Đánh đuổi tàu Maddox xâm phạm vùng biển và góp phần đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trước nguy cơ thất bại của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”, đế quốc Mỹ quyết định đẩy mạnh cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam và tăng cường phá hoại miền Bắc. Trung tuần tháng 4-1964, Mỹ lên kế hoạch ném bom 94 mục tiêu ở miền Bắc. Đêm 31-7-1964, rạng sáng 1-8, tàu khu trục Maddox của Mỹ đã tiến sâu vào vùng biển Việt Nam và gây ra nhiều tội ác đối với nhân dân ta. Ngày 2-8-1964, các tàu phóng lôi 333, 336, 339 của HQND Việt Nam đã xuất kích, anh dũng chiến đấu, buộc tàu Maddox phải tháo chạy ra khỏi hải phận vùng biển miền Bắc. 

Ngày 5-8-1964, Mỹ dùng không quân tập kích ác liệt vào lực lượng HQND Việt Nam từ Sông Gianh, Cửa Hội, Lạch Trường đến Bãi Cháy, nhằm tiêu hao lượng tàu chiến đấu, quân cảng, kho tàng, nhiên liệu của ta. HQND Việt Nam đã hiệp đồng chặt chẽ với bộ đội phòng không, công an vũ trang, dân quân tự vệ các địa phương, đập tan cuộc tập kích bằng không quân của Mỹ, bắn rơi 8 máy bay, bắn bị thương nhiều chiếc khác và bắt sống viên phi công Mỹ đầu tiên ở miền Bắc. Chiến thắng ngày 2 và 5-8-1964 là thắng lợi có ý nghĩa về chính trị, gây tiếng vang lớn trên thế giới, trở thành ngày truyền thống đánh thắng trận đầu của HQND Việt Nam. 

Sau khi bị thất bại nặng nề ở chiến trường miền Nam, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân và hải quân, nhằm phá hủy tiềm năng kinh tế-quốc phòng và ngăn chặn sự chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho chiến trường miền Nam.

HQND Việt Nam đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, ác liệt, chiến đấu anh dũng 716 trận, bắn rơi 118 máy bay, bắn bị thương 102 lần chiếc, bắn chìm và bị thương 45 tàu của địch, góp phần đánh thắng cuộc chiến tranh leo thang phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ.

Tàu của Lữ đoàn 125 Hải quân chở bộ đội ra giải phóng Trường Sa. Ảnh tư liệu

 

Đánh bại chiến dịch phong tỏa thủy lôi trên sông, biển

Với quyết tâm “Đánh địch mà đi, mở đường mà tiến”, HQND Việt Nam trở thành lực lượng nòng cốt, trực tiếp tháo gỡ, rà phá, làm mất hiệu lực 2.400 quả thủy lôi, mở tuyến, thông luồng trên hầu hết các cửa sông, cửa biển và hải cảng cho tàu thuyền của ta vận tải chi viện cho chiến trường miền Nam, góp phần chiến thắng cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ hai của địch.

Mở Đường Hồ Chí Minh trên biển chi viện cho miền Nam

Để chi viện cho cách mạng miền Nam, cùng với Đoàn 559 mở Đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn, Đoàn 759 (tiền thân của Đoàn 125) được thành lập để mở Đường Hồ Chí Minh trên biển.

Trong suốt 14 năm vận chuyển chi viện cho chiến trường miền Nam, cán bộ, chiến sĩ HQND Việt Nam đã chấp nhận mọi hy sinh, gian khổ, mưu trí vượt qua các tuyến bao vây, phong tỏa, đối phó với nhiều thủ đoạn của địch; sáng tạo nhiều phương thức hoạt động độc đáo, táo bạo; hình thành nhiều tuyến, mở hàng chục bến bãi thuộc các tỉnh ven biển miền Nam, đến tận cùng của đất nước và sát cửa ngõ Sài Gòn; vận chuyển kịp thời và đúng thời cơ hàng nghìn tấn vũ khí, đạn dược, thuốc men, hàng chục nghìn lượt người đến những chiến trường khó khăn nhất, nơi mà Đường Hồ Chí Minh trên bộ chưa vươn tới. Đường Hồ Chí Minh trên biển mãi mãi trở thành con đường huyền thoại, là nét độc đáo của nghệ thuật quân sự Việt Nam.

Huấn luyện đặc công nước, lập chiến công Cửa Việt-Đông Hà

Để tiến công địch trên chiến trường sông biển miền Nam, đánh phá các căn cứ hậu cần, kho tàng, hải cảng, triệt phá các đường giao thông thủy-bộ quan trọng, tạo thế bao vây quân Mỹ-ngụy, HQND Việt Nam đã đảm nhận nhiệm vụ huấn luyện cán bộ, chiến sĩ đặc công nước chi viện cho các chiến trường và trực tiếp chiến đấu trên chiến trường Cửa Việt-Đông Hà. 

HQND Việt Nam đã huấn luyện, đào tạo, bổ sung cho các chiến trường miền Nam được hơn 5.000 cán bộ, chiến sĩ đặc công. Trong 7 năm chiến đấu trên chiến trường Cửa Việt-Đông Hà, đặc công hải quân đã đánh 300 trận; đánh chìm, đánh hỏng 336 tàu, xuồng chiến đấu, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh, tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Qua đó, góp phần cùng các lực lượng trên khắp chiến trường miền Nam đánh chìm, đánh hỏng 4.473 tàu thuyền, đánh sập hàng trăm cầu cống, vật chất phục vụ chiến tranh, cùng quân và dân miền Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. 

Giải phóng quần đảo Trường Sa, góp phần xứng đáng vào Đại thắng mùa Xuân 1975

Tham gia Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, HQND Việt Nam đã huy động đến mức cao nhất lực lượng tàu thuyền chiến đấu và vận tải để đưa gần 4.000 cán bộ, chiến sĩ đi chiến đấu, chở pháo, xe tăng, vũ khí các loại từ miền Bắc vào chiến trường miền Nam. Hải quân còn dùng tàu chiến thả thủy lôi ở cửa biển Thuận An-bán đảo Sơn Trà để chặn địch tháo chạy ra biển, góp phần tạo điều kiện để các đơn vị bộ binh giải phóng các thành phố, các tỉnh ven biển, tiếp quản căn cứ Quy Nhơn, Nha Trang, Cam Ranh. 

Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Lữ đoàn 125 Hải quân và Đoàn Đặc công 126 Hải quân cùng bộ đội Quân khu 5, với tinh thần thần tốc, táo bạo, bất ngờ đã giải phóng quần đảo Trường Sa. 

Bảo vệ chủ quyền vùng biển Tây Nam, làm nhiệm vụ quốc tế

Chỉ sau 3 ngày miền Nam được giải phóng, bè lũ Pol Pot-Ieng Sary đã xua quân tiến công các đảo Phú Quốc, Thổ Chu và tàn sát, bắt đi hàng trăm dân thường Việt Nam. Sau đó, năm 1978, chúng gây nên cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam.

Trên hướng biển Tây Nam, HQND Việt Nam đã cùng các lực lượng tiến hành chiến đấu trên hướng chiến lược quan trọng, tiêu diệt 1.241 tên địch, bắt sống và gọi hàng 1.680 tên, giải phóng 12.300 dân, đánh chìm 27 tàu chiến, góp phần giải phóng thủ đô Phnom Penh, tỉnh Koh Kong và các vùng biển Campuchia, cứu nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng. 

Từ năm 1976 đến 1988, HQND Việt Nam đã giúp bạn Lào tổ chức xây dựng lực lượng, đào tạo, huấn luyện hàng trăm cán bộ, chiến sĩ và thợ kỹ thuật, giúp bạn đóng mới một số tàu vận tải thủy, bảo đảm kỹ thuật và viện trợ 14 tàu PBR, 33 tấn phụ tùng, sửa chữa 97 tàu, trang bị hàng chục máy công cụ, khôi phục Xưởng Chi-nai-mô, góp phần tăng cường mối quan hệ đoàn kết giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt-Lào. 

Bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa trong thời kỳ mới

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, HQND Việt Nam tập trung xây dựng Quân chủng vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, xây dựng Quân chủng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, thực sự là lực lượng nòng cốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định của đất nước và khu vực, cùng cả nước thực hiện thắng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa; đồng thời, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, làm sáng đẹp thêm hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ, luôn xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

CHU ANH (tổng hợp)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.