Tượng đài Mẹ Suốt bên sông Nhật Lệ.

Mẹ Suốt sinh năm 1908 tại thôn Mỹ Cảnh, xã Bảo Ninh, thành phố , tỉnh , trong một gia đình ngư dân nghèo, nên từ nhỏ, mẹ Suốt đã phải đi ở suốt 18 năm. Sau -1945, mẹ lấy chồng, làm nghề chèo đò kiếm sống.

Năm 1964, sau , giặc Mỹ đánh phá miền Bắc. Miền đất Quảng Bình là một trong những trọng điểm đánh phá của máy bay và hải quân Mỹ, hòng ngăn chặn sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho tiền tuyến lớn miền Nam. Lúc đó, mẹ Suốt đã gần 60 tuổi nhưng không đi tản cư mà xung phong nhận công việc chèo đò chở cán bộ, thương binh và vũ khí qua sông, giữ vững thông tin liên lạc giữa hai bờ. Kể từ đó, trong suốt những năm 1964 - 1967, mẹ đã chèo hàng trăm lượt, cả những lúc máy bay Mỹ ném bom oanh tạc ác liệt. Mẹ được bộ đội và đồng bào quý mến gọi với tên quen thuộc: Mẹ Suốt. Tổng cộng ước tính mỗi năm mẹ Suốt đã chèo thuyền qua lại bến đò khoảng 1.400 chuyến.

Trong Đại hội Anh hùng, chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 1966 tổ chức ở miền Bắc, mẹ được mời tham dự. Ngày 1-1-1967, mẹ được phong tặng danh hiệu "Anh hùng ngành Giao thông-Vận tải trong chống Mỹ, cứu nước".

Ngày 21-8-1968, trong một lần đi qua bến đò Bảo Ninh, lúc này được sơ tán về phía nam cách bến đò cũ 3km, mẹ Suốt đã hy sinh trong một trận oanh tạc của giặc Mỹ. Sau đó mẹ được Nhà nước công nhận là .

Năm 1980, Ủy ban nhân dân thị xã (nay là thành phố) Đồng Hới đã cho dựng tượng đài mẹ Suốt nằm giữa trung tâm bến đò. Hiện nay, ngay gần cầu Nhật Lệ là con đường Mẹ Suốt, là nơi đặt bức tượng Mẹ Suốt. Bức tượng được khánh thành năm 2003, tác giả là nhà điêu khắc Phan Đình Tiến.

TRẦN ĐÌNH