QĐND - Bước sang năm 1946, tình hình chính trị trong nước, khu vực và trên thế giới có nhiều biến chuyển mau lẹ. Ở nước ta, thực dân Pháp đã "núp bóng" quân đồng minh quay trở lại để giải giáp quân Nhật và lộ rõ ý đồ xâm lược nước ta một lần nữa. Ngày 6-3-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng đại diện Chính phủ Pháp ký Hiệp định sơ bộ tại Hà Nội. Theo hiệp định này, quân Pháp và lực lượng của ta sẽ đóng quân xen kẽ ở các tỉnh, thành phố như Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Hải Dương, Quảng Ninh, Nam Định v.v...

Cũng trong thời điểm này, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký hàng loạt sắc lệnh để củng cố quân đội, trong đó có sắc lệnh quy định về tổ chức Bộ Quốc phòng, sắc lệnh về đổi tên “Ủy ban Kháng chiến toàn quốc” thành “Quân sự ủy viên hội” v.v.. Tháng 6-1946, 3 trung đội pháo binh được thành lập gồm: Pháo đài Láng, Pháo đài Xuân Tảo và Pháo đài Xuân Canh. Đây là những trung đội pháo binh chủ lực đầu tiên của quân đội ta. Cho đến tháng 11-1946, đã có nhiều trung đoàn chủ lực được thành lập trên toàn quốc. Cũng trong thời gian này, quân Pháp trở mặt, tấn công một số vị trí đóng quân của ta, do đó quân và dân ta ở Lạng Sơn, Hải Phòng bắt đầu đánh trả quân Pháp, gây cho chúng nhiều thiệt hại.

Cuối tháng 11-1946, nhận thấy tình hình ngày càng căng thẳng nên Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra chỉ thị sơ tán, tổng di chuyển cơ sở vật chất (chủ yếu là quân giới) ở Hà Nội và các tỉnh Bắc Bộ, Trung Bộ vào rừng núi và về nông thôn. Đến đầu năm 1947, quân đội ta đã cùng nhân dân vận chuyển được gần 40.000 tấn máy móc, phương tiện, nguyên vật liệu vào rừng núi.

Ngày 19-12-1946, kháng chiến toàn quốc bùng nổ. Lúc này, toàn quốc đã hình thành 12 chiến khu. Các vị trí đóng quân của quân Pháp tại Hải Dương, Bắc Giang, Nam Định, Vinh, Huế, Đà Nẵng v.v.. đều bị các trung đoàn chủ lực của ta tấn công khiến chúng bị thiệt hại lớn. Tại Hà Nội, cuộc chiến đấu dự kiến kéo dài một tháng thì đã kéo dài đến tháng 2-1947. 5 tiểu đoàn Vệ quốc quân, 1 đại đội pháo binh, 8 trung đội công an xung phong, 1 đại đội tự vệ chiến đấu, cùng 25.000 DQTV được nhân dân chi viện đã phối hợp chặt chẽ, trong ngoài cùng đánh, làm quân Pháp ở Hà Nội “thất điên bát đảo”. Trong 60 ngày đêm, ta đã đánh 200 trận, loại khỏi vòng chiến đấu 2000 tên địch, phá hủy 100 phương tiện chiến đấu của địch. Ngày 17-2-1947, Trung đoàn Thủ Đô rút khỏi Hà Nội để bảo toàn lực lượng, cùng quân dân cả nước chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược.

TRẦN VŨ