Xây dựng bộ đội cao xạ bản lĩnh vững, trình độ tác chiến giỏi

Trên trận địa trực chiến Đoàn phòng không B61. Ảnh: QUANG MINH

Trong lịch sử phát triển của Quân đội nhân dân Việt Nam và Quân chủng Phòng không - Không quân, bộ đội cao xạ với phương thức tác chiến đất đối không sớm được hình thành. Dấu son ý nghĩa nhất là vào giai đoạn toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta dốc sức cho chiến cuộc Đông - Xuân 1953-1954, cao điểm là chuẩn bị cho chiến dịch Điện Biên Phủ, nhằm đưa cuộc kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi hoàn toàn, bộ đội cao xạ chính thức ra đời. Theo quyết định ngày 1-4-1953 của Tổng tư lệnh QĐND Việt Nam, Trung đoàn cao xạ đầu tiên (Trung đoàn 367) của quân đội ta được thành lập. Trong tình cảm và niềm tự hào của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Phòng không - Không quân luôn khắc ghi ngày 1-4-1953, đã trở thành ngày truyền thống, ngày mở đầu cho chặng đường xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của bộ đội cao xạ trong suốt 55 năm qua.

Ngay sau khi ra đời, bộ đội cao xạ đã phải đối mặt với bao khó khăn, thử thách, đối mặt, đấu trí, đấu lửa với không quân Pháp. Tuy còn rất non trẻ, nhưng trong chiến dịch Điện Biên Phủ, bộ đội cao xạ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ các lực lượng tham gia chiến dịch, cắt đứt cầu tiếp tế hàng không và tiêu diệt được nhiều máy bay địch, góp phần to lớn vào chiến công “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Chiến công và kinh nghiệm trong kháng chiến chống Pháp được bộ đội cao xạ phát huy cao độ trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước. Dẫu phải đối đầu với lực lượng không quân của kẻ địch vào loại mạnh, hiện đại và thiện chiến nhất thế giới, nhưng bộ đội cao xạ Việt Nam không hề nao núng. Cao xạ chủ lực cùng các lực lượng phòng không chủ lực khác và lực lượng phòng không của bộ đội địa phương, dân quân tự vệ hình thành thế trận chiến tranh nhân dân trên mặt trận đối không liên hoàn, vững chắc, tạo lưới lửa hiểm hóc, nhiều tầng, nhiều lớp giáng trả quân thù. Cùng với tăng cường về binh khí kỹ thuật, bộ đội cao xạ càng chiến đấu càng ngoan cường, dũng cảm, càng tác chiến càng mưu trí, sáng tạo, càng phối hợp chặt chẽ, tuyệt vời với bộ đội tên lửa, không quân, ra-đa và các lực lượng khác để bảo vệ miền Bắc, bảo vệ giao thông, chi viện cho chiến trường miền Nam và đội hình chiến đấu ở các chiến trường. Trong số 4.181 máy bay Mỹ bị bắn rơi trên bầu trời miền Bắc, bộ đội cao xạ bắn hạ 3.100 chiếc (chiếm 74%). Đặc biệt, trong cuộc tập kích đường không chiến lược (tháng 12-1972) của đế quốc Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng, bộ đội cao xạ đã chiến đấu ngoan cường, mưu trí, sáng tạo, vừa bảo vệ các mục tiêu trọng yếu, vừa bắn rơi 28 máy bay Mỹ (trong đó có 3 pháo đài bay B52), góp phần xứng đáng vào chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” và toàn thắng cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với thành tích đặc biệt xuất sắc, bộ đội cao xạ và 26 tập thể, 13 cá nhân đã được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Chiến công, thành tích vẻ vang của bộ đội cao xạ không chỉ góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp giải phóng dân tộc, mà còn làm giàu và phong phú nghệ thuật chiến tranh nhân dân, nền nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Sự phát triển và chiến công của bộ đội cao xạ được chung đúc từ nhiều yếu tố, đó là tầm nhìn - chỉ đạo chiến lược sáng suốt, sự quan tâm hết mực của Đảng và Bác Hồ vĩ đại, của Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng; đó là tinh thần ngời sáng chủ nghĩa anh hùng cách mạng, dám đánh và quyết đánh, không sợ hy sinh, gian khổ, luôn quả cảm, mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ; đó là sự phối hợp-“chia lửa” tuyệt đẹp của các lực lượng trong và ngoài quân đội; đó là sự yêu thương, đùm bọc và chia sẻ của các cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân trên các nẻo đường hành quân, xây dựng trận địa và chiến đấu của bộ đội cao xạ...

Thời kỳ xây dựng trong hòa bình, được sự quan tâm về mọi mặt của Đảng, Nhà nước, Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ Quốc phòng, của Quân chủng Phòng không - Không quân và tinh thần nỗ lực của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, bộ đội cao xạ ngày càng được xây dựng vững mạnh về mọi mặt; thế trận phòng không được củng cố, xây dựng liên hoàn vững chắc trong thế phòng thủ chung của cả nước, góp phần tích cực quản lý và bảo vệ bình yên bầu trời Tổ quốc.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đang bước vào giai đoạn mới. Thực tiễn các cuộc chiến tranh gần đây và sự phát triển của khoa học quân sự hiện đại cho thấy, tác chiến đường không đã có bước phát triển mạnh mẽ, trở thành phương thức tác chiến chủ yếu, nhân tố cơ bản quyết định kết cục chiến tranh. Điều này đã và đang đặt ra cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quân đội những yêu cầu, đòi hỏi mới, mà trực tiếp là Bộ đội Phòng không - Không quân nói chung, bộ đội cao xạ nói riêng.

Nói đến bộ đội cao xạ là nói đến trận địa và sự hiệp đồng, phối hợp chặt chẽ trong chiến đấu. Để trận địa canh trời vững chắc trong mọi tình huống, cần rất nhiều yếu tố, nhưng yếu tố đầu tiên và xuyên suốt là phải xây dựng được đội ngũ cán bộ, chiến sĩ luôn vững vàng về bản lĩnh chính trị, tâm lý chiến đấu, có trình độ tác nghiệp - tác chiến giỏi... Từ nhận thức đó, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân và các cấp ủy, chỉ huy các đơn vị cao xạ đã và đang thực hiện tích cực, đồng bộ các biện pháp trong giáo dục, huấn luyện bộ đội. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng, các đơn vị đã tích cực đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng; kết hợp tốt giữa huấn luyện với giáo dục, truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu, nhằm xây dựng bản lĩnh chính trị, bản lĩnh và tâm lý chiến đấu vững vàng cho bộ đội. Xây dựng lòng tin vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sức mạnh chiến tranh nhân dân, vào cách đánh, nghệ thuật tác chiến phòng không của quân và dân ta; kịp thời phát hiện và khắc phục những biểu hiện mơ hồ, chủ quan, mất cảnh giác, hoặc quá đề cao vũ khí công nghệ cao - “tinh khôn” của địch, dẫn đến bi quan, thụ động. Cùng với nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, các đơn vị đã tích cực đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện nhằm đào luyện các lứa, lớp cán bộ, chiến sĩ giỏi về kỹ thuật, chiến thuật, thành thạo tác chiến cả với vũ khí trang bị hiện có và khí tài, trang bị hiện đại... Thực tế những năm qua, các đơn vị cao xạ đã thực hiện tốt điều này, nên kết quả huấn luyện không ngừng được nâng cao.

Bản lĩnh chính trị vững vàng, tham gia diễn tập bắn đạn thật, các đơn vị cao xạ đều tiêu diệt được mục tiêu ngay từ loạt đạn đầu... là minh chứng sinh động cho kết quả xây dựng lực lượng cao xạ trong thời kỳ đổi mới. Đó cũng là cơ sở niềm tin của bộ đội cao xạ trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vùng trời, không để Tổ quốc bị bất ngờ trước các tình huống trên không, để tiếp tục phát huy và làm giàu truyền thống Anh hùng của quân đội, quân chủng và bộ đội cao xạ.

Trung tướng Phương Minh Hòa, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân chủng Phòng không - Không quân