QĐND - “Chiến lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp thời đó không phải là đánh vào Đồng bằng Bắc Bộ, nơi có nhiều quân Pháp và cơ sở hạ tầng quân sự, mà là làm cho họ phân tán lực lượng trong đồng bằng và tự gửi quân để chiến đấu ở vùng xa xôi, từ đó rơi vào chiếc bẫy đã được chuẩn bị rất chu đáo”. Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Vla-đi-mia Cô-lô-tốp (Vladimir Kolotov), Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh, Đại học Quốc gia Saint Petersburg (Nga), đã nhận định như vậy trong nghiên cứu về tài quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Kế  “Điệu hổ ly sơn”

Theo Giáo sư, Tiến sĩ V.Cô-lô-tốp, chiến lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp có thể được phân tích theo quyển sách cổ đại Trung Quốc “Tam thập lục kế”. Để thực hiện kế hoạch này cần phải theo kế “Liên hoàn kế”, tức là sử dụng nhiều kế liên kết với nhau.

Giáo sư, Tiến sĩ V.Cô-lô-tốp giải thích, nhiệm vụ chính không phải tấn công vào Đồng bằng Bắc Bộ mà là dụ địch gửi một phần quân đội vừa phải sang nơi khác để Việt Minh chắc chắn đánh thắng. Tiếp theo là nên chọn địa điểm khác để chiến đấu có lợi cho mình và gây bất lợi cho địch. “Điệu hổ ly sơn” khiến kẻ địch ra khỏi Đồng bằng Bắc Bộ để dễ bề tấn công. Khi quân Pháp tập trung xong quân ở Điện Biên Phủ, thì đến lúc bẫy chuột đóng cửa. Pháp định càn quét các vùng xung quanh để dẹp các căn cứ của Việt Minh, nhưng “Ve sầu lột xác”, sử dụng bộ dạng mới để làm quân địch bất ngờ trở tay không kịp đúng theo kế “Kim thiền thoát xác”. Như vậy, thay vì chiến lược tấn công thì Pháp bắt buộc phải chuyển sang thế phòng ngự. “Con nhím” Pháp bị rơi vào bẫy của Việt Nam!

Giáo sư, Tiến sĩ khoa học V.Cô-lô-tốp chia sẻ với báo chí ngày 5-5 tại Hà Nội. Ảnh: Linh Phương

Thực dân Pháp xây dựng một Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ như “pháo đài không thể công phá”, lập ra “con nhím” với sân bay, máy bay, xe tăng, hỏa lực và hệ thống gần 50 cứ điểm cùng đại bác, bãi mìn, hàng rào kẽm gai. Nhưng đây là một pháo đài “ngược đời” bởi vì pháo đài phải có tường để bảo vệ. Ở đây, “tường là núi”, mà lực lượng Việt Minh đã chiếm được những ngọn núi đó. Điều này dẫn đến chuyện các khẩu đại bác của Việt Minh đã nã đạn từ trên xuống tập đoàn cứ điểm.

“Khái niệm con nhím cũng biến thành một cái bẫy cho quân Pháp bởi vì hệ thống cứ điểm hoặc đồn độc lập không có khả năng hỗ trợ cho nhau. Thực dân Pháp bất lực nhìn lực lượng Việt Minh tiêu diệt hết đồn này đến đồn khác mà không làm gì được. Điều đó xảy ra khi đoàn quân tác chiến của Việt Minh không hơn Pháp về số lượng”, Giáo sư V.Cô-lô-tốp cho hay.

Tình yêu Tổ quốc là nhân tố quyết định chiến thắng

Theo nghiên cứu của Giáo sư V.Cô-lô-tốp, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có một loạt kế hoạch liên kết với nhau. Ở cấp chiến thuật, đó là chiến thắng oanh liệt trong trận Điện Biên Phủ. Ở cấp chiến lược: Chiến thắng trong cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp (1946-1954). Ở cấp ngoại giao: Ký kết Hiệp định Giơ-ne-vơ; cấp chính trị: Bắt thực dân Pháp rút quân, giải phóng thủ đô Hà Nội và lập lại hòa bình ở Việt Nam. Những kết quả trên đã gây ảnh hưởng to lớn đến tình hình địa chính trị khu vực và thế giới.

Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, những tướng Pháp thua trận đã cố tìm hiểu bí mật chiến thắng của Việt Nam trong nhiều năm. Họ nghiên cứu chi tiết tiểu sử và lối sống của Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhằm làm sáng tỏ xem ông đã đọc sách của những tác giả nào, nhưng vẫn không khám phá được bí ẩn này. Theo Giáo sư V.Cô-lô-tốp, bí mật đó ẩn trong tính chuyên nghiệp cao độ cùng tình yêu chân thành, vô bờ bến với Tổ quốc và nhân dân mình của ông. “Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói: “Tôi sống ngày nào, cũng là vì đất nước ngày đó”. Cả cuộc đời ông đã hiến dâng cho Tổ quốc mình, một lịch sử sống động của những chiến thắng vĩ đại trong cuộc đấu tranh vì độc lập!”, ông V.Cô-lô-tốp cho hay.

Tiến sĩ khoa học Nga kết luận, trận đánh Điện Biên Phủ là hiện tượng của khoa học xã hội. Đây là ví dụ tiêu biểu khi suy nghĩ về trí tuệ của một con người có ảnh hưởng phản xạ to lớn đến các vị tướng, chiến sĩ của mình và đối thủ. Hoạt động cộng dồn của họ đã thay đổi bước ngoặt lịch sử và tương lai của Việt Nam, đánh dấu vinh quang trong phong trào giải phóng dân tộc.

PHƯƠNG LINH (ghi)