QĐND - Vừa qua, Thủ trưởng Tổng cục Chính trị (TCCT) đã ký ban hành Văn bản số 1971/HD-CT, hướng dẫn cấp phát, cấp đổi, thu hồi hiện vật khen thưởng (HVKT) và cấp Bằng Huân chương, Huy chương Giải phóng trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Xung quanh nội dung của văn bản này, nhiều gia đình chính sách và bạn đọc bày tỏ quan tâm về đối tượng, hình thức, lộ trình cấp đổi HVKT. Báo Quân đội nhân dân thông tin thêm đến bạn đọc những nội dung liên quan.

Cấp đổi hiện vật khen thưởng là cần thiết

Sau khi TCCT ban hành hướng dẫn, tòa soạn Báo Quân đội nhân dân nhận được nhiều ý kiến bày tỏ sự đồng tình của người dân về việc cấp đổi HVKT. Là một cựu chiến binh tham gia kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ông Lê Duy Thúy, ở thôn Kim Sơn 2, xã Hoằng Tiến, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, cho biết: “Tôi được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương, Huy chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Hơn 40 năm qua, mặc dù tôi luôn có ý thức bảo vệ, giữ gìn, nhưng theo thời gian, nay các giấy tờ trên đều bị mục, rách, cần được cấp đổi lại”.

Chung quan điểm trên, thương binh hạng 4/4 Nguyễn Ngọc Viên, ở thôn Gò Măng, xã Chí Đám, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ chia sẻ: “Tôi mong được đổi lại bằng huân chương, huy chương mới để các con, cháu biết được và thêm trân trọng những năm tháng cống hiến, hy sinh gian khổ của thế hệ đi trước, vì cuộc sống hòa bình hôm nay”.

Được biết, qua khảo sát của Cục Tuyên huấn, TCCT, hiện nay, trên cả nước có hàng nghìn đối tượng có nhu cầu cấp đổi HVKT, do đó, việc ban hành hướng dẫn đã đáp ứng nguyện vọng của đông đảo các đối tượng. Qua đó, góp phần khích lệ, động viên các tập thể, cá nhân được khen thưởng tiếp tục phát huy thành tích, không ngừng phấn đấu đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nhiều cựu chiến binh trong cả nước có nguyện vọng được cấp đổi HVKT bị cũ, rách, nát qua thời gian. Trong ảnh: Các cựu chiến binh Mặt trận Bình Trị Thiên trong ngày gặp mặt.

 

Đối tượng và yêu cầu cấp đổi

Trao đổi với chúng tôi về đối tượng và HVKT được cấp đổi, Đại tá Lê Hồng Quang, cán bộ Phòng Thi đua-Khen thưởng, Cục Tuyên huấn, TCCT, cho biết: “Đối tượng quy định trong hướng dẫn là những đơn vị trong Quân đội nhân dân Việt Nam, được Nhà nước khen thưởng và các quân nhân, công nhân viên chức quốc phòng đã, đang công tác trong quân đội được Nhà nước khen thưởng. HVKT được cấp đổi bao gồm: Bằng Huân chương, Huy chương Chiến thắng (kháng chiến chống Pháp); Bằng Huân chương, Huy chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước; Bằng Huân chương, Huy chương Chiến sĩ Giải phóng; Bằng Huân chương Chiến công thành tích làm nhiệm vụ quốc tế vẻ vang giúp cách mạng Cam-pu-chia từ ngày 7-1-1979 đến ngày 30-9-1989 và cách mạng Lào từ ngày 29-7-1977 đến ngày 31-12-1987; Huân chương Chiến công thành tích làm nhiệm vụ tại tuyến 1 biên giới phía Bắc và đảo xa từ ngày 7-1-1979 đến ngày 30-8-1991”.

Lộ trình cấp đổi HVKT, hướng dẫn quy định được tiến hành theo 2 giai đoạn. Từ tháng 6-2014 đến tháng 6-2016, tập trung cấp đổi những trường hợp có bằng gốc đã bị hư hỏng nặng (cũ, nát, rách) không còn sử dụng được, hoặc bằng sai, nhưng còn rõ các yếu tố như hình thức khen thưởng, tên đơn vị; đối với cá nhân, bằng phải thể hiện rõ cấp bậc, họ và tên, chức vụ, đơn vị, quê quán, nội dung thành tích lập được, sổ quyết định khen thưởng, ngày, tháng, năm và người ký quyết định khen thưởng. Riêng bằng sai phải kèm theo hồ sơ gốc (hồ sơ cán bộ, lý lịch quân nhân, lý lịch đảng viên) hoặc các giấy tờ khác có liên quan để làm căn cứ xem xét, cấp đổi.

Từ năm 2017 đến năm 2020 tiến hành cấp đổi các loại bằng gốc nêu trên đã bị hư hỏng không còn đầy đủ các yếu tố theo quy định, nhưng phải kèm theo hồ sơ gốc (hồ sơ cán bộ, lý lịch quân nhân, lý lịch đảng viên) hoặc các giấy tờ khác có liên quan để làm căn cứ xem xét, cấp đổi.

Quy trình cấp đổi

Về quy trình cấp đổi HVKT, cũng theo Đại tá Lê Hồng Quang, đối với tập thể thì cơ quan, cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng các cấp tiến hành rà soát, kiểm tra, phân loại chất lượng hiện trạng từng loại bằng có nhu cầu cấp đổi hiện đang lưu giữ tại đơn vị, cơ quan; tổng hợp báo cáo thủ trưởng đơn vị, cơ quan xem xét, xác nhận và đề nghị lên thủ trưởng đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng xét, đề nghị TCCT làm thủ tục cấp đổi.

Đối với quân nhân, công nhân viên quốc phòng đang công tác trong quân đội, cần xuất trình bằng được khen thưởng đề nghị cấp đổi với cơ quan, cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng của cơ quan, đơn vị mình để được xem xét, cho ý kiến và hướng dẫn kê khai. Cơ quan làm công tác thi đua, khen thưởng tổng hợp báo cáo thủ trưởng đơn vị, cơ quan xem xét, xác nhận và đề nghị lên thủ trưởng đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ Quốc phòng xét, đề nghị TCCT làm thủ tục cấp đổi. Quân nhân, công nhân viên quốc phòng đã nghỉ hưu, phục viên, xuất ngũ, do cán bộ quân sự cấp xã (phường) nơi đối tượng cư trú hướng dẫn cho đối tượng kê khai, sau đó tiếp nhận, xem xét và tổng hợp báo cáo UBND xã (phường) xác nhận, hoàn chỉnh thủ tục, hồ sơ báo cáo ban CHQS cấp quận (huyện, thị xã) xét duyệt, tổng hợp báo cáo bộ CHQS tỉnh (thành phố) tổng hợp, báo cáo Bộ tư lệnh Quân khu xét, đề nghị TCCT làm thủ tục cấp đổi.

Riêng các trường hợp chuyển ngành đang công tác tại các cơ quan Nhà nước ở cấp quận (huyện), do cơ quan, cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng hướng dẫn cho đối tượng kê khai và tiếp nhận hồ sơ, xem xét, tổng hợp, báo cáo thủ trưởng cơ quan quản lý đối tượng xác nhận và đề nghị ban CHQS quận (huyện) xem xét, tổng hợp báo cáo bộ CHQS tỉnh (thành phố). Với trường hợp chuyển ngành đang công tác ở cơ quan Nhà nước ở cấp tỉnh, do cơ quan, cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng hướng dẫn cho đối tượng kê khai và tiếp nhận hồ sơ, xem xét, tổng hợp, báo cáo thủ trưởng cơ quan quản lý đối tượng xác nhận và đề nghị bộ CHQS tỉnh (thành phố) xem xét, tổng hợp báo cáo Bộ tư lệnh Quân khu xét, đề nghị TCCT làm thủ tục cấp đổi.

Các trường hợp chuyển ngành ra công tác ở các bộ, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương, do cơ quan, cán bộ làm công tác thi đua, khen thưởng, hướng dẫn cho đối tượng kê khai và tiếp nhận hồ sơ, xem xét, tổng hợp, báo cáo thủ trưởng cơ quan quản lý đối tượng xác nhận và đề nghị TCCT làm thủ tục cấp đổi.

Để triển khai Hướng dẫn số 1971/HD-CT, Thủ trưởng TCCT yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng và đề nghị các cơ quan chức năng các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương tổ chức quán triệt nắm vững mục đích, nội dung, yêu cầu việc cấp phát, cấp đổi, thu hồi HVKT, bảo đảm đúng nội dung; tổ chức xét duyệt chặt chẽ, đúng đối tượng, tiêu chuẩn, quy trình, lộ trình và thủ tục, hồ sơ; không để sai sót.

Bài và ảnh: LÊ THÀNH