Xuân ấm biên cương

Niềm vui bên chốt trực

Sóng núi nhấp nhô, ngút ngàn màu xanh trùng điệp. Nếp nhà sàn trầm mặc in dấu thời gian nằm ẩn mình bên cây đào cổ thụ trổ hoa, điểm nhấn cho bức tranh thủy mặc khổng lồ về non nước Cao Bằng. Cung đường hành quân lên chốt phòng, chống dịch (PCD) Covid-19 gập ghềnh, có chỗ sương mù vờn quanh, những tảng đá xanh xám xếp cạnh nhau tầng tầng lớp lớp như bức thành lũy. Thỉnh thoảng gặp đồng bào xuống núi, trên vai là chiếc gùi trĩu nặng nông sản, vừa đi vừa trò chuyện râm ran, lắc lư theo nhịp bước chân về bản. Thấy cán bộ biên phòng, họ tươi cười chào hỏi rồi tiếp tục xuống núi cho kịp bữa cơm chiều.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Xuân Trường cùng nhân dân chuẩn bị Tết sớm tại Nhà văn hóa xóm Lũng Rạc, xã Xuân Trường, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng. Ảnh trên được chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại ngày 28-1-2021.

Từ đường mòn men theo triền dốc, vượt qua thung sâu có những thửa ruộng bậc thang đang chờ mùa nước, ngước lên thấy chấm màu đỏ xa xa, Thiếu tá Nguyễn Xuân Thi, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng (ĐBP) Xuân Trường chỉ tay về phía có chấm đỏ bảo đó là Chốt kiểm soát PCD Covid-19 Xà Phìn (huyện Bảo Lạc). Nhìn lá cờ đỏ tung bay giữa đại ngàn xanh biếc mà lòng vui chộn rộn. Vừa kịp bắt tay cán bộ, chiến sĩ trực chốt cũng là lúc tiếng trống trường điểm, tiếng nô đùa của học sinh dội vang cả một góc rừng. Mỗi cháu về ngang qua chốt đều khoanh tay chào rất lễ phép, trong số đó có một bé trai người Mông, vai đeo cặp, tay cầm cành đào sai nụ; một vài bé khác đứa thì ôm bó lá dong, đứa xách túi rau rừng bảo bố mẹ con gửi biếu các chú bộ đội đón Tết. Rồi các cháu ùa tới bên một chiến sĩ trẻ vồn vã: “Cháu chào chú bộ đội đẹp trai”. Chẳng biết họ nói gì với nhau nhưng tất cả cùng cười tươi. Các em mở cặp lấy giấy bút ra rồi những mái đầu xanh chụm lại bên nhau trên chiếc bàn kê tạm.

“Chú bộ đội đẹp trai” chính là học viên Nguyễn Minh Trung, quê hương Bến Tre. Trung và đồng đội vừa được tăng cường lên biên giới làm nhiệm vụ ngăn chặn dịch Covid-19 trong dịp Tết này. Ngày đầu đến đây, thấy các cháu vùng cao còn khó khăn nhưng rất ham học hỏi, Trung ngỏ ý muốn tranh thủ kèm thêm kiến thức cho các em trong những lúc rảnh rỗi. Với các cháu, khi biết chú Trung là sinh viên của Học viện Biên phòng thì thích lắm, càng tiếp xúc thấy các chú không chỉ thân thiện mà còn học giỏi thì càng quý mến. Chẳng mấy chốc lớp trẻ nhanh chóng hòa đồng, vui đùa và khăng khít như những người bạn thực thụ. Lúc thì hỏi bài, lúc bắt các chú dạy võ, lúc lại nũng nịu để được nghe những câu chuyện của chú Trung kể về miền sông nước, về điệu hò dân ca sâu lắng của quê hương Bến Tre. Lúc đó, những tâm hồn trẻ thơ như đang ở miền quê yêu dấu ấy, nuôi dưỡng ước mơ sau này lớn lên được nối tiếp bước chân hành quân các chú bộ đội trên khắp nẻo đường biên cương Tổ quốc.

Màn sương buông quyện trong khói bếp lam chiều trên bản cũng là lúc đàn chim trở về tổ ấm. Chiều nay, cũng trong căn lán đơn sơ thường ngày nhưng dường như ấm áp hơn, bởi tiếng cười rộn rã của các chị, các em đại diện đoàn thể địa phương đến tổ chức Tết sớm trên chốt. Nào là bánh chưng, mâm ngũ quả, bánh kẹo, nước ngọt được bày biện đẹp đẽ, cành đào lúc chiều cắm vào chiếc bình nhỏ, hoa rừng được đặt trong chiếc cốc thủy tinh xinh xắn. Vân vê chén trà thơm trong tay, cô giáo Lý Mỷ Thảo tâm sự rằng, trong lúc đồng bào đang rộn ràng đón Tết thì các anh lại phải căng mình nơi tuyến đầu chống dịch. Với tấm lòng chân tình, hy vọng mang đến các anh chút hơi ấm của mùa xuân yêu thương.

Lan tỏa niềm tin yêu

Đại hội lần thứ XIII của Đảng diễn ra đúng dịp xuân năm nay, nên không khí càng thêm phấn khởi. Cán bộ, chiến sĩ ĐBP Cửa khẩu Sóc Giang vừa thực hiện nhiệm vụ, nhưng cũng thường xuyên cập nhật thông tin của đại hội qua làn sóng Đài Tiếng nói Việt Nam, vì thế mà tinh thần quyết tâm càng thêm bền vững.

Dù bận rất nhiều công việc cuối năm nhưng đồng chí Nguyễn Lâm Thị Tú Anh, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy Hà Quảng vẫn dành thời gian đến chúc Tết cán bộ, chiến sĩ biên phòng. Tại Chốt kiểm soát PCD Covid-19 Lũng Bươi, xã Sóc Hà, huyện Hà Quảng có địa hình phức tạp, đường sá đi lại khó khăn, vì thế mà các anh xác định tư tưởng luôn vững vàng để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Bên bếp lửa hồng, mọi người quây quần nghe nữ Bí thư Huyện ủy kể chuyện truyền thống của Cao Bằng nói chung và quê hương Hà Quảng nói riêng, nơi gắn liền với Khu di tích quốc gia đặc biệt Pác Bó. Cách đây 80 năm, chính mảnh đất lịch sử này, nhân dân Hà Quảng vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, trở về trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Các địa danh của Hà Quảng như hang Pác Bó, suối Lênin, núi Các Mác, lán Khuổi Nặm... đã in đậm trang sử hào hùng của dân tộc ta và là quê hương cội nguồn của cách mạng Việt Nam.

Niềm vui năm mới của các cháu xóm Lũng Rạc, xã Xuân Trường (Bảo Lạc, Cao Bằng). Ảnh trên được chụp trước khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại ngày 28-1-2021.

Với niềm tự hào quê hương, nữ Bí thư Huyện ủy chia sẻ thêm: Mùa xuân năm 1961, Đảng bộ, nhân dân tỉnh nhà vinh dự được đón Bác trở lại thăm Cao Bằng, thăm Hà Quảng. Tại buổi nói chuyện với cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang và nhân dân trong tỉnh, Người căn dặn: “Bác mong tỉnh Cao Bằng sớm trở thành một trong những tỉnh gương mẫu trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc như trước đây Cao Bằng là một trong những tỉnh đi đầu trong công cuộc cách mạng giải phóng dân tộc”.

Tết đến, xuân về chúng ta càng nhớ Bác kính yêu, mọi người không tránh khỏi bùi ngùi xúc động. Đồng chí Nguyễn Lâm Thị Tú Anh nắm chặt tay cán bộ, chiến sĩ biên phòng thể hiện sự quyết tâm cùng nhau hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ. Sự giản dị, gần gũi của đồng chí Bí thư Huyện ủy như truyền thêm cảm hứng và động lực, thắp lên ngọn lửa tin yêu trong lòng mỗi người. Ngước lên bầu trời, các chiến sĩ biên phòng thấy lá cờ Tổ quốc thắm đỏ hơn, công việc mà các anh đang thực thi không chỉ là trách nhiệm đơn thuần, mà còn là niềm tin của Đảng và nhân dân gửi gắm tới các chiến sĩ trên tuyến đầu chống dịch.

Lau dọn xong chiếc bàn làm việc quen thuộc, Thiếu tá QNCN Hoàng Quý Dương, nhân viên vận động quần chúng của ĐBP Cửa khẩu Sóc Giang vừa lúi húi chuẩn bị khẩu trang và thuốc sát khuẩn, vừa kể chuyện về phong tục Tết của quê hương Định Hóa (Thái Nguyên). Bất chợt, giọng anh nghèn nghẹn khi ánh mặt chạm vào nụ đào đang hé nở. Tết này, lại một cái Tết anh lỡ hẹn bên gia đình. Ngoài trời, cơn gió lướt ngang mang theo âm thanh của tiếng hát then cùng tiếng đàn tính rộn ràng, có cả mùi hương nhẹ của loài cây Phjắc chặc, bởi tinh dầu của cây có tác dụng làm sạch không khí, lá thì dùng làm hương vị chế biến món ăn ngày Tết. Đang tận hưởng hương sắc của thiên nhiên thì có tiếng người dưới khe suối gọi lên. Nhận ra người quen, anh Hoàng Quý Dương hỏi: "Thào A Sùng à, có chuyện gì thế?". Người đàn ông tiến lại gần hơn bảo: "Ồ, cái suối hôm nay quý mình, tay lưới nào cũng nặng cá, mình tặng bộ đội một ít". Dù anh Dương đã từ chối khéo nhưng Thào A Sùng cũng kịp chọn những con ngon nhất rồi giúi vào tay bộ đội, bảo: "Cá này nấu với hoa chuối tốn cơm lắm đấy! Mình về đây".

Đã nhiều năm làm công tác vận động quần chúng, Hoàng Quý Dương có nhiều câu chuyện gắn với kỷ niệm đời quân ngũ. Ngày mới tiếp xúc với đồng bào, việc vào bản là chuyện bình thường, nhưng mỗi lần vào bản là mỗi lần có cảm giác sợ được mời rượu. Cái tục lệ ấy ngấm vào người dân nơi đây bao đời nay, muốn đổi thay phải có thời gian, kiên trì vận động, không chỉ ngày một ngày hai mà xóa bỏ được.

Cả bản vùng cao này ví Thào A Sùng là con ngựa tốt, biết đi rừng lấy mật, biết trồng cái cây cho nhiều quả nhiều hoa, nhưng cái bụng nó cũng chứa nhiều rượu lắm, rượu vào làm nó nghèo đi đấy. Đầu năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát, cán bộ biên phòng vận động, khuyên nhủ Sùng ở nhà làm ăn kinh tế, đồng thời không nên uống rượu nhiều. Sùng lý sự rằng không uống rượu thì không còn là trai bản nữa. Lúc này các anh phải cặn kẽ giải thích rằng: Cái con cô vít (Covid-19) nó phá hoại phổi, còn uống rượu nhiều nó sẽ phá hủy cái lá gan. Bây giờ Sùng đã có vợ có con rồi thì phải biết thương vợ con mình chứ, nếu chẳng may bị bệnh thì lấy ai chăm sóc cho người thân. Sùng ớ người một lúc rồi mới gật đầu bảo mình sẽ lo cho gia đình tốt hơn.

Cuối năm khi lá rừng thay áo cũng là lúc nhà Thào A Sùng đã có thóc lúa đầy bồ, ngô treo quanh bếp, đàn gà béo núc ních vỗ cánh ngoài sân, trong chuồng có cả con lợn to đùng nữa. Từ ngày bỏ được thói quen uống rượu thì tinh thần phấn chấn, gia đình luôn rộn rã tiếng cười. Hỏi bí quyết nào có được thành công ấy, Thượng tá Nguyễn Huy Trịnh, Chính trị viên ĐBP Cửa khẩu Sóc Giang cười và chia sẻ kinh nghiệm công tác là: “Tích cực, kiên trì đi từng ngõ, gõ từng nhà, hôm nay chưa được thì ngày mai gõ tiếp, gõ khi nào được thì thôi”.

Ngược đường hành quân nghe tiếng nhạc phát ra từ mái nhà sàn bên suối “Lên Cao Bằng chưa thấy phố phường đâu/ Đã thấy chim muông hoa ngàn khoe sắc/ Và trên non cao tiếng lượn “Nàng ơi”/ Nghe ngọt ngào trong khúc hời ru muôn đời của gió/ Như đón bạn lên thăm non nước của Cao Bằng...”. Câu hát ngọt ngào nhưng đắm say tình người. Đi trên núi rừng biên cương mà lòng lâng lâng cảm xúc bởi sự giao thoa giữa tình yêu biên cương, tình yêu núi rừng hòa cùng tình yêu đất nước như ngôi sao tỏa sáng lấp lánh trên vai áo của người chiến sĩ quân hàm xanh nơi đây.  

Ghi chép của PHÙNG MINH