Tàu ngầm tấn công hạt nhân thứ hai thuộc lớp Yasen mang tên Kazan sẽ được hoàn thiện vào ngày 30-3 tại thành phố cảng Severodvinsk, TASS ngày 15-3 dẫn nguồn tin quân sự cho biết. Kazan được khởi đóng tại xưởng đóng tàu Sevmash, thành phố Severodvinsk từ năm 2009. Đây là mẫu tàu được nâng cấp từ dự án Project 885M và được đánh giá có nhiều tính năng vượt trội hơn tàu ngầm lớp Yasen đầu tiên có tên gọi K-560 Severodvinsk. Một nguồn tin quân sự cho biết: "Tàu Kazan dự kiến sẽ được hạ thủy và đưa vào hoạt động trong ngày 30-3". Theo kế hoạch, Hải quân Nga sẽ tiếp nhận tàu Kazan vào năm 2018.

leftcenterrightdel
 Tàu ngầm tấn công hạt nhân Yasen Đề án 885 của Nga. Ảnh: Tass
Tàu ngầm Yasen Đề án 885 do Cục Thiết kế Trung ương Nga Malakhit nghiên cứu và phát triển, nhằm thay thế lớp tàu ngầm hạt nhân Project 949/949A được đóng từ thời Liên Xô. Theo đánh giá, không như những mẫu tàu ngầm trước đây, các tàu ngầm thuộc dự án Project 885 là những mẫu tàu có khả năng tác chiến đa nhiệm, tương tự như mẫu tàu ngầm lớp Virginia hay Seawolf của Hải quân Mỹ.

Về thiết kế, tàu ngầm Kazan lớp Yasen thuộc dự án trên có lượng giãn nước 9.500 tấn khi nổi và 13.800 tấn khi lặn, dài 120m, rộng 15m. Với lò phản ứng hạt nhân và động cơ đẩy thế hệ mới, tàu này có thể lặn sâu 600m và sở hữu thủy thủ đoàn 90 người. Tàu được trang bị 10 ống phóng ngư lôi cỡ 680mm và 533mm, cho phép bắn nhiều loại ngư lôi, tên lửa chống ngầm. Tàu ngầm Yasen Đề án 885M cải tiến được tích hợp nhiều hệ thống vũ khí và cảm biến hiện đại hơn, phát ra ít tiếng ồn hơn.

Kazan được đánh giá sẽ là tàu ngầm có năng lực mạnh nhất trong các thế hệ tàu ngầm Nga. Không chỉ được lắp đặt các công nghệ mới, Kazan còn được kết hợp những bài học kinh nghiệm từ quá trình thử nghiệm của mẫu tàu cũ hơn. "Đây chắc chắn là chiếc tàu ngầm hạt nhân uy lực nhất được vận hành bởi một đối thủ tiềm tàng", chuyên gia phân tích quân sự M.Cóp-man (Michael Kofman) thuộc Trung tâm Wilson ở Oa-sinh-tơn, nhận định. Trong một báo cáo, ông M.Cóp-man cùng đồng sự là N.Pon-ma (Norman Polmar) từng viết rằng: "Tàu Kazan là tàu ngầm có khả năng tác chiến đa nhiệm đầu tiên thực sự của Nga. Đây là mẫu tàu có khả năng chống ngầm, chống hạm và tham gia các chiến dịch đổ bộ. Bên cạnh đó, tàu cũng được trang bị hệ thống Irtysh-Amfora và tên lửa Kalibr hoặc Oniks". Hiện Nga có kế hoạch đóng tổng cộng 7 tàu ngầm trong dự án Project 885M. Theo một số thông tin, các tàu ngầm có tên Novosibirsk, Krasnoyarsk, Arkhangelsk và Perm đang được đóng tại xưởng Sevmash ở thành phố cảng Severodvinsk...

Theo các chuyên gia quân sự, sau khi đi vào vận hành, Kazan sẽ là đối thủ đáng gờm nhất trong lịch sử Hải quân Mỹ. National Interest mới đây đăng tải bài phân tích của tác giả K.Mi-dô-ca-mi (Kyle Mizokami) nhận định về sức mạnh của hai tàu ngầm hạt nhân mạnh nhất của Hải quân Nga, Mỹ là Kazan và tàu ngầm lớp Virginia trong cuộc đối đầu giả định trên chiến trường. Cây viết gốc Nhật Mi-dô-ca-mi phân tích, lực lượng tàu ngầm hạt nhân Mỹ nổi lên từ sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh, trở thành một thế lực thống trị đáy biển. Kể từ khi Liên bang Nga hình thành, Mát-xcơ-va không có ngân sách để tiếp tục phát triển tàu ngầm. Sau hơn 20 năm tàu ngầm Mỹ hiện diện ở khắp các đại dương, một thách thức mới nổi lên từ dưới biển sâu. Tàu ngầm hiện đại lớp Yasen của Nga xuất hiện, đe dọa sẽ đảo ngược cán cân quân sự Nga-Mỹ trên biển. Theo tác giả Mi-dô-ca-mi, cả hai tàu ngầm là đỉnh cao công nghệ đóng tàu của Nga và Mỹ cho đến nay. Mỗi tàu ngầm sở hữu ưu thế riêng trong cuộc đối đầu “cân tài, cân sức" này.

Chính bản thân quan chức Mỹ cũng tỏ ra thận trọng và từng công khai thừa nhận sức mạnh của tàu ngầm hạt nhân lớp Yasen của Nga. Trong một hội thảo về tàu ngầm hải quân, Chuẩn Đô đốc Đ.Giôn-xơn (Dave Johnson), phụ trách tàu ngầm của Bộ tư lệnh Hệ thống Biển (NAVSEA) Mỹ, từng tuyên bố: “Chúng ta sẽ phải đối mặt với những đối thủ đáng gờm. Một trường hợp đáng chú ý là tàu ngầm lớp Yasen, phiên bản tàu ngầm tên lửa dẫn đường hạt nhân (SSGN) của Nga. Tôi bị ấn tượng với con tàu này đến mức đã ra lệnh chế tạo một mẫu tương tự”.

Trong tương lai, cuộc chạy đua công nghệ trong lĩnh vực tàu ngầm giữa Nga, Mỹ sẽ đánh dấu sự xuất hiện của phương tiện di chuyển không người lái dưới nước. Đây là những yếu tố hứa hẹn cuộc chạy đua giành sự thống trị dưới dáy biển sâu sẽ một lần nữa bước vào giai đoạn quyết liệt nhất, giữa hai siêu cường Nga và Mỹ, tác giả Mi-dô-ca-mi kết luận.

MINH NGUYÊN