QĐND - Từ đầu năm đến 15-8-2011, trên địa bàn các tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An xảy ra 233 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 257 người, bị thương 181 người. Số liệu thống kê của cơ quan chức năng cho thấy các vụ TNGT nghiêm trọng chủ yếu xảy ra với xe khách và người điều khiển mô tô, xe gắn máy. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã tìm hiểu vấn đề này.

Những vụ TNGT kinh hoàng

Ngày 25-7, trên Quốc lộ 1A thuộc địa bàn xã Đậu Liêu (thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh) xảy ra vụ tai nạn liên hoàn đặc biệt nghiêm trọng. Xe khách 49H-8116 chạy hướng Nam - Bắc đến đoạn đường thuộc xã Đậu Liêu thì dừng lại để trả khách. Xe khách 38H-1963 chạy tuyến Hà Tĩnh - Hương Sơn ghé vào để bắt khách từ xe 49H-8116, cùng lúc xe tải 37S-0739 lưu thông hướng Bắc -  Nam vừa đến đó thì bất ngờ nổ lốp và mất lái, đâm vào xe khách 49H-8116, va tiếp vào xe khách BKS 38H-1936 và lao xuống ruộng. Vụ tai nạn đã làm chết 2 người, 6 người bị thương, trong đó 3 người bị thương nặng. Ngày 6-8, một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, xe khách biển kiểm soát 81B–00046 “đấu đầu” với xe tải biển kiểm soát 77H-8441, đã xảy ra trên Quốc lộ 1A (đoạn qua địa phận xã Xuân Lam (huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh), làm 13 người bị thương nặng.

CSGT Hà Tĩnh lập biên bản lái xe vượt quá tốc độ cho phép.

Không chỉ trên Quốc lộ 1A, mà ngay cả trên các tuyến đường khác có mật độ giao thông ít hơn vẫn xảy ra TNGT nghiêm trọng. Ngày 9-8, trên Quốc lộ 46 thuộc địa phận xã Thanh Thủy, huyện Thanh Chương (Nghệ An), xe khách 29B-00153 chở 35 người do tài xế Lê Hoàng điều khiển theo hướng lên cửa khẩu Thanh Thủy, bị mất lái, lao thẳng vào vách núi. Hậu quả vụ tai nạn là một người chết và 14 người bị thương…

Đâu là nguyên nhân?

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Nguyễn Thanh Bảo, Trưởng Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ, đường sắt Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Có nhiều nguyên nhân dẫn đến TNGT, song chúng tôi cho rằng ý thức của chủ phương tiện, người lái xe là nguyên nhân sâu xa nhất và chủ yếu nhất”.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết, hiện nay các công ty, doanh nghiệp vận tải thường khoán chuyến cho các lái xe. Theo đó, người lái được khoán tiền công từng chuyến hoặc theo thời gian định kỳ; khoán theo doanh thu từng chuyến. Trong nhiều trường hợp người lái xe bị chủ phương tiện buộc phải rút ngắn thời gian để tăng chuyến nhằm khai thác tối đa phương tiện, tăng lợi nhuận. Điều này gây sức ép khiến người lái phải chạy xe quá tốc độ cho phép, hoặc lấn đường, bằng mọi cách vượt lên trước các xe để về đích một cách nhanh nhất có thể. Tình trạng đó kéo dài làm tâm lý người lái căng thẳng, mệt mỏi, dẫn đến điều khiển phương tiện sai lệch, gây tai nạn…

Kiểm tra độ cồn các lái xe đường dài.

Thực tế cho thấy các vụ TNGT nghiêm trọng trên địa bàn đều xảy ra ban đêm hoặc gần sáng. Đó là thời điểm đường vắng, tầm quan sát hạn chế, lực lượng CSGT làm nhiệm vụ trên đường “mỏng” hơn, các lái xe tranh thủ “đua tốc độ”... Đồng thời, các lái xe khi đến cung đường Nghệ An – Hà Tĩnh vừa đúng một chu kỳ tâm-sinh lý, hầu hết đã mỏi mệt. Theo quy định của ngành giao thông vận tải, một lái xe đường dài phải được nghỉ sau 4 giờ lái xe liên tục, mỗi ngày không lái quá 10 giờ… Song, theo Trung tá Cao Minh Phượng, Trạm trưởng Trạm CSGT Diễn Châu, tỉnh Nghệ An thì thực tế nhiều xe khách, xe tải chạy tuyến Bắc – Nam chỉ có một lái xe, và lực lượng CSGT dù có biết họ lái xe liên tục hơn 4 giờ không nghỉ, lái xe hơn 10 giờ mỗi ngày, cũng không có cơ sở để xử lý, chỉ có thể nhắc nhở các lái xe chấp hành đúng quy định…

Trên 127km tuyến Quốc lộ 1A qua Hà Tĩnh, có hàng chục “điểm đen” về TNGT như: Dốc Đèo Con tuyến đường qua xã Kỳ Thịnh, Kỳ Long, Kỳ Đồng (huyện Kỳ Anh), Cẩm Minh, Cẩm Trung (huyện Cẩm Xuyên), Bắc Nghèn (huyện Can Lộc), Xuân Lam (huyện Nghi Xuân), dốc Đậu Liêu (thị xã Hồng Lĩnh) v.v.. Tại các “điểm đen” này, chúng tôi nhận thấy mặt đường đã bị xuống cấp, biến dạng nặng nề, tạo nên những “sống trâu” hoặc “ổ voi” trên đường; đồng thời, hệ thống cọc tiêu, đèn chiếu sáng chưa đầy đủ. Ngày 17-8, khi lái xe qua các “điểm đen” này, chúng tôi nhận thấy rất khó điều khiển phương tiện, tay lái rất dễ bị chệch hướng. Lái xe Nguyễn Xuân Đàn ở huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An, tâm sự: “Tại các “điểm đen” này người đi bộ, đi xe đạp, xe gắn máy tham gia giao thông rất lộn xộn, thường đi sai phần đường hoặc rẽ ngang đột ngột khiến lái xe chúng tôi luôn bị bất ngờ, khó xử lý. Nếu gặp trời mưa thì rất dễ gây tai nạn…”.

Giải pháp từ lực lượng CSGT

Trước tình hình TNGT nghiêm trọng gia tăng trên địa bàn Nghệ An, Hà Tĩnh, Cục CSGT đường bộ đã tăng cường lực lượng, phương tiện cho hai tỉnh này tổ chức tuần tra, kiểm soát chặt chẽ trên các tuyến đường. Tại các điểm chốt và các tổ CSGT cơ động dọc tuyến Quốc lộ 1A, chúng tôi nhận thấy rất nhiều lái xe khách, xe tải và người điều khiển mô tô, xe gắn máy bị lập biên bản vi phạm hành chính về vượt quá tốc độ cho phép.

Cảnh sát giao thông Nghệ An kiểm tra xe khách.

Thượng tá Lê Văn Thanh, Phó trưởng phòng CSGT đường bộ, đường sắt tỉnh Nghệ An cho biết: “Cục CSGT đường bộ vừa có công văn chỉ đạo tổng kiểm tra xe khách và mô tô, xe gắn máy trên địa bàn. Trước đó, UBND tỉnh Nghệ An đã có sự chỉ đạo tăng cường kiểm tra xe khách, bởi đây là các phương tiện tiềm ẩn nhiều nguy cơ TNGT. Đơn vị đã lập kế hoạch, tổ chức thực hiện nghiêm túc…”.

Cùng với tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trên các tuyến đường, lực lượng CSGT hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền về an toàn giao thông bằng các hình thức phát hành tờ rơi, phát thông tin trên hệ thống truyền thanh xã, phường, thị trấn; đồng thời phối hợp với các cơ quan báo chí, đài phát thanh - truyền hình cấp huyện tổ chức các đợt tuyên truyền, tăng thời lượng phát sóng; chỉ đạo công an xã, phường nắm chắc các đối tượng thanh niên thường vi phạm an toàn giao thông, phối hợp gia đình để nhắc nhở, răn đe chấp hành nghiêm các quy định… Đối với cán bộ, chiến sĩ CSGT, ngành tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, có biện pháp xử lý nghiêm những hành vi tiêu cực, chấn chỉnh lễ tiết tác phong người chiến sĩ CSGT…

Bài và ảnh: Trần Hoài