 |
Thực hành tính toán, lắp ráp bộ phối hợp trở kháng trên bảng mạch của máy. |
Trong hoạt động của hệ thống thông tin vô tuyến điện và trinh sát điện tử, nhân viên kỹ thuật thường gặp phải tình trạng cường độ tín hiệu nhỏ, thậm chí tín hiệu bị chìm trong nền nhiễu do thời tiết xấu hoặc các tác động từ bên ngoài. Do đó, việc thu nhận tin tức khó khăn, dẫn đến thu nhận sai lệch, sót lọt, thậm chí có lúc không thể thu nhận được. Ở những trạm thu thường bố trí nhiều máy thu sử dụng chung một an-ten, dẫn đến việc mất phối hợp trở kháng giữa an-ten dây và máy thu, vì vậy cường độ tín hiệu tới đầu vào máy thu càng bị suy giảm mạnh. Khắc phục tình trạng này, kỹ thuật viên Đỗ An Đức cùng các cán bộ, nhân viên chuyên môn Trung tâm B7 (Quân chủng Hải quân) đã nghiên cứu phối hợp trở kháng và khuếch đại an-ten cho các máy thu trinh sát vô tuyến điện.
Sau khi nghiên cứu, khảo sát thực trạng trang thiết bị và hệ thống máy thu bố trí tại trung tâm, các kỹ thuật viên đã phân tích những nguyên nhân gây suy giảm tín hiệu của hệ thống. Các trang thiết bị của trung tâm sử dụng phần lớn nhập ngoại, sau một thời gian hoạt động nhiều loại khí tài cần thay thế, sửa chữa, nhưng vật tư kỹ thuật khan hiếm, mất đồng bộ, giá thành cao, điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hoạt động của hệ thống. Trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết hệ thống, giải những bài toán về đặc tính truyền lan của sóng, tín hiệu vô tuyến điện; xác định cơ chế gây nhiễu, tạp âm và nghiên cứu các loại dây truyền dẫn, cơ cấu khuếch đại tín hiệu vô tuyến điện, các kỹ thuật viên tập trung thiết kế sơ đồ nguyên lý và mạch lắp ráp; thiết kế các chi tiết cơ khí và chế tạo thiết bị khuếch đại an-ten. Sản phẩm hoàn thành được đưa đi kiểm chuẩn chặt chẽ, xác định từng thông số kỹ thuật bảo đảm theo tiêu chuẩn quy định. Thiết bị khuếch đại an-ten do trung tâm chế tạo được lắp đặt vào hệ thống máy thu và đưa thử nghiệm thực tế tại các trạm thu ở các khu vực khác nhau, làm việc trong các điều kiện thời tiết, khí hậu, môi trường khác nhau. Qua 10 tháng triển khai thử nghiệm, thiết bị hoạt động tốt trong mọi thời điểm, máy thu sử dụng thiết bị khuếch đại mới cho chất lượng âm thanh to, rõ, giảm được tiếng ồn và nhiễu, nhân viên thu bản điện đầy đủ và bảo đảm không để sót lọt tín hiệu. Thiết bị khuếch đại làm việc ổn định với cả nguồn điện một chiều và xoay chiều.
Thiết bị phối hợp trở kháng và khuếch đại an-ten cho máy thu vô tuyến điện của Trung tâm B7 qua kiểm định bảo đảm các tiêu chuẩn kỹ thuật về hệ số truyền dẫn, đồng đều trong dải tần sóng ngắn, tạp âm nhỏ, hoạt động ổn định, bảo đảm tín hiệu đầu vào đủ lớn, cho kết quả thu chính xác. Thiết bị được thiết kế nhỏ, gọn, sử dụng tiện lợi, dễ cơ động, phù hợp điều kiện môi trường ven biển nước ta. Giá thành sản phẩm thấp do sử dụng các vật tư kỹ thuật, linh kiện sẵn có trong nước, dễ bảo đảm kỹ thuật. Thiết bị đã được sản xuất, trang bị cho các đơn vị, các trạm thu và các đội cơ động của trung tâm. Bộ tư lệnh Quân chủng Hải quân tặng thưởng loại A, Giải thưởng Nguyễn Phan Vinh năm 2006 cho tác giả đề tài.
Bài và ảnh: Hiếu Giang