QĐND - Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã bước vào giai đoạn cuối nhưng tính chất ác liệt của nó vẫn không hề thay đổi. Để bảo đảm cho các cánh quân cơ động nhanh trên tuyến đường Trường Sơn thì lực lượng bảo đảm cơ động cần phải được tăng cường. Chính vì thế, ngày 17-1-1975, Trung đoàn Công binh 575 (nay là Lữ đoàn Công binh 575, Quân khu 1) được thành lập ngay trên tuyến đường Trường Sơn lịch sử. Ngay sau khi thành lập, trung đoàn đã nhanh chóng củng cố đội hình, cơ động lực lượng, tổ chức bắc cầu phà, rà phá khắc phục vật cản phục vụ Chiến dịch Tây Nguyên. Ngay sau đó, trung đoàn tiếp tục tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Vừa mới sinh ra đã được phục vụ chiến đấu và chiến đấu, khiến cán bộ, chiến sĩ trung đoàn thấy mình trưởng thành lên rất nhiều. Trong các chiến dịch nói trên, cán bộ, chiến sĩ trung đoàn đã bắc hàng chục cầu phà, rà phá hàng nghìn quả bom, mìn, tiêu diệt hàng nghìn tên địch, thu giữ nhiều vũ khí và phương tiện chiến đấu của địch. Với những kết quả và thành tích xuất sắc trong bảo đảm chiến đấu và chiến đấu, trung đoàn đã được tặng nhiều phần thưởng cao quý được Bộ tư lệnh Quân đoàn 3 tặng cờ “Mở đường-thọc sâu-bảo đảm cơ động tốt”.  

Bộ đội Lữ đoàn 575 luyện tập vượt sông. Ảnh: Anh Thư

Ngày nay là đơn vị công binh cấp chiến dịch của Quân khu 1, Lữ đoàn 575 tập trung vào nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu; thi công xây dựng các công trình quốc phòng; rà phá bom, mìn, vật nổ, khắc phục hậu quả chiến tranh. Bên cạnh đó, lữ đoàn cũng tập trung làm tốt việc phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, làm công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị trên địa bàn quân khu.

Do yêu cầu nhiệm vụ, các đơn vị của lữ đoàn phải hoạt động phân tán trên khắp các tỉnh như: Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Bắc Giang, Bắc Ninh. Địa bàn công tác của đơn vị vừa rộng, lại ở biên giới vùng sâu, vùng xa, giao thông, kinh tế đều thuộc diện đặc biệt khó khăn. Tính chất nhiệm vụ của đơn vị phức tạp và nguy hiểm, bộ đội ăn ở, sinh hoạt trong điều kiện dã ngoại thiếu thốn. Để thực hiện tốt nhiệm vụ, đơn vị đã tập trung nghiên cứu các phương án để vừa thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, vừa bảo đảm xây dựng các công trình đạt chất lượng tốt.  

Để thực hiện được mục tiêu đã xác định, lữ đoàn quán triệt kỹ phương châm huấn luyện “cơ bản, thiết thực, vững chắc”. Trước khi bước vào huấn luyện, đơn vị triệu tập các cán bộ để tập huấn tập trung. Đồ dùng, cơ sở vật chất phục vụ huấn luyện được kiểm tra lần lượt tại các phân đội. Đối với đơn vị vượt sông, lữ đoàn tổ chức huấn luyện tập trung tại đơn vị. Bởi huấn luyện vượt sông phải gắn với thao trường có đủ điều kiện. Khi huấn luyện tập trung, đơn vị chỉ đạo các phân đội làm tốt công tác cổ động thao trường. Phong trào “mỗi ngày học thêm một giờ”, “mỗi tuần học thêm một ngày” được đẩy mạnh. Để bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, việc dự giảng, bình giảng, rút kinh nghiệm trong huấn luyện được thực hiện nghiêm túc. Còn đối với các đơn vị thi công công trình, đóng quân phân tán, nên công tác huấn luyện được triển khai theo dạng chia nhỏ. Lấy huấn luyện phân đoạn làm biện pháp chủ yếu. Chỉ huy các đơn vị chia ca, chia kíp, vừa chỉ huy bộ đội thi công, vừa kết hợp huấn luyện bằng cách “cầm tay chỉ việc”. Huấn luyện theo phương pháp này thì cán bộ tuy có vất vả, nhưng bộ đội lại hiểu sâu, nhớ kỹ. Với nhiều biện pháp cụ thể, phù hợp với tính chất của đơn vị nên những năm qua, lữ đoàn luôn hoàn thành tốt công tác huấn luyện, với 100% nội dung, chương trình huấn luyện đạt khá, giỏi, lữ đoàn luôn đạt đơn vị huấn luyện giỏi. Năm 2012- 2013, lữ đoàn được Bộ Quốc phòng tặng Cờ "Đơn vị huấn luyện giỏi".

Tổ chức thi công xây dựng các công trình quốc phòng là một nhiệm vụ quan trọng của lữ đoàn. Những năm qua, lữ đoàn đã tập trung mọi nỗ lực để hoàn thành đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng tốt đối với các công trình quốc phòng trên khắp các địa bàn thuộc quân khu. Việc làm đường tuần tra biên giới là một nhiệm vụ quan trọng của lữ đoàn. Khi được giao nhiệm vụ thi công tuyến đường này, Đảng ủy, chỉ huy lữ đoàn đã họp bàn, ra nghị quyết chuyên đề về tổ chức phương án, lực lượng thi công. Đường tuần tra biên giới phần lớn thi công trên những địa hình không thuận lợi, vận chuyển vật liệu khó khăn, xử lý các khâu, các bước trong thi công luôn phức tạp, do vậy, lữ đoàn xác định phải lựa chọn những cán bộ có năng lực, những chiến sĩ có trách nhiệm cao để đưa vào thi công tuyến đường. Sự lựa chọn đúng đắn của chỉ huy lữ đoàn đã giúp công trình luôn đạt được tiến độ tốt, bảo đảm chất lượng cao.

Mới đây, nhân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, lữ đoàn tiếp tục được giao thi công tuyến đường vào Khu di tích quốc gia rừng Trần Hưng Đạo (xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng). Tuyến đường nhựa dài 22,4km uốn lượn quanh co qua các thôn bản, đồi núi. Đây là công trình có ý nghĩa lớn, lại đòi hỏi tiến độ nhanh, nên toàn lữ đoàn xác định quyết tâm hoàn thành thật tốt. Phong trào thi đua được lữ đoàn phát động ở tất cả các bộ phận. Lấy an toàn, chất lượng, tiến độ làm chủ đề. Cán bộ, chỉ huy lữ đoàn thường xuyên túc trực trên công trường, kể cả những ngày mưa bão. Với sự lãnh đạo, chỉ huy sát sao, với sự nhiệt tình của mọi cán bộ, chiến sĩ, nên con đường đã hoàn thành đúng tiến độ. Trước ngày diễn ra lễ kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức tại Cao Bằng gần một tháng, bà con huyện Nguyên Bình đã được bước trên con đường mới. Ngoài tuyến đường nói trên, lữ đoàn còn tham gia làm hàng chục tuyến đường liên thôn đạt chất lượng tốt, góp phần tích cực vào việc xây dựng nông thôn mới.

Những kết quả mà lữ đoàn đạt được là do có sự lãnh đạo sát đúng, sự chỉ đạo chặt chẽ của tập thể đảng ủy, chỉ huy lữ đoàn. Đồng thời, lữ đoàn có đội ngũ cán bộ năng động, trách nhiệm với công việc. Hiện nay, đội ngũ cán bộ của lữ đoàn cơ bản đã được đào tạo chính quy qua các trường trong và ngoài quân đội. 100% cán bộ có trình độ cao đẳng và đại học do đó đã đáp ứng tốt với yêu cầu nhiệm vụ...

Sau 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 575 đã xây nên một bề dày truyền thống và đã được Đảng, Nhà nước và Quân đội tặng nhiều phần thưởng cao quý.

Đại tá ĐÀM KHẮC KIỂM, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 575, Quân khu 1.