QĐND - Sau đợt 1 của Chiến dịch Hòa Bình, đường vận chuyển của địch trên sông Đà và Đường số 6 bị bộ đội ta uy hiếp mạnh. Để bảo đảm giao thông, tiếp tế cho thị xã Hòa Bình, địch điều hai đại đội đóng tại các điểm cao 500 và 564 thuộc dãy núi Ba Vì, kiểm soát từ Trung Hà đến thị xã Sơn Tây, qua Suối Hai, Bất Bạt. Tiểu đoàn 11 (Trung đoàn 141) được Bộ chỉ huy chiến dịch giao nhiệm vụ tập kích tiêu diệt hai đại đội địch trên hai điểm cao, mở màn đợt hai Chiến dịch Hòa Bình.

Sau ba lần trinh sát, Tiểu đoàn 11 hoàn chỉnh kế hoạch chiến đấu, giao nhiệm vụ, hiệp đồng cụ thể cho các bộ phận bước vào chiến đấu. Tối 29-12-1951, các phân đội bắt đầu chiếm lĩnh trận địa, đến 21 giờ, Đại đội 241 và 243 đã vào chiếm lĩnh trận địa xuất phát xung phong; các phân đội hỏa lực sẵn sàng chi viện. Đến 23 giờ, Đại đội 243 vừa tiến sát chân điểm cao 500 thì bị địch phát hiện. Trước tình hình đó, chỉ huy tiểu đoàn hạ lệnh nổ súng, các đại đội thực hành mở cửa. Đại đội 243 bị địch ngăn chặn, gặp khó khăn. Chỉ huy tiểu đoàn tổ chức hỏa lực bắn kiềm chế các ổ đề kháng, cử 2 mũi thọc sâu, vòng bên sườn phía sau đánh vào trung tâm phòng ngự của địch. Bị tiến công mãnh liệt, địch co cụm chờ lực lượng ở điểm cao 564 sang ứng cứu. Để nhanh chóng làm chủ trận đánh và tiếp tục tiêu diệt mục tiêu tiếp theo, chỉ huy tiểu đoàn đề nghị trung đoàn tăng viện, đồng thời lệnh cho Đại đội 245 là lực lượng dự bị bước vào chiến đấu. Trung đội 1, Đại đội 243 phát hiện địch sơ hở đã vòng về phía sau lực lượng địch co cụm, nổ súng xung phong, thọc sâu, chia cắt làm rối loạn đội hình, tạo điều kiện cho các đơn vị nhanh chóng tiêu diệt địch ở điểm cao 500.

Phát huy kết quả chiến đấu, chỉ huy tiểu đoàn tổ chức đánh điểm cao 564. Đại đội 19 và Đại đội 245 tổ chức đột kích 5 đợt, nhưng không thành công. Trời gần sáng, chỉ huy tiểu đoàn lệnh cho Đại đội 245 dùng hỏa lực bắn kiềm chế hỏa lực địch, Đại đội 19 bí mật men theo đường mòn bên sườn, bất ngờ đột nhập vào trận địa địch, kết hợp với Đại đội 245 đồng loạt xung phong bao vây, chia cắt, tiêu diệt toàn bộ quân địch trên điểm cao 564.

Trận đánh thắng lợi, phá vỡ mắt xích quan trọng trong tuyến phòng thủ sông Đà của địch, tạo điều kiện cho chiến dịch phát triển. Trận đánh thể hiện sự linh hoạt trong chỉ huy, vận dụng hiệu quả hình thức tác chiến thọc sâu, kết hợp đánh vu hồi, phát huy yếu tố bất ngờ, hình thành thế bao vây, chia cắt, tiêu diệt địch.

Xuân Vũ