QĐND Online - Những năm chiến tranh ác liệt, "Tàu không số" của Đoàn vận tải 125 Hải quân ra khơi không có trang bị vật chất bảo đảm cho các tàu hoạt động an toàn trên biển như bây giờ. Do điều kiện phải bảo đảm bí mật trên biển, mỗi lần ra khơi, “Tàu không số” có trang bị hết sức đơn giản, ngoài vũ khí chiến đấu, tàu chỉ có một máy chính, máy 1-6, la bàn từ, hải đồ và 1 chiếc radio để nghe thời tiết.

Để tránh sự kiểm soát của địch, tàu ta thường đi rất xa bờ. Việc xác định vị trí tàu, chọn thời điểm chuyển hướng vào bến, làm sao vận chuyển hết số hàng trước khi trời sáng và việc quan sát phát hiện mục tiêu tàu địch, ra - đa kiểm soát khu vực của địch để đưa tàu lọt vào bến là việc làm hết sức khó khăn.

Thế mà cán bộ, chiến sĩ Đoàn “Tàu không số” vẫn khắc phục khó khăn, sáng tạo, nhiều khi là đấu trí với địch với nhiều trang thiết bị hiện đại để vận chuyển hàng tới bến an toàn. Không có máy định vị vệ tinh, cán bộ, chiến sĩ thường tính toán bằng thiên văn hàng hải, ngày nhìn mặt trời, đêm ngắm trăng sao để xác định tọa độ trên biển. Còn việc xác định có tàu hay ra-đa địch hoạt động trên đường vào hoặc trong khu vực bến hay không lại phải nhờ vào loại “ra-đa đặc biệt", đó là chiếc đài "xi-ông- Mao" của Trung Quốc trang bị trên tàu.

Nhờ chiếc đài đó mà có rất nhiều cách báo tin cho tàu cập bến. Có thể là một bài hát đã qui ước từ trước báo tin cho anh em tình hình bến yên hoặc bến "động". Cũng có khi là một bản nhạc. Cả việc trên đường hành trình mở sóng radio bắt sóng Đài Tiếng nói Việt Nam để nghe dự báo thời tiết cũng giúp anh em xác định được tàu địch. Nếu như hôm đó trời yên biển lặng, không có chớp mà nghe thấy tiếng "xoẹt!" mạnh chứng tỏ có ra đa địch đang hoạt động gần. Nếu nghe 2 tiếng "xoẹt xoẹt!" liên tục có thể có nhiều tàu địch hoặc trạm ra đa đang theo dõi tàu ta, tới nước đó chỉ có mà vòng ra khơi xa, chờ thời cơ khác. Nếu không nghe thấy tiếng "xoẹt", thuyền trưởng lệnh khẩn trương cho tàu vào bến.

Nhờ có chiếc ra đi ô đặc biệt đó mà hàng trăm chuyến tàu chi viện miền Nam đã vào bến an toàn, góp phần làm nên đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển.

Thu Hương