Tự hào “60 ngày đêm khỏi lửa”
Theo Hiệp định Sơ bộ Pháp-Việt ký ngày 6-3-1946, thực dân Pháp được đưa 15.000 quân ra Bắc vĩ tuyến 16 (trong đó có 5.000 quân đóng ở Hà Nội) làm nhiệm vụ tiếp phòng, cùng với LLVT của ta thay cho gần 20 vạn quân Tưởng rút về nước. Nhưng với dã tâm tái chiếm toàn bộ nước ta, chúng đã không ngừng đưa thêm quân ra Thủ đô và các địa phương miền Bắc. Cuối tháng 10-1946, số quân Pháp ở Bắc vĩ tuyến 16 đã lên đến 30.000 tên và riêng ở Hà Nội là 6.500 tên, với vũ khí trang bị hiện đại hơn ta gấp nhiều lần...
Đối phó với hành động của thực dân Pháp, ngày 19-10-1946, Hội nghị Quân sự toàn quốc của Đảng nhận định: “Không sớm thì muộn, Pháp sẽ đánh mình và mình cũng nhất định phải đánh Pháp”. Đồng thời, quyết định chia lại cả nước thành 12 chiến khu, trong đó Hà Nội là Chiến khu 11. Lúc này, nếu so sánh về tương quan lực lượng, quân số của Pháp gấp 2,6 lần quân ta; vũ khí, trang bị, phương tiện kỹ thuật hiện đại và lớn hơn nhiều lần lực lượng của ta.
Tuy bất lợi về lực lượng nhưng ta không hề nao núng, chấp hành nghiêm mệnh lệnh của Bộ Tổng chỉ huy, quân, dân Thủ đô bình tĩnh, sẵn sàng mọi mặt cho cuộc chiến. Theo phương án đã được Bộ Tổng chỉ huy phê duyệt, 20 giờ 3 phút ngày 19-12-1946, khi đèn điện thành phố vụt tắt, quân, dân Hà Nội đồng loạt tiến công 21 vị trí của quân Pháp chiếm đóng và hoàn toàn làm chủ tình thế, dựa vào công sự, chiến lũy và thế liên hoàn của các căn nhà, dãy phố, kiên cường chiến đấu, gây cho địch những tổn thất nặng nề.
Trong 60 ngày đêm chiến đấu, với phương thức “không đánh trận địa với địch, không đương đầu với hỏa lực mạnh của địch, không rõ địch không đánh”, quân và dân Thủ đô luôn giành thế chủ động tiến công, chiến đấu dũng cảm, kiên cường, đầy mưu trí, sáng tạo, táo bạo và bất ngờ. Kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngự và tiến công, giữa đánh du kích và đánh vận động, đẩy chúng lâm sâu vào thế bị động đối phó.
Thắng lợi của “60 ngày đêm chiến đấu” mở đầu Toàn quốc kháng chiến của quân, dân Hà Nội đã góp phần quan trọng bảo vệ cơ quan Trung ương, Chính phủ, các đoàn thể và cơ quan của thành phố rút lên chiến khu an toàn; làm cho chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của thực dân Pháp bị thất bại hoàn toàn. Chiến thắng khẳng định trí tuệ, cổ vũ tinh thần, khí thế của quân, dân cả nước, tạo điều kiện thuận lợi để dân tộc ta bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp, rồi đến đế quốc Mỹ, thống nhất non sông, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Bài học xây dựng tiềm lực quốc phòng Thủ đô
Phát huy những bài học sâu sắc trong Toàn quốc kháng chiến, nắm chắc các quan điểm của Đảng về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, những năm qua, quân, dân Thủ đô đã vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đoàn kết, sáng tạo trong công tác, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế-xã hội với tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh (QPAN), xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân với thế trận an ninh nhân dân vững mạnh, xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT) thành phố ngày càng vững chắc; xây dựng LLVT Thủ đô theo hướng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu ngày càng cao.
Theo đó, lực lượng bộ đội thường trực của Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội được tổ chức, biên chế theo đúng quy định của trên, huấn luyện đạt chất lượng cao. Các phương án chiến đấu thường xuyên được bổ sung, hoàn thiện và luyện tập thuần thục. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng SSCĐ của các cơ quan, đơn vị không ngừng được củng cố, nâng cao.
Đảng ủy, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội đã làm tốt chức năng tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng lực lượng dân quân, tự vệ vững mạnh, rộng khắp. Đến nay, tỷ lệ dân quân nòng cốt của Thủ đô đạt hơn 1,3% dân số với đủ các thành phần: Cơ động, tại chỗ, binh chủng chiến đấu, binh chủng bảo đảm, lực lượng tự vệ trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp kinh tế Nhà nước, tư nhân và tự vệ chuyên ngành y tế, bưu điện; tỷ lệ đảng viên, đoàn viên được nâng lên rõ rệt. Làm tốt công tác đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi dân quân tự vệ. Lực lượng dự bị động viên (DBĐV) được đăng ký, quản lý chặt chẽ theo đúng Pháp lệnh DBĐV, vững mạnh về chính trị tư tưởng và tổ chức, có trình độ chiến đấu cao, sắp xếp đủ số lượng cho các đơn vị. Hằng năm hoàn thành 100% chỉ tiêu, kế hoạch huy động, kiểm tra SSCĐ và huấn luyện.
Đặc biệt, trong công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ, Hà Nội luôn hoàn thành 100% chỉ tiêu, đúng luật, chất lượng về trình độ văn hóa có bước đột phá. Từ năm 2014 đến nay, tỷ lệ công dân nhập ngũ tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp đạt 40-54%. Các phương án tác chiến phòng thủ, phương án A2 và phòng, chống khủng bố, bạo loạn lật đổ được luyện tập thuần thục, diễn tập sát thực tế. Các cơ quan, đơn vị luôn chú trọng làm tốt công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Thủ đô.
Cùng với xây dựng lực lượng, phương án tác chiến, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội luôn làm tốt công tác tham mưu với Thành ủy, HĐND, UBND thành phố xây dựng thế trận quân sự, quốc phòng vững chắc, liên hoàn, xử lý hiệu quả các tình huống phức tạp về QPAN. Toàn thành phố chú trọng xây dựng thế trận quân sự với các thành phần: Làng, xã (phường, thị trấn), các đơn vị kinh tế; KVPT cấp huyện; KVPT then chốt, các căn cứ chiến đấu, căn cứ hậu phương, căn cứ hậu cần-kỹ thuật, sở chỉ huy và các mục tiêu trọng yếu; các điểm tựa, cụm điểm tựa, khu vực phòng ngự, khu vực bố trí trận địa chiến đấu và bảo đảm chiến đấu của các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ, bảo đảm cho LLVT Thủ đô luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.
Trung tướng NGUYỄN THẾ KẾT, Chính ủy Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội