-6, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc còn có thể giải đáp.

VIỆT ÂN