QĐND - Từ sau khi kết thúc chiến tranh, công việc khắc phục hậu quả bom, mìn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nước ta để phát triển kinh tế, xã hội (KT-XH). Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom, mìn sau chiến tranh ở Việt Nam giai đoạn 2010-2025 (Chương trình 504) đang được triển khai nhằm huy động nguồn lực từ trong nước và quốc tế để đẩy nhanh tiến độ, giảm thiểu và tiến tới khắc phục hoàn toàn ảnh hưởng của bom, mìn, phục vụ phát triển KT-XH, bảo đảm an sinh cho người dân.

Cùng chia sẻ, góp sức

Đầu tháng 3-2014, hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống bom, mìn, nhiều hoạt động ý nghĩa sâu rộng trong nước và quốc tế đã được Ban chỉ đạo Chương trình 504 tổ chức. Nổi bật là Hội nghị đối tác phát triển khắc phục hậu quả bom, mìn ở Việt Nam, có sự tham gia của đại diện nhiều cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế, phi chính phủ. Tại diễn đàn quan trọng này, Chính phủ Việt Nam chủ trương đẩy mạnh việc huy động nguồn lực tài trợ từ các đối tác phát triển song phương và đa phương; kỳ vọng qua đó sẽ đánh dấu một bước tiến bộ mới trong việc thúc đẩy tiến trình khắc phục hậu quả bom, mìn vì mục tiêu nhân đạo và mục tiêu phát triển. Hội nghị đã nhận được sự chia sẻ, đồng thuận của các đại biểu quốc tế về cơ chế, chính sách của Việt Nam trong khắc phục hậu quả bom, mìn sau chiến tranh; về định hướng huy động nguồn tài trợ nước ngoài… Qua đây, bạn bè quốc tế hiểu thêm về nỗ lực của Việt Nam và cùng chung tay giúp đỡ trong công tác nhân đạo này.

Bộ đội Công binh RPBM tại Đà Nẵng.     

Trước đó, trong Chương trình giao lưu nghệ thuật “Chung tay khắc phục hậu quả bom, mìn”, Ban chỉ đạo Chương trình 504 đã nhận được sự ủng hộ của 35 cơ quan, tổ chức, đơn vị trong nước với số tiền hơn 11 tỷ đồng. Đại diện Văn phòng 504 cho biết: Những ngày vừa qua, Chương trình tiếp tục nhận được sự đăng ký, ủng hộ của nhiều tập thể, cá nhân. Số tiền ủng hộ của một số tổ chức đã chuyển vào tài khoản của Chương trình để triển khai hoạt động thời gian tới.

Chương trình 504 được triển khai trên toàn quốc và đang tập trung ưu tiên các địa phương có mức độ ô nhiễm bom, mìn cao tại các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và đầu tư mở rộng ra các tỉnh biên giới phía Bắc. Trong hai năm 2012 và 2013, cùng với hoàn thành phần thực địa dự án “Điều tra lập bản đồ ô nhiễm bom, mìn toàn quốc”, nhập xong dữ liệu của 49/63 tỉnh, thành phố, đã rà phá bom, mìn (RPBM) làm sạch thêm gần 100.000ha. Để mở rộng địa bàn, đẩy nhanh tiến độ khắc phục hậu quả bom, mìn cần huy động thêm nhiều nguồn lực từ trong nước và quốc tế.

Triển khai nhiều nội dung mới, thiết thực

Cùng với việc thành lập Văn phòng 504, kiện toàn các tiểu ban, thành lập Trung tâm Hành động bom, mìn Quốc gia Việt Nam; Trung tâm Dữ liệu bom, mìn; Hội và Quỹ hỗ trợ khắc phục hậu quả bom, mìn… để huy động nguồn lực, tổ chức điều phối hoạt động của chương trình ngày càng chất lượng, hiệu quả. Từ kinh nghiệm thu hút đầu tư nước ngoài tại địa phương, ông Nguyễn Thanh Bình, Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thừa Thiên-Huế chia sẻ: Địa phương cần chủ động lập các dự án để kêu gọi đầu tư; có cơ chế, chính sách thuận lợi để đối tác nước ngoài yên tâm giúp đỡ khắc phục hậu quả bom, mìn…

Giờ học giáo dục phòng tránh bom, mìn tại Trường Trung học cơ sở xã Hồng Chung, huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế).

Trong công tác hỗ trợ nạn nhân bom, mìn, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Bùi Hồng Lĩnh, Phó trưởng cơ quan Thường trực 504 cho biết: Bộ đang tập trung nghiên cứu, xây dựng các chương trình, chính sách trợ giúp xã hội cho nạn nhân bom, mìn tái hòa nhập cộng đồng, giáo dục phòng tránh tai nạn bom, mìn, xây dựng bộ tiêu chuẩn về hỗ trợ nạn nhân bom, mìn. Bên cạnh đó, còn triển khai thí điểm các chính sách hỗ trợ nạn nhân học nghề, tạo việc làm, hỗ trợ nạn nhân và gia đình vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh; nâng cấp, xây dựng một số trạm y tế cấp xã, trung tâm phục hồi chức năng để cứu chữa và phục hồi chức năng cho nạn nhân bom, mìn. Đây là công việc nhân đạo, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, cần huy động nguồn lực cả trong nước và quốc tế.

Nhu cầu về nguồn lực để khắc phục hậu quả bom, mìn ở Việt Nam được triển khai với nhiều nội dung, trong đó kinh phí, trang bị, phương tiện tập trung chủ yếu vào việc RPBM. Tình trạng ô nhiễm bom, mìn ở nước ta chiếm khoảng hơn 20% diện tích cả nước, trên địa bàn 7.645 xã, với khoảng 800.000 tấn bom đạn còn sót lại và hiện mới rà phá được khoảng 4% diện tích. Để làm sạch bom, mìn, nước ta cần khoảng 10 tỷ USD và thời gian kéo dài hàng trăm năm…

Thời gian qua, Ban chỉ đạo Chương trình 504 đã xúc tiến nhiều hoạt động hợp tác quốc tế, vận động tài trợ để thực hiện chương trình như: Ký Bản ghi nhớ với Chính phủ Hoa Kỳ, Trung tâm RPBM nhân đạo quốc tế Giơ-ne-vơ (GICHD) và Trung tâm quốc tế (IC); thống nhất khung hợp tác với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Ấn Độ và các tổ chức quốc tế khác. Ban chỉ đạo đã triển khai xây dựng đề cương, dự án khắc phục hậu quả bom, mìn để vận động tài trợ nước ngoài; trao đổi xúc tiến tài trợ dự án với đại diện Chính phủ Nhật Bản, Hung-ga-ri; xúc tiến làm việc với đại diện Chính phủ các nước: Anh, Na Uy, Thụy Sĩ, Đức…

Bài và ảnh: VŨ XUÂN DÂN