QĐND - LTS: Thông tin về Đề án thí điểm chăm sóc sức khỏe quân nhân tại ngũ theo hình thức bảo hiểm y tế (BHYT) của Bộ Quốc phòng thời gian qua nhận được sự quan tâm đặc biệt của bạn đọc trong toàn quân. Nhiều quân nhân bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến quy trình, thủ tục, thời gian thực hiện; quyền lợi, trách nhiệm của các đối tượng được thụ hưởng… Trong hai ngày 29 và 30-11, tại Hội nghị quán triệt, triển khai Quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt Đề án này do Thượng tướng Nguyễn Thành Cung, ủy viên Trung ương Đảng, ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì, hàng loạt các vấn đề bạn đọc quan tâm được làm sáng tỏ. Báo Quân đội nhân dân giới thiệu đến bạn đọc những thông tin này.

Chủ trương sát đúng

Khẳng định vị trí, ý nghĩa của Đề án thí điểm chăm sóc sức khỏe quân nhân tại ngũ theo hình thức BHYT, Thượng tướng Nguyễn Thành Cung khẳng định: Thí điểm thực hiện Đề án là hướng đi phù hợp với sự phát triển của luật pháp về BHYT, thể hiện sự quan tâm của Bộ Quốc phòng đến cán bộ, chiến sĩ trong quân đội; giúp quân nhân có điều kiện thuận lợi nhất trong khám bệnh, chữa bệnh ở tất cả các bệnh viện, cơ sở y tế quân sự và dân sự.

Cán bộ y, bác sĩ Bệnh viện

Nghiên cứu Đề án cho thấy, chủ trương của Bộ Quốc phòng mang đến nhiều lợi ích cho quân nhân. Trong đó, lợi ích đầu tiên phải kể đến là việc cho phép quân nhân không chỉ được khám, chữa bệnh (KCB) theo tuyến trong hệ thống cơ sở quân y, mà còn được đăng ký KCB ban đầu, cấp cứu, chữa trị ở bất kỳ bệnh viện, cơ sở KCB dân sự nào trong toàn quốc với hình thức BHYT. Đại tá Trần Xuân Lâm, Phó trưởng phòng Quân lực Quân chủng Hải quân phân tích:

- Chủ trương của Bộ là rất sát trúng, có ý nghĩa thiết thực với quân nhân thuộc các đơn vị đóng quân phân tán nhỏ lẻ, vùng sâu, vùng xa – nơi chưa có cơ sở KCB quân y hoặc điều kiện KCB chưa phát triển, việc chăm sóc sức khỏe bộ đội còn nhiều khó khăn... Với Quân chủng Hải quân, do đặc thù đóng quân phân tán, nhiều bộ phận công tác nơi hải đảo, quần đảo, hoạt động trên tàu, trên biển... Chính vậy, việc thực hiện Đề án sẽ giúp quân nhân được KCB nơi cơ sở y tế gần nhất, điều kiện cơ sở y tế tốt nhất trong điều kiện có thể.

Nói thêm về vấn đề này, nhiều đại biểu BĐBP cho rằng, với quân nhân các đồn biên phòng, khi KCB, thực hiện chuyển tuyến gặp rất nhiều khó khăn, kinh phí đi lại rất tốn kém. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, việc đi lại xa xôi còn ảnh hưởng đến sức khỏe quân nhân và chất lượng, hiệu quả KCB của các cơ sở quân y. Trong khi đó, ở nhiều địa phương hiện nay, các bệnh viện, cơ sở KCB dân sự được đầu tư khá hiện đại, đủ sức chữa trị ban đầu và chăm sóc sức khỏe cho các đối tượng. Chính vậy, việc “tận dụng” các cơ sở KCB này sẽ góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe bộ đội. Ngoài ra, Đề án còn giúp “tháo gỡ”, giảm bớt những thủ tục hành chính trong thực hiện chuyển tuyến.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, một ưu điểm nữa của Đề án chính là việc đảm bảo sự bình đẳng trong KCB, chăm sóc sức khỏe giữa các đối tượng trong quân đội. Thượng tá Nguyễn Hoàng Luyến, Phó chủ nhiệm Quân y Quân chủng Hải quân nói:

- Khi thực hiện Đề án, trong cùng một cơ sở KCB, các đối tượng tham gia BHYT đều được thụ hưởng bình đẳng. Hơn nữa, việc thanh toán chi phí KCB thực hiện theo chỉ định chuyên môn của bác sĩ… Như vậy, bộ đội sẽ được hưởng các quyền lợi đầy đủ hơn trong bảo vệ, chăm sóc sức khỏe.

Nghĩa vụ và quyền lợi của quân nhân

Theo Quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt thực hiện thí điểm Đề án, đối tượng áp dụng bao gồm 100% quân nhân khung thuộc Học viện Quốc phòng; 50% quân nhân thuộc khối dự toán của Quân chủng Hải quân, BĐBP và các bệnh viện, bệnh xá tham gia KCB BHYT... Riêng đối với hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ tại ngũ theo Luật Nghĩa vụ quân sự (nhập ngũ đợt 1-2013) thì sau khi kết thúc khóa huấn luyện chiến sĩ mới, khi được điều về các đơn vị tham gia Đề án, lúc đó mới tính quân số được thụ hưởng và do đơn vị hướng dẫn kê khai, lập danh sách đề nghị cấp thẻ BHYT quân nhân.

Thời gian thực hiện thí điểm Đề án từ ngày 1-12-2012 đến 31-12-2013. Trách nhiệm của quân nhân thuộc đối tượng thụ hưởng phải kê khai đầy đủ, chính xác thông tin bản thân. Cá nhân được quyền lựa chọn nơi KCB BHYT ban đầu; có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các quy định hiện hành của pháp luật về BHYT và các quyết định, hướng dẫn liên quan đến Đề án của Bộ Quốc phòng... Quá trình sử dụng thẻ BHYT, tham gia KCB, quân nhân phải thường xuyên, kịp thời phản ánh, báo cáo với cơ quan nhân sự, thủ trưởng đơn vị… về những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc trong việc đón tiếp, tổ chức KCB, bảo đảm chế độ, quyền lợi BHYT, tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ của cơ sở y tế và các cơ quan quân y, tài chính, bảo hiểm xã hội…

Ngay trong thời gian thí điểm, quân nhân được KCB tại cơ sở KCB BHYT ban đầu trong hệ thống y tế Nhà nước; được chuyển tuyến chuyên môn phù hợp (quân y hoặc dân y) không phân biệt tuyến chuyên môn kỹ thuật và hạng bệnh viện trong trường hợp tình trạng bệnh vượt quá khả năng chuyên môn của cơ sở đang điều trị. Việc thanh quyết toán kinh phí, viện phí được thực hiện theo quy định của luật BHYT. Trường hợp quân nhân tự đi KCB có xuất trình thẻ BHYT nhưng không đúng cơ sở đăng ký KCB BHYT ban đầu, hoặc không đúng tuyến chuyên môn kỹ thuật (trừ trường hợp cấp cứu), … thì mức hưởng BHYT là 70% chi phí KCB tại cơ sở KCB hạng 3, 4 và chưa xếp hạng; 50% chi phí tại cơ sở KCB hạng 2; 30% chi phí tại cơ sở KCB hạng 1 và hạng đặc biệt.

 “Cú hích” cho sự phát triển của cơ sở quân y

Ngoài các lợi ích mang đến cho quân nhân, Đề án còn mở ra cơ chế hết sức thuận lợi nhằm phát huy vai trò cơ sở KCB quân y trong hệ thống y tế Nhà nước. Theo đó, khi thực hiện Đề án, Bộ Quốc phòng và các cơ quan chức năng sẽ tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, quan tâm, đầu tư về con người và phương tiện cho các cơ sở y tế quân đội. Cùng với đó, Đề án còn tạo ra cơ chế và môi trường cạnh tranh lành mạnh, tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ quân y phát huy trí tuệ, trách nhiệm trong quá trình công tác. Thượng tá Nguyễn Hoàng Luyến nói về vấn đề này:

- Trong điều kiện cạnh tranh lành mạnh, theo phương thức thanh quyết toán (không phân biệt cơ sở quân y hay dân y), bắt buộc tổ chức và cán bộ quân y phải nhận thức được vai trò và trọng trách của mình. Trên cơ sở đó mà tích cực tham mưu, đề xuất, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe quân nhân; chú trọng việc tự học, tự rèn, nâng cao trình độ chuyên môn… nếu không muốn các cơ sở quân y “vắng” bệnh nhân. Vì vậy, theo tôi, Đề án của Bộ vừa là thử thách, vừa là cơ hội để các cơ sở quân y phát huy vai trò, vị trí của mình.

Theo nhiều đại biểu, khi thực hiện Đề án cũng khó tránh khỏi những khó khăn ban đầu. Khối lượng công việc chuyên môn của đội ngũ cán bộ, y sĩ, bác sĩ quân đội sẽ tăng lên. Cùng với đó là hàng loạt các vấn đề cần sớm tháo gỡ, giải quyết như: Bổ khuyết những yếu kém, khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện trang bị kỹ thuật y tế; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là trình độ quản lý tài chính, kinh nghiệm vận hành KCB BHYT cho đội ngũ… Tuy vậy, với tinh thần triển khai thí điểm, vừa thực hiện, vừa rút kinh nghiệm, vừa bổ sung, hoàn thiện các giải pháp, làm cơ sở nhân rộng ra toàn quân trong thời gian tới, tất cả các đại biểu tham dự hội nghị đều bày tỏ quyết tâm triển khai thực hiện đạt mục đích, yêu cầu mà Thủ trưởng Bộ Quốc phòng xác định.

Bài và ảnh: NGUYỄN TUẤN TUÂN