Từ thực tiễn lịch sử và hiệu suất chiến đấu cao của đội quân tác chiến dưới nước, sau khi Binh chủng Đặc công được thành lập gần một tuần, ngày 24-3-1967, Tiểu đoàn 5-Đặc công nước (tiền thân của Lữ đoàn Đặc công nước 5) được thành lập. Những ngày đầu, Tiểu đoàn có 500 cán bộ, chiến sĩ; phân đội đóng quân trải rộng ở các xã Hòa Bình, Minh Tân, Tam Hưng, Ngũ Lão, Lưu Kiếm, thuộc huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng). Để thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, dưới sự chỉ đạo của các cơ quan Binh chủng, Ban chỉ huy Tiểu đoàn đã nghiên cứu sâu về cách đánh đặc công nước. Vũ khí, trang bị theo đó cũng được cải tiến và đổi mới theo hướng tinh, gọn, sức công phá lớn.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đơn vị đã trực tiếp huấn luyện 50 khung Đại đội (từ K1 đến K50) với hơn 5.000 cán bộ, chiến sĩ đặc công nước bổ sung cho các chiến trường. Trong môi trường chiến đấu đặc công nước rất khắc nghiệt, song cán bộ, chiến sĩ được huấn luyện tại Tiểu đoàn 5 bổ sung cho các chiến trường đã lập nhiều chiến công vang dội như các trận chiến đấu ở Nhà Bè, Thành Tuy Hạ, sông Sài Gòn-Lòng Tàu, Nhà máy lọc dầu ở cảng Kông-Pông-Xom (Campuchia)... Nhiều đồng chí chiến đấu dũng cảm đã anh dũng hy sinh, nhiều cán bộ, chiến sĩ được tuyên dương Anh hùng LLVT nhân dân.
Sau ngày miền Nam giải phóng đến giữa những năm 80 của thế kỷ trước, đơn vị có nhiệm vụ vừa tổ chức huấn luyện vừa trực tiếp chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, làm tròn nhiệm vụ quốc tế và huấn luyện giúp nước bạn Campuchia, Lào. Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, song cán bộ, chiến sĩ của đơn vị đã phát huy tốt truyền thống của Binh chủng Đặc công anh hùng, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc và làm tròn nhiệm vụ quốc tế.
    |
 |
Tổ Đặc công người nhái, Lữ đoàn Đặc công nước 5 huấn luyện tiến công mục tiêu. Ảnh: VĂN QUANG
|
Bước vào thời kỳ mới, tổ chức biên chế của Lữ đoàn từng bước được hoàn chỉnh; nhiệm vụ thường xuyên có sự bổ sung, phát triển mới, ngày càng nặng nề, khó khăn, phức tạp hơn. Kế thừa truyền thống, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong đơn vị đã phát huy tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo, quyết tâm cao, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện toàn diện mọi mặt công tác, đạt nhiều thành tích mới. Lữ đoàn đã làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh chủng về xây dựng và phát triển lực lượng Đặc công nước theo hướng tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại. Chăm lo bồi dưỡng, quản lý, giáo dục, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên về lập trường chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực công tác, ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần đoàn kết, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng. Làm tốt công tác bảo đảm hậu cần, tài chính, chăm lo sức khỏe, đời sống bộ đội và bảo đảm công tác kỹ thuật phục vụ tốt cho nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, sẵn sàng chiến đấu cũng như các nhiệm vụ đột xuất.
Phát triển từ Tiểu đoàn 5-Đặc công nước đến Lữ đoàn Đặc công nước 5, đơn vị đã trải qua nhiều lần thay đổi phiên hiệu, địa điểm đóng quân, từng bước hoàn chỉnh tổ chức biên chế cho phù hợp với nhiệm vụ của cách mạng, của Quân đội và Binh chủng. Dù mang phiên hiệu nào, đơn vị cũng luôn quán triệt sâu sắc Lời huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "... Đặc công tức là công tác đặc biệt, là vinh dự đặc biệt, cần phải cố gắng đặc biệt, các chiến sĩ đặc công được tin tưởng đặc biệt... Bất kỳ nhiệm vụ gì, bất kỳ nhiệm vụ đặc biệt nào cũng phải hoàn thành và hoàn thành cho tốt... Bất kỳ khó khăn đặc biệt nào cũng phải vượt qua, cũng phải khắc phục cho kỳ được..." và phát huy tốt truyền thống “đặc biệt tinh nhuệ, anh dũng tuyệt vời, mưu trí sáng tạo, đánh hiểm thắng lớn” của Bộ đội Đặc công.
Với những thành tích, chiến công trong quá trình xây dựng, chiến đấu và phát triển, Lữ đoàn Đặc công nước 5 được Đảng, Nhà nước, tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (năm 2004); tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất (năm 2002), Huân chương Chiến công hạng Ba (năm 1980), Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì (năm 2021), Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (năm 2016). Lữ đoàn nhiều lần được Thủ tướng Chính phủ và Bộ Quốc phòng tặng cờ thi đua, trong đó có 6 năm liền (2001-2005) được Thủ tướng Chính phủ tặng cờ “Đơn vị dẫn đầu Phong trào Thi đua Quyết thắng”...
Thời gian tới, nhiệm vụ của Lữ đoàn Đặc công nước 5 ngày càng đòi hỏi yêu cầu cao, khó khăn hơn... Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn quyết tâm phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, đoàn kết thống nhất, ra sức thi đua, không ngừng phấn đấu, rèn luyện, xây dựng Lữ đoàn tinh, gọn, mạnh; góp phần xây dựng Binh chủng Đặc công "Cách mạng, chính quy, đặc biệt tinh nhuệ, tiến lên hiện đại".
Đại tá LÊ CÔNG QUÝ, Chính ủy Lữ đoàn Đặc công nước 5
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.