Trạm Thông tin TF-41 được thành lập ngày 17-1-1967, tại xã Hàm Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, có nhiệm vụ bảo vệ, khai thác đường dây và cột thông tin khu vực bắc và nam sông Nhật Lệ, khu vực bến phà Long Đại. Ông Quang kể: "Ngày ấy, trạm được biên chế 4 người: Đồng chí Phạm Văn Khuyên là Trạm trưởng; tôi và hai đồng chí: Vũ Viết Kỳ, Nguyễn Văn Tình là chiến sĩ. Cuối năm 1967, đầu năm 1968, không quân Mỹ điên cuồng đánh phá vĩ tuyến 17, nơi địa bàn trạm đảm nhiệm là phà Quán Hàu và phà Long Đại được ví như tọa độ lửa".

Khánh thành Nhà bia tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Trạm Thông tin TF-41 tại xã Hàm Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, tháng 8-2020. 

Ngày cũng như đêm, bom đạn điên cuồng tàn phá từng con đường, rặng cây. Trong hiểm nguy, gian khổ, cán bộ, chiến sĩ Trạm TF-41 luôn động viên nhau vững vàng tư tưởng vượt qua khó khăn, gian khổ, vượt lên mọi hiểm nguy, thử thách, kiên cường bám trụ, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ khắc phục hàng trăm sự cố với phương châm: Địch đánh phá, ta lại khắc phục; dây đứt, ta lại nối thông; giữ vững thông tin thông suốt, bảo đảm cho các mệnh lệnh và chỉ thị chiến đấu tới chiến trường kịp thời, chính xác.

Đêm 28-2-1968, máy bay Mỹ đánh phá ác liệt bên bến phà Long Đại làm đứt nhiều đoạn dây do Trạm TF-41 bảo vệ. Sau loạt bom của địch, vì anh Quang trước đó bị thương ở chân nên Trạm trưởng Phạm Văn Khuyên đã giao nhiệm vụ cho anh Quang cùng anh Tình ở lại trực thông tin. Còn Trạm trưởng và chiến sĩ Vũ Viết Kỳ vượt qua bãi bom từ trường của địch để nối đường dây thông tin. Chỉ 20 phút sau, thông tin đã được nối liền, kịp thời bảo đảm phiên làm việc của trên với Bộ tư lệnh Mặt trận Đường 9. Sau đó, đường dây tiếp tục bị bom đạn của địch phá hỏng. Không quản khó khăn, đồng chí Khuyên và Kỳ lại băng mình trong lửa đạn đi nối dây để thông tin được thông suốt. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Trạm trưởng Phạm Văn Khuyên và chiến sĩ Vũ Viết Kỳ đã anh dũng hy sinh bởi bom bi và bom từ trường của địch.

Biến đau thương thành hành động, không để thông tin liên lạc bị gián đoạn, chiến sĩ Nguyễn Văn Tình tiếp tục xung phong khắc phục đường dây qua bến phà Long Đại, thông tin được nối thông. Trên đường về trạm, anh đã hy sinh do bom từ trường của địch phát nổ. Như vậy, đã có 3 trong số 4 cán bộ, chiến sĩ Trạm TF-41 dùng máu của mình để giữ vững đường dây liên lạc.

Ngay sau khi 3 đồng chí hy sinh, đồng chí Phạm Ngọc Thăng, Chính ủy Trung đoàn 134 đang trực tiếp chỉ đạo các đơn vị ở phía nam Quân khu 4 lập tức đến bến phà Long Đại bổ sung lực lượng cho Trạm TF-41 và phát động toàn trung đoàn học tập gương chiến đấu, hy sinh anh dũng của các liệt sĩ: Khuyên, Kỳ, Tình. Nén thương đau trong lòng, anh Quang và các chiến sĩ vừa được bổ sung về Trạm TF-41 hứa với Chính ủy Trung đoàn: “Máu có thể đổ, nhưng đường dây phải thông suốt”. Sự bất khuất của cán bộ, chiến sĩ Trạm TF-41 đã góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc. Ngày 16-12-2014, Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 3329/QĐ-CTN phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cho Trạm TF-41.

Bài và ảnh: NGỌC GIANG