QĐND - Từ tháng 6 đến tháng 10-1949, theo đề nghị của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam phối hợp với Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc mở chiến dịch tiến công quân Quốc dân đảng Trung Quốc tại khu vực Long Châu - Khâm Châu - Phòng Thành (còn gọi là Chiến dịch Thập Vạn Đại Sơn). Chiến dịch mở ra nhằm giúp cách mạng Trung Quốc xây dựng, củng cố khu Điền Quế - Việt Quế sát biên giới Trung - Việt, tạo thuận lợi cho chủ lực Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc tiến xuống Hoa Nam. Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Lực lượng tham gia chiến dịch phía Việt Nam có 4 tiểu đoàn bộ binh, được tổ chức thành 2 chi đội là 28 và 6. Phía Trung Quốc có một số tiểu đoàn và đại đội giải phóng quân cùng du kích địa phương.

Đầu tháng 6-1949, bộ đội Việt Nam từ hai hướng hành quân qua biên giới. Trên hướng khu Điền Quế (khu biên giới Vân Nam - Quảng Tây), Chi đội 28 cùng lực lượng nước bạn tiến công Thủy Khẩu, Hạ Đống. Sau đó bộ đội ta tiếp tục chiếm La Hồi, diệt viện ở Độc Sơn, bao vây bức địch rút khỏi Ải Khẩu, Bằng Tường và nhiều vị trí khác. Đến ngày 1-7-1949, Chi đội 28 tiến công thị trấn Ninh Minh, áp sát, vây hãm thị xã Long Châu. Trên hướng biên khu Việt Quế (khu biên giới Quảng Tây - Quảng Đông) Chi đội 6 hành quân qua dãy Thập Vạn Đại Sơn, đến Pắc Lầu và cùng bạn tổ chức chiến đấu, bức địch rút khỏi Trúc Sơn, Nà Lương, Vòng Chúc. Chi đội 6 tổ chức đánh địch ở Mào Lẻng, Quang Đương, On Mộc. Sau đó cùng bạn tham gia vận động quần chúng, tiễu phỉ, củng cố vùng mới giải phóng.

Tháng 10-1949, bộ đội Việt Nam hoàn thành nhiệm vụ và rút về nước. Trong chiến dịch này, bộ đội Việt Nam đã làm tròn nhiệm vụ quốc tế, cùng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc diệt và làm tan rã nhiều đơn vị quân Quốc dân đảng Trung Quốc, giải phóng nhiều làng xã, thị trấn, phá tan âm mưu cấu kết giữa Quốc dân đảng Trung Quốc với quân Pháp ở biên giới Việt - Trung.

TRẦN VŨ