Là phóng viên Báo Quân đội nhân dân, tôi có nhiều kỷ niệm sâu sắc với thủ trưởng Năm Cung (tên gọi thân mật của Thượng tướng Nguyễn Thành Cung) trong những lần được tháp tùng ông đi công tác.

Vị tướng sâu sát, tỉ mỉ

Tôi thường được chỉ huy cơ quan phân công tháp tùng Thượng tướng Nguyễn Thành Cung khi ông trên cương vị Thứ trưởng Bộ Quốc phòng vào công tác ở phía Nam, nhất là những lần kiểm tra các đơn vị ở khu vực biên giới, biển, đảo. Ấn tượng với tôi là thủ trưởng Năm Cung có tác phong sâu sát, tỉ mỉ, chỉ bảo cho đội ngũ cán bộ cơ sở những kinh nghiệm và bài học quý trong công tác, thực hiện nhiệm vụ.

Đầu tháng 4-2014, Thượng tướng Nguyễn Thành Cung kiểm tra công tác phòng, chống tội phạm, gian lận thương mại trên tuyến biên giới thuộc địa bàn tỉnh Tây Ninh. Chúng tôi theo ông đến các Đồn Biên phòng: Xa Mát, Kà Tum, cửa khẩu Chàng Riệc... Ông gặp gỡ, động viên các chiến sĩ chuẩn bị đi làm nhiệm vụ tuần tra biên giới, ân cần hỏi han từ việc mang đeo trang bị, buộc dây giày; trao đổi với các chiến sĩ cách xử lý tình huống trong khi tuần tra để vừa ngăn chặn được tội phạm, vừa bảo vệ an toàn cho mình và đồng đội... Lúc làm việc với chỉ huy đơn vị, ông lưu ý đội ngũ cán bộ: "Tuyến biên giới, nhất là khu vực cửa khẩu, vùng giáp ranh thường xảy ra tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và các hoạt động tội phạm. Các đối tượng rất manh động, liều lĩnh chống trả lực lượng chức năng nên trước khi bộ đội đi làm nhiệm vụ, các đồng chí phải kiểm tra xem anh em đã chuẩn bị tốt chưa, có nắm chắc phương pháp xử lý tình huống không? Như vậy mình mới yên tâm được”.

Trước đó, dịp Tết Nguyên đán Giáp Ngọ 2014, đến thăm, kiểm tra công tác SSCĐ và khả năng cơ động của Tiểu đoàn Kiểm soát quân sự 31 (Bộ tư lệnh TP Hồ Chí Minh), Thượng tướng Nguyễn Thành Cung yêu cầu đơn vị tập trung đội hình cơ động xe phân khối lớn. Ông trực tiếp quan sát, kiểm tra các xe; tận tay thử hoạt động của hệ thống phanh; độ bền, chắc của mũ bảo hiểm... và yêu cầu đơn vị chỉnh sửa ngay những thiếu sót để bảo đảm an toàn cho cán bộ, chiến sĩ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Thượng tướng Nguyễn Thành Cung lắng nghe ý kiến của thương binh ở Trung tâm Điều dưỡng thương binh và người có công Long Đất (Bà Rịa-Vũng Tàu).

Có lần kiểm tra công tác SSCĐ trên tàu của Vùng Cảnh sát biển 3, thủ trưởng Năm Cung vào tận khoang máy, trực tiếp kiểm tra công tác vận hành các thiết bị trên tàu. Thứ trưởng yêu cầu và động viên cán bộ, chiến sĩ khởi động, mở máy làm việc, rồi ông chăm chú theo dõi thiết bị hoạt động, kiểm tra việc ghi chép thống kê tình trạng kỹ thuật của các thiết bị... nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ không được bỏ sót những chi tiết có dấu hiệu hư hỏng... Chứng kiến tác phong sâu sát của thủ trưởng, các đồng chí cán bộ Vùng Cảnh sát biển 3 tâm sự với chúng tôi: "Thủ trưởng Năm Cung là thế, chỉ đạo bao quát, kiểm tra cụ thể, lấy cái cụ thể để đánh giá khả năng tổng thể, lấy kết quả tổng thể để quan tâm xử lý những cái cụ thể. Đó là sự tỉ mỉ cần có của người chỉ huy các cấp. Chúng tôi học hỏi được nhiều điều từ thủ trưởng Năm Cung".

Người cán bộ nghĩa tình, nhân hậu

Anh em báo chí từng tháp tùng thủ trưởng Năm Cung trong các chuyến công tác đều có chung cảm nhận: Ông là một vị tướng để lại ấn tượng tốt đẹp đối với những người tiếp xúc. Ở ông toát lên đức tính nhân hậu, sự gần gũi, thân tình, kết hợp hài hòa giữa phẩm chất của người cán bộ cách mạng với tính cách truyền thống văn hóa người dân Nam Bộ. Chúng tôi còn nhớ, trong chuyến thăm, tặng quà Trung tâm Điều dưỡng thương binh và người có công Long Đất (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), nhìn thấy một thương binh nặng ngồi trên xe lăn, mặt nhăn nhó vì vết thương tái phát, Thượng tướng Nguyễn Thành Cung đã bước lại gần, đẩy xe giúp và hỏi chuyện, động viên người thương binh. Khi biết được những mất mát và hoàn cảnh vô cùng éo le của đồng đội, gương mặt ông buồn rười rượi, mắt đỏ hoe, xúc động. Trong buổi nói chuyện với tập thể trung tâm, ông dành nhiều thời gian lắng nghe ý kiến đề đạt và tâm nguyện của các thương binh, trong đó có nguyện vọng cần thêm xe cứu thương để kịp thời đưa thương binh mắc bệnh đi cấp cứu. Trở về sau chuyến thăm nặng ân tình ấy, ông kêu gọi hỗ trợ ngay Trung tâm Điều dưỡng thương binh và người có công Long Đất chiếc xe cứu thương đúng theo nguyện vọng.

Rồi những dịp giáp Tết Nguyên đán, mỗi lần đến kiểm tra các đơn vị, địa phương, ông đều ưu tiên tặng quà, thăm hỏi, động viên bộ đội ở những đơn vị đóng quân nhỏ lẻ, làm nhiệm vụ khó khăn ở vùng biên giới, biển, đảo. Khi biết gia đình cán bộ, chiến sĩ nào có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt, ông dặn ngay đồng chí thư ký gửi quà hỗ trợ gia đình, đồng thời căn dặn lãnh đạo, chỉ huy đơn vị dành sự quan tâm tốt nhất đối với những trường hợp khó khăn.

Với anh em báo chí, thủ trưởng Năm Cung rất tâm lý và gần gũi. Đến các đơn vị, địa phương, trước khi xuống xe, ông đều quan sát nhanh và tạo điều kiện thuận lợi để các phóng viên tác nghiệp. Có lần, do sự cố kỹ thuật nên xe chở phóng viên đến đơn vị muộn hơn xe của ông, thủ trưởng Năm Cung bảo thư ký riêng gọi điện kiểm tra, rồi đứng đợi để cả đoàn vào cùng. Đến nơi, một đồng chí cán bộ trong đoàn tỏ thái độ gay gắt với anh em phóng viên vì đến chậm, thủ trưởng Năm Cung liền nhẹ nhàng bảo: “Xe mình xịn, lại có kiểm soát quân sự dẫn đường nên đi nhanh là phải. Đồng chí nhìn xe của anh em phóng viên xem, ọc ạch thế, lại chạy phía sau, làm sao mà theo kịp?”... Từ đó, mỗi lần tháp tùng thủ trưởng Năm Cung đi công tác, xe của phóng viên được ưu tiên lên trước, không phải chạy cuối đội hình. Nhờ vậy, anh em tác nghiệp thuận tiện hơn... Qua cách ứng xử ấy, chúng tôi thấy thủ trưởng Năm Cung rất thấu hiểu, thương yêu cấp dưới...

Giờ đây, thủ trưởng Năm Cung đã về với thế giới người hiền. Kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt ông!

Bài và ảnh: HOÀNG THÀNH