….Và các biến thể
QĐND Online - Do được thiết kế với cả mục đích xuất khẩu, khinh hạm lớp Gepaed có nhiều biến thể khác nhau để phục vụ lực lượng hải quân các quốc gia có nhu cầu đặt mua như: Gepard 1, Gepard 2, Gepard 3, Gepard 4, Gepard 5…
Năm 2003, hải quân Nga đã nhận chiến hạm lớp Gepard tiêu chuẩn (phiên bản 1166.1) đầu tiên với tên gọi Tatarstan và biên chế nó làm kỳ hạm của Hạm đội Caspian. Hai chiến hạm khác thuộc lớp này là Dagestan và Buravesnik cũng đã được lên kế hoạch chuyển giao cho quân đội Nga.
Ngoài ra, cũng phải kể tới 2 phiên bản xuất khẩu của dòng chiến hạm này hiện được nhiều nước đặc biệt quan tâm là phiên bản 1166.1E (Gepard 3.9) và 1166.1K.
Phiên bản 1166.1E (Gepard 3.9): Tuy là phiên bản xuất khẩu với một số tính năng chiến đấu bị cắt bớt, nhưng “sức mạnh” của chiến hạm lớp Gepard thì hầu như không suy giảm.
 |
Mô hình của phiên bản Gepard 3.9
|
Hệ thống động lực của phiên bản Gepard 3.9 mạnh mẽ hơn nhờ sử dụng 2 động cơ gas-turbin khí có tổng công xuất đạt gần 15.000 mã lực và động cơ diesel 86B 8.000 mã lực
Trang bị của phiên bản khinh hạm lớp Gepard này có sự khác biệt khi sử dụng hệ thống radar cảnh giới Positive-ME/Cross Dome (chữ E ký hiệu cho phiên bản xuất khẩu) và radar dẫn đường MR-212 Vaigach. Trong khi đó, vũ khí tấn công chính của phiên bản này là tổ hợp tên lửa đối hạm Kh-35 UranE (3M24E) có tầm bắn đạt 130 km.
Tuy nhiên, sức mạnh CIWS của phiên bản này lại được củng cố nhờ việc thay thế tổ hơp tên lửa phòng không Osa-MA2 bằng tổ hợp pháo-tên lửa Palma đặt ở mũi tàu bao gồm hai pháo AO-18KD/6K30GSh 30mm và 8 đạn tên lửa dẫn bắn bằng laser Sosna-R.
 |
Tổ hợp pháo-tên lửa Palash
|
Được coi là phiên bản rút gọn của tổ hợp pháo tên lửa Kortik (Kashtan) để phù hợp trang bị trên các chiến hạm cỡ nhỏ, Palma có khả năng vô hiệu hóa các mục tiêu bay ở khoảng cách từ 200-8.000 m và tầm cao tối đa tới 3.500 m.
Đặc biệt, phiên bản Gepard 3.9 được trang bị sàn đỗ cho máy bay trực thăng hải quân đa nhiệm Ka-27 Helix mở rộng khả năng tác chiến săn ngầm và diệt hạm (phiên bản Ka-27 nâng cấp).
 |
Trực thăng hải quân đa nhiệm Ka-27
|
Gepard 3.9 được đánh giá đa nhiệm nhất trong các phiên bản của khinh hạm Gepard do gói gọn được toàn bộ khả năng tác chiến hải quân trên một chiến hạm chỉ có độ choán nước đạt hơn 2.000 tấn.
Phiên bản 1166.1K: Sự khác biệt của phiên bản này so với các phiên bản khác của khinh hạm lớp Gepard là việc tập trung vào khả năng tác chiến chống tàu nổi và chuyển khả năng tác chiến săn ngầm sang máy bay trực thăng hải quân.
 |
Mô hình của phiên bản Gepard 1166.1K
|
Ở phiên bản 1166.1K, tổ hợp pháo tên lửa Palma ở phía trước được thay thế bằng thiết bị phóng thẳng đứng 3S14E bao gồm 6 giếng phóng có thể trang bị các dòng tên lửa đối hạm siêu thanh Klub-N, Yakhont, BraMos (biến thể của P-800 Onyx do Nga-Ấn Độ hợp tác sản xuất) và radar tìm kiếm mục tiêu, dẫn bắn tương ứng (Fregat-ME)… Khả năng CIWS được tăng cường nhờ việc thay thế hai tổ hợp pháo AK-630 bằng tổ hợp pháo-tên lửa Palash (phiên bản xuất khẩu của tổ hợp Palma).
 |
Mô hình và..
|
 |
...thiết bị ống phóng thẳng đứng 3S14E trang bị trên hạm
|
Các tên lửa Klub-N, Yakhont, BraMos cũng có chế độ bay tương tự như dòng tên lửa diệt hạm Kh-35 Uran. Tuy nhiên, sự vượt trội của các dòng tên lửa này nằm ở tầm bắn đạt gần 300 km và tốc độ bay của tên lửa ở pha cuối được đẩy vượt quá ngưỡng tường âm thanh tới vài lần (Klub-N đạt Mach 2,9; Yakhont, BraMos – Mach 3). Với tốc độ này, các mục tiêu có rất ít thời gian để phát hiện và đối phó với tên lửa tấn công.
 |
Tên lửa diệt hạm Klub
|
 |
Tên lửa diệt hạm BrahMos
|
Với trang bị nêu trên, phiên bản 1166.1K Gepard có khả năng đột kích rất lớn. Nó có thể tiêu diệt chiến hạm chủ lực của đối phương với một loạt bắn, mà vẫn đảm bảo khả năng thoát ly an toàn.
Tất cả trang bị của các phiên bản khinh hạm Gepard được để cập nêu trên đều là những trang bị tiêu chuẩn. Tuy nhiên, tùy theo nhu cầu của quốc gia đặt hàng, các modune trang bị trên Gepard có thể thay đổi so với phiên bản gốc.
Tuấn Sơn (tổng hợp)
Khinh hạm thuộc đồ án 1166.1 – Báo đốm đến từ nước Nga (Kì I)