Sáng tạo qua mô hình “Tổ khoa học kỹ thuật trẻ”

QĐND - Tháng 11-2013, Trung tâm Ứng dụng khoa học-công nghệ cơ giới (Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự, Tổng cục Kỹ thuật) đã ký Hợp đồng trách nhiệm với Ban Thanh niên Quân đội để triển khai ứng dụng đề tài khoa học: Nghiên cứu, cải tiến xe thiết giáp chở quân BTR-152 đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đây là kết quả cụ thể qua hoạt động của mô hình “Tổ khoa học kỹ thuật (KHKT) trẻ”, góp phần thúc đẩy công tác nghiên cứu khoa học-công nghệ (KH-CN), sáng tạo kỹ thuật của Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự.

Tổ KHKT trẻ bao gồm các đồng chí có trình độ cao, đào tạo cơ bản bậc đại học và sau đại học; sử dụng thành thạo các phần mềm tính toán, thiết kế, mô phỏng tiên tiến đang được ứng dụng rộng rãi trên thế giới và ở nước ta, nhất là trong lĩnh vực ngành cơ giới. Tổ KHKT trẻ triển khai nghiên cứu ứng dụng KH-CN trong khai thác, bảo đảm kỹ thuật, bảo đảm trang bị; thiết kế, chế thử trang bị kỹ thuật, vật tư kỹ thuật ngành cơ giới và chuyển giao công nghệ sản xuất vật tư kỹ thuật cho các cơ sở sản xuất, sửa chữa quốc phòng. Tổ xung kích trong nghiên cứu cải tiến, hiện đại hóa, thay đổi mục đích sử dụng các loại trang bị kỹ thuật cơ giới quân sự; nghiên cứu phát triển kỹ thuật và dự báo phát triển trang bị kỹ thuật cơ giới quân sự; nghiên cứu ảnh hưởng từ hoạt động của trang bị kỹ thuật, phương tiện cơ giới quân sự đến môi trường và tham gia thông tin KH-CN chuyên ngành...

Cán bộ khoa học trẻ Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự giới thiệu sản phẩm nghiên cứu khoa học.

Hoạt động của Tổ KHKT trẻ theo nhóm, chú trọng phát huy năng lực từng cá nhân trong hoạt động nghiên cứu KH-CN, khai thác hiệu quả năng lực cơ sở vật chất kỹ thuật, dịch vụ KH-CN để xây dựng, củng cố tiềm lực KH-CN và cải thiện đời sống bộ đội. Thông qua Tổ KHKT trẻ, trong 3 năm (2011-2013), Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự đã triển khai, hoàn thành hàng chục đề tài, dự án, nhiệm vụ KH-CN cùng nhiều nhiệm vụ kỹ thuật Tổng cục Kỹ thuật giao, giải quyết các bài toán kỹ thuật phức tạp trong toàn quân. Kết quả nghiên cứu KH-CN của Viện đưa vào ứng dụng đã góp phần nâng cao hiệu quả khai thác, làm chủ VKTBKT, bảo đảm khả năng cơ động, SSCĐ của đơn vị.

Trên hướng nghiên cứu cải tiến, Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự đã thành công trong các đề tài, dự án đi-ê-den hóa thay thế động cơ xăng của các loại xe máy quân sự. Kết quả, đã có nhiều loại xe ô tô URAL, ZIL-130, ZIL-131, GAZ-53, GAZ-66, xe PAZ chở quân được nghiên cứu tính toán, thiết kế thay thế động cơ xăng bằng động cơ đi-ê-den và cải tiến đồng bộ, đưa vào trang bị. Đề tài nghiên cứu cải tiến, đồng bộ xe thiết giáp chở quân BTR-152 của Viện triển khai thực hiện đã được tặng giải nhất Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội năm 2011. Đề tài đã được các nhà khoa học trẻ nghiên cứu thiết kế, tính toán, lựa chọn loại động cơ đi-ê-den tương thích về đặc tính kỹ thuật, thay thế động cơ xăng của xe; cải tiến hệ thống lái (có trợ lực), khung, mui và nội thất của xe; phục hồi, cải tiến hệ thống bơm lốp tự động, lắp thêm đèn tín hiệu, còi và đèn ưu tiên. Xe BTR-152 sau khi đã cải tiến có tính năng kỹ thuật, chiến thuật hơn hẳn, nhất là khả năng cơ động leo dốc, tăng tốc, chuyển hướng. Xe BTR-152 còn được lắp hệ thống điều hòa, làm mát và tiện nghi hơn, bảo đảm tốt khả năng chở quân cơ động đường dài. Hiện nay, Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự đang triển khai nghiên cứu xây dựng quy trình công nghệ cải tiến xe BTR-152, hướng dẫn áp dụng thống nhất trong toàn quân.

Nghiên cứu chế tạo vật tư kỹ thuật phục vụ bảo đảm kỹ thuật phương tiện cơ giới quân sự đang được các nhà khoa học trẻ Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự chú trọng. Phát huy mô hình “Tổ KHKT trẻ”, Viện đột phá thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, tính toán thiết kế hộp số chính xe UAZ-469. Kết quả đề tài hoàn thành bản vẽ 2D và mô phỏng trực quan về động học của hộp số, ứng dụng nhiều thành tựu KH-CN mới vào nghiên cứu chế tạo sản phẩm. Hướng về cơ sở, Viện triển khai nhiều đề tài phục vụ trực tiếp công tác bảo đảm kỹ thuật ở đơn vị, trong đó Tổ KHKT trẻ làm nòng cốt thực hiện các đề tài: Nghiên cứu thiết kế, chế tạo chi tiết cao su cho động cơ lắp lên xe của tổ hợp tên lửa phòng không S-300 và tổ hợp tên lửa đối hải Bastion-P; chế tạo mắt xích có lắp guốc cao su dùng cho xe tăng và khối nguồn kính ngắm bắn đêm xe tăng; cải tiến hệ thống điện Orion điều khiển động cơ trên tàu K206M của Cảnh sát biển Việt Nam; chế tạo các tấm ma sát đồng tốc động cơ M504 của tàu chiến... Đề tài nghiên cứu, xác định thông số công nghệ của vật liệu kim loại bột, ứng dụng chế tạo đĩa ly hợp ma sát hộp số thủy cơ xe MAZ-537, MAZ-543 đã giành được giải ba Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo toàn quân.

Nghiên cứu KH-CN với mô hình chuẩn, hoạt động của Tổ KHKT trẻ của Viện Kỹ thuật cơ giới quân sự là một hướng đi đúng, hoạt động hiệu quả, đóng góp tích cực vào hoạt động KH-CN, nâng cao chất lượng hoàn thành nhiệm vụ của Viện.

Bài và ảnh: XUÂN GIANG -LÊ HOÀNG