QĐND - Chúng tôi có mặt tại buổi tập huấn dân quân biển của TP Đà Nẵng. Trong nội dung tập huấn về cứu hộ, cứu nạn trên biển, ngoài kiến thức, những điều cần biết khi đi biển, dân quân biển còn được giáo viên hướng dẫn thực hành các kỹ năng băng bó, sơ cứu người gặp tai nạn trên biển. Khi được hỏi, các học viên đều cho rằng chương trình, nội dung tập huấn rất thiết thực và bổ ích.

Đồng chí Lê Văn Chiến, Trung đội trưởng dân quân biển tập trung (DQBTT) quận Thanh Khê kể về những ngày trên biển sôi động với nhiều trải nghiệm: “Trung đội chúng tôi hoạt động trên cùng ngư trường, tàu cùng công suất, cùng họ hàng, dòng tộc, chiến sĩ dân quân cũng là thuyền trưởng và là chủ phương tiện, nên việc điều hành rất thuận lợi”. Thuyền trưởng, chiến sĩ dân quân Hồ Văn Đời ở phường Xuân Hà cho biết: “Trước đây thường mạnh ai nấy đi. Nhưng từ khi thành lập lực lượng DQBTT, chúng tôi thường đi tập trung. Lúc nào cũng có 4 tàu trong đội hình một trung đội; được trang bị máy Icom để thường xuyên liên lạc với Bộ đội Biên phòng về tình hình trên biển, diễn biến thời tiết, rủi ro nếu gặp trên biển. Anh em trong các tàu cũng liên tục trao đổi với nhau, kịp thời xử lý các tình huống. Nhờ vậy, các tàu ít bị va vào các bãi đá ngầm hoặc bị ảnh hưởng bão, áp thấp nhiệt đới như trước. Đặc biệt, khi gặp các tàu lạ, đội hình đi sát lại, buộc chúng không dám tấn công. Đây là điều kiện tốt giúp chúng tôi yên tâm đánh bắt xa hơn và bám ngư trường truyền thống dài ngày hơn”.

Dân quân biển TP Đà Nẵng huấn luyện bắn súng.

Năm 2012, TP Đà Nẵng thành lập hai trung đội DQBTT, làm mô hình điểm cho Quân khu 5. Qua hai năm hoạt động, những “sao vuông” trên biển đã khẳng định vai trò thiết thực của mô hình này. Trung đội DQBTT quận Thanh Khê được tổ chức tại hai phường Xuân Hà và Thanh Khê Đông với 25 cán bộ, chiến sĩ, biên chế 3 tiểu đội, tổ chức trên 4 tàu, ngư trường hoạt động từ Hoàng Sa đến Trường Sa. Trung đội DQBTT quận Sơn Trà xây dựng tại phường Nại Hiên Đông với 31 cán bộ, chiến sĩ, được biên chế 3 tiểu đội hoạt động trên 4 tàu, hoạt động ở ngư trường Hoàng Sa, vịnh Bắc Bộ.

Sau mùa vụ khai thác, các địa phương chủ động huấn luyện cho DQBTT từ 2 đến 3 đợt, nhằm trang bị cho DQBTT những kiến thức về chủ quyền biển, đảo, phương pháp nắm tình hình, nhận dạng tàu lạ, hoạt động đấu tranh khi tàu nước ngoài xâm phạm vùng biển, quy định khoảng cách giữa các tàu trong trung đội, phương pháp thông tin liên lạc, chế độ báo cáo tình hình.

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Chính, Trưởng ban Dân quân tự vệ, Bộ CHQS TP Đà Nẵng, thì từ ngày thành lập đến nay, DQBTT đã cung cấp hàng chục nguồn tin có giá trị liên quan đến hoạt động của tàu cá nước ngoài xâm phạm vùng biển Việt Nam và các hoạt động quân sự khác để các cơ quan chức năng xử lý. Đây thực sự là một trong những lực lượng tiên phong trong việc tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền của Tổ quốc. Ngoài bảo đảm chế độ chính sách theo pháp luật, dân quân biển được các quận, phường rất quan tâm, chăm lo giúp đỡ khi khó khăn. Các địa phương đã hỗ trợ mua bảo hiểm y tế cho DQBTT và mua sắm dụng cụ cứu hộ, cứu nạn. Các tàu trong trung đội DQBTT được UBND thành phố hỗ trợ chi phí nhiên liệu 4 chuyến/năm với số tiền từ 60 triệu đến 100 triệu đồng/chuyến. Mỗi tàu được hỗ trợ mua bảo hiểm thân tàu và cho thuyền viên. TP Đà Nẵng còn giúp DQBTT quận Thanh Khê vay vốn ưu đãi mua sắm ngư lưới cụ...

Khi được hỏi chế độ tham gia huấn luyện, anh Hồ Văn Đời nói: “Cả ngày công và hỗ trợ tiền ăn, tổng cộng khoảng 140.000 đồng/ngày. Nếu được thành phố duyệt chi mức trợ cấp thường xuyên cho dân quân biển, sẽ giúp chúng tôi thêm yên tâm gắn bó ngư trường hơn”.

Ngư dân là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Xây dựng mô hình DQBTT của Đà Nẵng là bước đi quan trọng trong việc huy động ngư dân tham gia tích cực vào công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Những kết quả bước đầu qua hai năm đi vào hoạt động của lực lượng DQBTT ở Đà Nẵng cho thấy tính đúng đắn của chủ trương này và mô hình cần được củng cố, nhân rộng ở các địa phương ven biển.

Bài và ảnh: HỒNG VÂN-NGỌC DIỆP