Kinh nghiệm đó được du kích Huỳnh Văn Trung, xã Minh Đức, huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre phát huy bằng việc sử dụng ong vò vẽ kết hợp với các loại vũ khí tiêu diệt địch khi chúng đi càn vào ấp dân cư.

Ong vò vẽ là loài ong hung dữ, có nọc độc, khi đốt gây đau nhức có thể dẫn đến tử vong. Khi một con bị tấn công hoặc tổ bị phá hoại, cả đàn sẽ lao vào đốt kịch liệt. Nắm được đặc điểm đó, anh Huỳnh Văn Trung đã khéo léo nuôi loài ong đặc biệt này.

Hằng ngày, anh mặc quân phục của bộ đội giải phóng cho ong ăn. Trời tối, anh sử dụng các đồ bảo vệ cơ thể cẩn thận, sau đó khoác quần áo lính Mỹ-ngụy bên ngoài, dùng gậy đập vào tổ ong. Bị kích động phá hoại, từng đàn ong lao ra đốt đối phương. Nhờ sự kiên trì "huấn luyện" ong, anh Trung đã tạo cho đàn ong có phản xạ sẵn sàng đối phó với kẻ thù.

Tổ ong vò vẽ mang số đăng ký BTQĐ 1020/ĐB-568 được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. 

Sáng 29-10-1962, một toán địch khoảng hơn 80 tên với súng ống lỉnh kỉnh, dưới sự chỉ huy của cố vấn Mỹ tiến vào vàm Lân Hương (xã Minh Đức, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre) để càn quét, đánh phá. Trước đó, khi biết tin địch đến càn, anh Trung cùng lực lượng du kích đã bắt các tổ ong nuôi được cho vào ống quần, rồi đặt ở những vị trí dự kiến địch có thể cơ động. Khi chúng tiến vào làng, các đội viên du kích đã bí mật giật giây cước tháo nút thắt các ống quần nhốt đàn ong. Lập tức, từng đàn ong lao ra, nhằm vào địch đốt tới tấp.

Những tên khua tay chống đỡ càng kích thích đàn ong tấn công ác liệt hơn. Chúng lăn lộn, quằn quại trên đất rồi bỏ chạy tán loạn, nhưng dọc các tuyến đường là hệ thống hầm chông, bãi mìn, vật cản chằng chịt. Có những tên nhảy xuống nước để tránh ong đốt thì lại dính bẫy chông do du kích bố trí sẵn dưới kênh, rạch. Đội hình địch rối loạn, khi đó, du kích xã Minh Đức mới bật nắp hầm bí mật, dùng súng tự chế, lựu đạn tiêu diệt địch.

Lực lượng địch thương vong đáng kể, riêng tên cố vấn Mỹ bị ong đốt nặng phải dùng trực thăng chở đi. Giành thắng lợi, du kích xã thu được nhiều súng trường, tiểu liên, súng cối của địch. Sau này, nhà thơ Tố Hữu đã ngợi ca “đội quân” ong vò vẽ ở “xứ sở lạ lùng”: “Đến ong dại cũng luyện thành chiến sĩ/ Và hoa trái cũng biến thành vũ khí”.

Việc anh Huỳnh Văn Trung cùng dân quân, du kích xã sử dụng ong vò vẽ để đánh giặc thể hiện tinh thần sáng tạo trong chiến đấu, phát huy lối đánh du kích của ông cha ta, vận dụng linh hoạt vào điều kiện của địa phương. Kinh nghiệm trên được phổ biến rộng rãi đã phát huy hiệu quả trong đấu tranh với kẻ thù, góp phần giữ xóm làng trước các đợt càn quét của kẻ thù.

Bài và ảnh: ĐỨC NAM