Chúng tôi có dịp trò chuyện với Thiếu tướng Vũ Đình Vân, Bí thư Đảng ủy, Phó cục trưởng Cục Tổ chức, cũng như nghiên cứu các tài liệu hiện đang lưu trữ và gặp gỡ nhân chứng lịch sử nguyên là lãnh đạo Cục qua các thời kỳ. Tất cả đều có chung nhận định, trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Cục Tổ chức trong bất luận điều kiện, hoàn cảnh nào cũng luôn kiên định, giữ vững nguyên tắc công tác; nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động khắc phục khó khăn, gian khổ, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Cục Tổ chức đã có những đóng góp quan trọng giúp Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam báo cáo Quân ủy Trung ương tham mưu, đề xuất xây dựng và hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội phù hợp với tình hình thực tế từng giai đoạn cách mạng, góp phần bảo đảm cho Đảng luôn nắm chắc và lãnh đạo Quân đội tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt. Từ việc lập chế độ chính trị ủy viên đại diện Đảng phụ trách Quân đội (chế độ chính ủy tối hậu quyết định, tháng 10-1948); thiết lập hệ thống tổ chức đảng trong bộ đội chủ lực (tháng 5-1952); việc đổi mới, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với QĐND Việt Nam, sự nghiệp quốc phòng và thực hiện chế độ một người chỉ huy trong Quân đội (tháng 12-1982); ban hành Nghị quyết số 27/NQ-TW ngày 4-7-1985 của Bộ Chính trị khóa V về “Tiếp tục kiện toàn cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với QĐND Việt Nam và sự nghiệp quốc phòng” và Nghị quyết số 51-NQ/TW ngày 20-7-2005 của Bộ Chính trị khóa IX về “Tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong QĐND Việt Nam”...

Cán bộ Phòng Xây dựng tổ chức Đảng, Cục Tổ chức trao đổi nghiệp vụ. 

Cùng với việc nghiên cứu, tham mưu đề xuất hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế, để giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng và nâng cao sức chiến đấu cho LLVT, Cục Tổ chức đã chủ động, nhạy bén tham mưu đề xuất xây dựng, củng cố kiện toàn hệ thống tổ chức đảng, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị và tổ chức quần chúng bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với tổ chức lực lượng Quân đội và tình hình thực tiễn. Đến năm 1952, tất cả đơn vị cơ sở của Quân đội như đại đội, cơ quan, nhà trường, kho tàng, xí nghiệp đều có chi bộ đảng, từ tiểu đoàn trở lên có đảng ủy; công tác phát triển đảng viên được đặc biệt quan tâm, nâng tỷ lệ lãnh đạo từ 8,5% (tháng 12-1946) lên 23,8% (tháng 12-1954), có 91,5% tổng số cán bộ từ trung đội trưởng trở lên là đảng viên.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Cục Tổ chức đã kịp thời đề xuất thành lập tổ chức đảng trong LLVT ở các chiến trường, các lực lượng, các mặt trận, xây dựng hệ thống cơ quan chính trị, cán bộ chính trị, nhất là chính ủy, chính trị viên các cấp đáp ứng sự phát triển về nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, quy mô tác chiến và nghệ thuật quân sự. Bảo đảm ở đâu có đơn vị Quân đội thì ở đó có sự lãnh đạo của tổ chức đảng; ở đâu có hoạt động của bộ đội thì ở đó có hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị. Đồng thời, Cục Tổ chức đã tham mưu với Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, Quân ủy Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh niên, phát triển cao trào đánh Mỹ trong thanh niên Quân đội, làm nòng cốt cho phong trào thanh niên cả nước kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; thường xuyên nghiên cứu thực tiễn chiến trường, bám sát nhiệm vụ chiến đấu để tham mưu, đề xuất với cấp trên và trực tiếp hướng dẫn các đơn vị tiến hành hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị bảo đảm hiệu quả, phong phú, sinh động, góp phần nâng cao hiệu suất chiến đấu của các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân, tự vệ.

Sau hòa bình lập lại, Cục Tổ chức tiếp tục thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, trực tiếp góp phần xây dựng hệ thống tổ chức đảng, cơ quan chính trị, cán bộ chính trị các cấp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; làm nhiệm vụ quốc tế; giúp đỡ nhân dân phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh và các mối đe dọa an ninh phi truyền thống khác.

Với những thành tích đạt được, Cục Tổ chức vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng: Danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; Huân chương Độc lập hạng Nhất; Huân chương Chiến công hạng Nhất; 3 Huân chương Quân công; 3 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Năm 2022, lần thứ 6 Cục Tổ chức được Hội đồng Thi đua-Khen thưởng Bộ Quốc phòng đề nghị tặng Cờ thi đua của Chính phủ. “Hơn 7 thập niên qua, các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Cục Tổ chức và ngành tổ chức xây dựng Đảng trong Quân đội luôn ra sức phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện, không ngừng học tập, nâng cao trình độ năng lực công tác. Trong đó, nhiều đồng chí không quản ngại khó khăn, gian khổ, bền bỉ phấn đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, trở thành những cán bộ cao cấp, tướng lĩnh trong Quân đội”, Thiếu tướng Vũ Đình Vân khẳng định.

Bài và ảnh: THÁI THỦY