QĐND - Sau Tổng tiến công Mậu Thân 1968, lợi dụng những khó khăn tạm thời của ta trên chiến trường Khu 9, Đồng bằng sông Cửu Long, ngày 30-1-1970, Mỹ và quân đội Sài Gòn ráo riết mở chiến dịch “Nhổ cỏ U Minh” càn quét sâu, lấn chiếm rộng, với thủ đoạn “vết dầu loang” đánh chiếm, đóng đồn chốt chặt từng khu vực. Địch huy động lực lượng đóng chốt tại 130 đồn, 8 căn cứ và mạng lưới “phượng hoàng”, tề, điệp báo; dùng bom, đạn pháo, chất độc hóa học… đánh phá hủy diệt diện rộng, tạo thành vòng cung bóp nghẹt khu căn cứ địa U Minh của ta.

Bằng thủ đoạn tàn bạo vừa đánh phá ác liệt kết hợp bao vây, phong tỏa kinh tế, địch đã gây khó khăn lớn cho quân và dân ta ở khu căn cứ địa. Trong khi đó, hoạt động tiếp tế, bảo đảm hậu cần của ta rất khó khăn; phong trào cách mạng đứng trước thử thách rất ngặt nghèo… Trước tình hình đó, ta chủ trương: Cơ động lực lượng nhằm tránh địch tập kích, đánh phá; tích cực tăng gia, sản xuất và tổ chức các đường dây bí mật bảo đảm lương thực cho bộ đội và cơ quan. Lãnh đạo các địa phương kiên quyết bám trụ địa bàn, đẩy mạnh chiến tranh du kích, tích cực lấy vũ khí địch đánh địch. Cấp ủy Đảng các cấp làm nòng cốt để củng cố lại tổ chức đảng và đảng viên, lãnh đạo quần chúng còn bám ruộng vườn; tổ chức lực lượng du kích chống càn, pháo kích đồn bốt, mở căn cứ, tạo địa bàn cho bộ đội tỉnh, huyện và chủ lực phản kích diệt ác, phá kìm, từng bước mở rộng vùng giải phóng… 

Bộ đội Trung đoàn 1 tiếp cận, tập kích căn cứ Thứ Mười Một. Ảnh tư liệu.

Ta vận dụng phương thức tác chiến đặc công hóa bộ binh; chủ động “xuất quỷ nhập thần”, luồn sâu, đánh hiểm, đánh thẳng vào các căn cứ, đồn bốt, trung tâm hành quân của địch; kết hợp phân tán mỏng lực lượng, hỗ trợ cấp ủy các xã xây dựng “lõm” căn cứ, kiên trì bám trụ, đánh nhỏ lẻ, diệt ác ôn, chống lại kế hoạch bình định của địch. Sau gần 5 tháng kiên trì bám trụ, bộ đội và các lực lượng vũ trang đã hỗ trợ cho cấp ủy các xã khôi phục hầu hết các căn cứ; các chi bộ bám được địa bàn, phong trào cách mạng từng bước được củng cố.

Nhằm khai thông tuyến đường thủy từ Rạch Giá đi Cà Mau, đập tan căn cứ Thứ Mười Một (nay là huyện An Minh thuộc tỉnh Kiên Giang) của địch “chốt” sâu trong khu căn cứ của ta ở U Minh. Đêm 5 rạng sáng 6-11-1969, Trung đoàn 1 (Sư đoàn 330) bí mật tiềm nhập, vận dụng chiến thuật đặc công, “đánh nở hoa trong lòng địch” diệt sở chỉ huy, xóa sổ Lữ đoàn B thủy quân lục chiến và Giang đoàn 74 của địch. Đòn “điểm huyệt” cực hiểm đã làm tê liệt sức chiến đấu của thủy quân lục chiến và “Hạm đội nhỏ trên sông” - con “át chủ bài” của quân đội Sài Gòn.

Bằng sự lãnh đạo sắc bén, kiên trì và kiên quyết bám trụ, vận dụng linh hoạt sáng tạo phương châm và cách đánh, quân và dân ta đã từng bước bẻ gãy chiến dịch quy mô lớn “Nhổ cỏ U Minh” trên địa bàn Quân khu 9.

Trần Văn Toản