QĐND Online - Ngày 26-9, Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) đã phát lệnh bắt trên toàn cầu đối với Samantha Lewthwaite, quốc tịch Anh và có biệt danh “Góa phụ Trắng”, theo yêu cầu của chính quyền Kenya. “Thông cáo đỏ” của Interpol cho biết đối tượng 29 tuổi này “bị Kenya truy nã về tội sở hữu chất nổ và âm mưu gây trọng tội hồi tháng 12-2011”. Interpol cũng yêu cầu các quốc gia thành viên của tổ chức này giam giữ nghi can trong khi chờ đợi các thủ tục dẫn độ.

Theo lời kể của các nhân chứng được báo chí Kenya dẫn lại, nhiều con tin đã nghe tiếng ra lệnh cho các tay súng tấn công trung tâm thương mại Westgate ở Nairobi hôm 21-9 là của một người phụ nữ. Vai trò của người phụ nữ này dường như rất quan trọng. Tờ "The Guardian" còn cho biết, kẻ khủng bố có "khuôn mặt được che kín”, nhưng "cánh tay và cơ thể là của một phụ nữ". "Cô ta không mang súng nhưng vác một chiếc túi lớn trên người". Các nhân chứng nói rằng, cô ta đã ra lệnh cho các chiến binh bằng tiếng Anh sau đó dịch sang tiếng Swahili.

Chân dung Samantha Lewthwaite trong tấm hộ chiếu giả mang quốc tịch Nam Phi do cảnh sát Kenya cung cấp tháng 12-2011. (ảnh: AFP)

Cũng theo nguồn tin báo chí, trong khi xem lại các đoạn phim từ camera theo dõi trong tòa nhà đã phát hiện sự hiện diện của một người da trắng. Vậy “góa phụ trắng” là ai?

Theo nguồn tin từ cảnh sát Kenya, “góa phụ trắng” có tên thật là Samantha Lewthwaite. Sinh vào tháng 12-1983 tại Bắc Ireland, Samantha có tuổi thơ yên bình ở thị trấn Aylesbury cùng với cha mẹ. Nhưng việc cha mẹ cô ly hôn vào năm 1995 đã đẩy cuộc đời của cô gái này sang một ngã rẽ khác. Lúc buồn chán, cô bé thường đến nhà hàng xóm chơi và bị quyến rũ bởi sự ấm áp trong gia đình của họ. Ở bên cạnh những người hàng xóm, cô dần dần làm quen với thế giới của người Hồi giáo.

Khi 15 tuổi, Samantha cải sang đạo Hồi. Cô quyết định mang khăn trùm đầu và mạng che mặt. "Cô ấy có vẻ rất tự hào về điều này vì nó tạo hứng thú cho cô", Novid Shaid, một giáo viên tại Aylesbury nói với hãng tin BBC. Năm 18 tuổi, Samantha đăng ký vào học tại Trường Nghiên cứu phương Đông và châu Phi ở London và theo học các khóa học chính trị và tôn giáo.

Trở thành tín đồ trên các diễn đàn Hồi giáo, năm 2002, Samantha đã làm quen trên mạng Internet với Jermaine Lindsay, một thợ mộc người Anh gốc Jamaica. Hai người đã gặp nhau trong một cuộc biểu tình chống chiến tranh ở Iraq và sau một thời gian ngắn cặp đôi này đã kết hôn.

Tuy nhiên, Samantha Lewthwaite sớm trở thành "góa phụ" sau khi chồng cô, Jermaine Lindsay, một trong bốn kẻ đánh bom liên quan đến các cuộc tấn công khủng bố tại London (Anh) hồi tháng 7-2005, thiệt mạng trong vụ đánh bom trên. Khi đó, Samantha Lewthwaite đang mang thai đứa con thứ hai được bảy tháng.

Sau khi các cuộc tấn công ở London năm 2005, Samantha Lewthwaite trở thành mục tiêu giám sát của cảnh sát Anh. Tuy nhiên, việc theo dõi vô cùng khó khăn do Samantha lúc ẩn, lúc hiện. Nguồn tin cảnh sát cho biết, cô trốn sang Đông Phi để chung sống với người chồng thứ hai, một tên khủng bố "cực kỳ nguy hiểm" người Anh có tên gọi Habib Saleh Ghani, nhưng thường tự xưng mình là "Osama". Năm 2009, vợ chồng Samantha Lewthwaite chuyển sang sống tại Kenya và cắt đứt mọi liên lạc với gia đình tại Anh.

Báo "Daily Nation" của Kenya tiết lộ, trong thời kỳ lẩn trốn sự theo dõi của chính quyền Anh, Samantha Lewthwaite được các phần tử cực đoan gọi với cái tên "Dada Muzungu", hay “góa phụ trắng” theo tiếng Swahili.

Cái tên này cũng được nhắc tới trong một loạt các vụ tấn công nhằm vào lợi ích phương Tây ở Kenya cách đây hai năm. Trong một phiên tòa xét xử ở Mombasa, Jermaine Grant, một bị cáo liên quan tới các vụ tấn công trên, thú nhận sự liên quan của Samantha trong các vụ tấn công này. Ngay sau đó, cảnh sát Kenya đã phát lệnh truy nã Samantha với cáo buộc sở hữu chất nổ và âm mưu đánh bom các nhà hàng và khách sạn sang trọng vào tháng 12-2011. Nguồn tin cảnh sát nước này cho hay, Samantha sẽ đi du lịch dưới một hộ chiếu giả mang tên Natalie Faye Webb. Tuy nhiên, Samantha vẫn “lọt lưới”.

Năm 2012, tên Samantha Lewthwaite cũng xuất hiện trở lại ở Anh. Cảnh sát Anh đã nghi ngờ Samantha tham gia vào một âm mưu tấn công vào các khách sạn và trường học Eton danh tiếng ở Anh. Tên của nữ công dân này còn xuất hiện trên qua một tài khoản Twitter do các chiến binh Shebab sở hữu (tài khoản này hiện đã bị đóng), trong đó có viết: "Sherafiyah Lewthwaite hay còn gọi là Samantha là một phụ nữ dũng cảm. Chúng tôi tự hào khi có cô ấy trong hàng ngũ".

Theo tuyên bố của chính quyền Kenya, Samantha Lewthwaite là một trong những thành viên chủ chốt của al-Shabaab có nhiệm vụ liên kết tổ chức với những người Hồi giáo ở phương Tây và cô ta phải chịu trách nhiệm trước các vụ tấn công năm 2011.

PHƯƠNG LINH (theo AFP, Reuters)