QĐND - Nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội, Nhà truyền thống Sư đoàn 361 (Quân chủng Phòng không-Không quân) là nơi lưu giữ hàng trăm hiện vật ghi dấu chiến công của đơn vị trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Trong đó, tiêu biểu là các hiện vật, như: Những bức ảnh ghi lại sự kiện 8 lần Bác Hồ về thăm sư đoàn; những mảnh vỡ của máy bay B-52 bị bắn rơi; cẩm nang sách đỏ hướng dẫn cách đánh B-52; kính ngắm quang học của anh hùng, liệt sĩ Nghiêm Xuân Danh; sổ tay công tác, nhật ký chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ; sa bàn kết hợp với hình ảnh về diễn biến Chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”…

Thượng tá Nguyễn Duyên Cương, Phó chủ nhiệm Chính trị sư đoàn cho biết: “Sư đoàn 361 được thành lập vào ngày 19-5-1965, đúng dịp kỷ niệm 75 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đơn vị đã cơ động chiến đấu trên địa bàn 20 tỉnh, thành phố; đánh hơn 1.800 trận, bắn rơi 591 máy bay các loại của đế quốc Mỹ, trong đó có 35 chiếc B-52. Trong chiến dịch phòng không bảo vệ Hà Nội tháng 12-1972, Sư đoàn 361 đã chiến đấu mưu trí, bắn rơi 29 máy bay Mỹ, trong đó có 25 chiếc B-52. Hiện nay, nhà truyền thống là địa chỉ giáo dục lòng yêu nước cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trên địa bàn thủ đô”.

Gặp tôi, cựu chiến binh Nguyễn Như Huy đến từ huyện Thanh Oai (Hà Nội) tâm sự: “Tôi từng là trắc thủ của Tiểu đoàn 77, Trung đoàn 257 tham gia bắn rơi nhiều máy Mỹ trong Chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”. Tôi rất xúc động mỗi khi được về thăm nhà truyền thống của sư đoàn. Về đây, tôi như được gặp lại đồng đội; được sống trong những ngày hào hùng, oanh liệt của dân tộc". Cũng thể hiện những cảm xúc khi đến thăm Nhà truyền thống Sư đoàn 361, em Nguyễn Thúy Ngọc, học sinh lớp 9A2, Trường THCS Trung Hòa (quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) chia sẻ: “Mỗi lần đến đây, em học thêm được nhiều bài học ý nghĩa về cuộc sống, về sự sáng tạo... từ những kỷ vật, câu chuyện, cuốn sổ của thế hệ cha anh”.

Nhà truyền thống Sư đoàn 361 được thiết kế theo hình chữ U, rộng khoảng 250m2, với các gian trưng bày theo từng chủ đề, như: Bác Hồ với Bộ đội Phòng không-Không quân; lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đoàn khách quốc tế với sư đoàn; các tướng lĩnh, anh hùng liệt sĩ; các giai đoạn tham gia chống Mỹ, cứu nước của sư đoàn; sa bàn kết hợp với hình ảnh về diễn biến Chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”... Hình ảnh, hiện vật bố trí hài hòa, kết hợp với hiệu ứng ánh sáng đa dạng tạo không gian sâu, dễ quan sát, khách tham quan cảm giác thích thú và tự hào. 

NGUYỄN CHÍ HÒA