QĐND - Đầu năm 1961, Mỹ - Diệm đẩy mạnh phong trào “dồn dân lập ấp” thành lập các “khu dinh điền”, “khu trù mật”, tăng cường bộ máy chính quyền, mạng lưới tình báo gián điệp, hệ thống đồn bót dày đặc, khủng bố, tàn sát dã man cán bộ, đảng viên, quần chúng ở Tân Uyên, Phú Giáo, Hiếu Liêm… thực hiện “tát nước bắt cá” nhằm tách dân ra khỏi cách mạng. Trước sự đàn áp gắt gao của địch ở miền Đông, chiến khu Đ, phong trào cách mạng của ta đứng trước thử thách nghiêm trọng…

Nhân dân huyện Phú Giáo (tỉnh Bình Dương) đấu tranh chính trị, giành quyền làm chủ. Ảnh tư liệu.

Dưới sự lãnh đạo của Khu ủy và Bộ tư lệnh Quân khu Miền Đông, các địa phương kiên quyết bám địa bàn, dựa vào quần chúng; kết hợp ba mũi giáp công, kiên quyết phá vỡ âm mưu của địch, giữ vững phong trào cách mạng. Mũi đấu tranh chính trị, nòng cốt là các mẹ, các chị phát động quần chúng nổi dậy với nhiều hình thức phong phú như: Đấu tranh chính trị trực tiếp với địch, chống địch hành quân càn quét, chống dồn dân, lập ấp, kêu gọi, lôi kéo chồng con, anh em là binh sĩ địch bỏ ngũ, về với cách mạng, làm binh biến, nội ứng cho bộ đội ta chiếm đồn bốt. Các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, thực hiện các trận đánh “điểm huyệt” tạo đà cho quần chúng nổi dậy...

Nhằm đánh trúng điểm yếu và có phản ứng dây chuyền trong hệ thống phòng thủ địch, ta lựa chọn tiến công vào tỉnh lỵ Phước Thành (nay là huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương). Bảo đảm cho trận đánh chắc thắng, ta tổ chức trinh sát nắm tình hình, nghiên cứu chiến trường rất kỹ lưỡng. Cách đánh được lựa chọn là bí mật tiềm nhập kết hợp với vận động tiến công, đánh “nở hoa trong lòng địch”; kết hợp giữa đặc công với bộ binh, kết hợp “nội công, ngoại kích”, triệt để chia cắt, gây cho địch lúng túng, trong, ngoài không ứng cứu được nhau, hỗn loạn, tạo điều kiện để ta đánh tiêu diệt.

Đúng 23 giờ ngày 18-9-1961, đặc công ta đánh sập, chiếm dinh tỉnh trưởng, bộ đội ta xung phong đánh chiếm khu Biệt động quân, Chi đội thiết giáp, trại giam, giải thoát 300 tù chính trị. Bị tiến công bất ngờ, địch hoàn toàn bị động, hỗn loạn, dẫn đến nhanh chóng bị tiêu diệt. Sau 3 giờ chiến đấu, ta làm chủ hoàn toàn Phước Thành. Thắng lợi này khẳng định bước phát triển rất độc đáo của bộ đội ta về nghệ thuật chuẩn bị; tổ chức, bố trí và sử dụng lực lượng, lựa chọn cách đánh; chỉ huy, điều hành tiến công quân sự, kết hợp nổi dậy… Phát huy thắng lợi quân sự, quần chúng ở Tân Uyên, Phú Giáo, Hiếu Liêm và các địa phương khác, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng các cấp nhất tề nổi dậy, phá ấp về làng cũ, vận động con em bỏ ngũ, rã ngũ, làm phá sản kế hoạch “bình định giành dân” của địch.

TRẦN VĂN TOẢN