Vị tướng tài-đức được cả thế giới ngưỡng mộ

QĐND - Là một nhà ngoại giao, thành viên Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tham gia cuộc đàm phán Hiệp định Pa-ri năm 1973 và là cựu Đại sứ Việt Nam tại Mô-dăm-bích, vì thế nhà nghiên cứu lịch sử ngoại giao Nguyễn Khắc Huỳnh có nhiều cơ hội tiếp xúc với bạn bè quốc tế, đặc biệt là với người dân châu Phi. “Qua câu chuyện với bạn bè quốc tế và các tài liệu nghiên cứu, có thể thấy rõ rằng Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một vị tướng tài ba được cả thế giới ngưỡng mộ”, ông Huỳnh khẳng định.

Người góp phần làm thay đổi dòng chảy lịch sử

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Huỳnh, một ngày sau Chiến thắng Điện Biên Phủ (7-5-1954), một đất nước Việt Nam nhỏ bé, nghèo nàn bỗng được cả thế giới biết đến. Khi đó, những cái tên như Việt Nam, Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp đã được nhắc tới nhiều nhất trên các trang sách báo nước ngoài. Đặc biệt có hai nhóm người chuyên viết về sự kiện này. Thứ nhất là nhóm tướng lĩnh Pháp, những người phải chịu thất bại nặng nề ở Điện Biên Phủ, muốn viết ra để thanh minh cho sự thất bại. Mà thanh minh cho sự thất bại đó chỉ có thể là do Tướng Giáp giỏi quá, đánh hay quá. Vì thế, nhóm tướng lĩnh Pháp là những người viết nhiều nhất. Thứ hai là giới sử học. Họ phần lớn là những người khách quan, không bênh vực quân đội Pháp và đề cao tài năng, nhân cách, bản lĩnh và đặc biệt là tài chỉ huy, cầm quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Sau khi nghiên cứu kỹ, các nhà sử học phương Tây đã nhanh chóng tìm ra được điểm mấu chốt giúp Việt Nam giành được được chiến thắng ở Điện Biên Phủ. Bên cạnh sự chỉ đạo sát sao của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, còn phải kể đến tài thao lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. “Tài năng thao lược của Đại tướng gắn liền với cuộc đời của ông, kể từ khi thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân năm 1944 cho đến ngày ông mất. Tài năng quân sự biểu hiện rất dồi dào, phong phú, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là Chiến thắng Điện Biên Phủ. Việc Đại tướng quyết định thay đổi chiến lược từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” trong Chiến dịch Điện Biên Phủ là yếu tố cơ bản giúp Việt Nam giành được thắng lợi trước một đối thủ mạnh như thực dân Pháp”, ông Huỳnh nhấn mạnh.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Huỳnh trả lời phỏng vấn Báo Quân đội nhân dân. Ảnh: Ngọc Minh

Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, Võ Nguyên Giáp, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng ta, đã cùng quân dân Việt Nam đánh thắng đế quốc Mỹ, góp phần bảo vệ hòa bình thế giới.

Theo ông Huỳnh, Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác động mạnh mẽ tới dòng chảy lịch sử thế giới. “Trước Chiến thắng Điện Biên Phủ, phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới còn yếu. Sau Điện Biên Phủ, phong trào giải phóng dân tộc thế giới rầm rộ hẳn lên. Nước đầu tiên học tập Việt Nam là An-giê-ri. Lực lượng kháng chiến An-giê-ri đã lập Mặt trận Giải phóng dân tộc An-giê-ri, bắt đầu đấu tranh vũ trang, tiến hành đánh-đàm và cuối cùng là ký Hiệp định Ê-vi-ăng (Évian) với Pháp công nhận nền độc lập của An-giê-ri. “Có thể nói, An-giê-ri là nước mở đầu và kế thừa Chiến thắng Điện Biên Phủ nhanh nhất, sớm nhất. Tiếp đó là một loạt nước ở Đông Phi, Tây Phi vốn là thuộc địa của Pháp, rồi các nước thuộc địa của Anh cũng giành được độc lập. Tính từ năm 1955 đến 1960, một loạt các quốc gia được hình thành. Vì thế người ta gọi năm 1960 là "Năm châu Phi". Phong trào giải phóng dân tộc tiếp tục lan rộng ra cả châu Mỹ La-tinh. Vì vậy, cả thế giới, đặc biệt châu Phi đều ca ngợi và ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp”, ông Huỳnh nhấn mạnh.

Năm 1984, Hội đồng khoa học Hoàng gia Anh đã xét phong 10 vị tướng tài của thế giới, trong đó Việt Nam có hai vị tướng. Đó là Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Theo hội đồng này, Trần Hưng Đạo đánh thắng quân Nguyên Mông, làm suy yếu đội quân này và cứu được cả châu Âu. Còn Đại tướng Võ Nguyên Giáp đánh thắng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. “Có thể nói, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã đánh thắng hai đội quân hùng mạnh, góp phần làm thay đổi dòng chảy lịch sử”, nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Huỳnh khẳng định.

Một vị tướng nhân văn

Những ký ức về Đại tướng dồn dập ùa về khiến giọng của vị cựu Đại sứ già nghẹn lại. Cũng từng là một người lính, từng được đi cùng một chuyến xe với Đại tướng từ Sơn Tây về Hà Nội, và được nghe nhiều câu chuyện cảm động về Đại tướng qua mỗi lần “đi sứ”, ông Huỳnh khẳng định, Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là một nhà chính trị, nhà chiến lược quân sự, nhà văn hóa lớn mà còn là một vị tướng nhân văn được cả thế giới ngưỡng mộ. “Có lẽ trong cuộc đời, Đại tướng chưa bao giờ nặng lời với ai. Bất kỳ ai có lỗi sai, sơ suất gì Đại tướng cũng đều vỗ vai bỏ qua. Ngay cả với các tù binh Pháp, Mỹ, Đại tướng cũng yêu cầu phải đối đãi họ một cách tử tế. Một tính cách tuyệt vời hiếm ai có được. Điều đó giải thích vì sao không một người dân, tướng lĩnh ở các nước bại trận thù ghét, chê bai Đại tướng Võ Nguyên Giáp”, ông Huỳnh cho hay.

Tổng thống Mô-dăm-bích X.Ma-sen và Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong chuyến thăm Mô-dăm-bích của Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam năm 1980. Ảnh tư liệu.

Trong cuộc gặp giữa Đại tướng Võ Nguyên Giáp với Đoàn tướng lĩnh quân đội Mỹ do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mắc Na-ma-ra dẫn đầu năm 1997, một tướng Mỹ hỏi Đại tướng: “Tại sao ông thắng Mỹ và thắng bằng cách nào?”. Tướng Giáp khảng khái trả lời rằng, không phải Đại tướng thắng mà nhân dân Việt Nam thắng quân đội Mỹ. Vị này hỏi tiếp: "Vị tướng nào trong chiến tranh được ông đánh giá cao nhất?". Không chút đắn đo, Đại tướng nói: “Chỉ có nhân dân Việt Nam là người đánh thắng Mỹ. Các ngài gọi tôi là vị tướng huyền thoại, nhưng tôi tự nghĩ tôi bình đẳng với những người lính của mình. Tôi hoàn thành nhiệm vụ cũng như những người lính hoàn thành nhiệm vụ. Trên bình diện nhiệm vụ thì tôi cũng như người lính là bình đẳng, cho nên tôi rất tôn trọng người lính”. Những câu trả lời ngắn gọn, thẳng thắn nhưng hết sức khiêm nhường trên khiến tướng lĩnh Mỹ có mặt ngày hôm đó càng nể phục Đại tướng.

Ông Huỳnh kể, đi đến đâu, dù ở Việt Nam hay ra nước ngoài, Đại tướng đều được người dân các nước chào đón nồng hậu. “Trong chuyến thăm An-giê-ri tháng 1-1976, người dân vây quanh ông, hô vang khẩu hiệu: “Hồ Chí Minh-Võ Nguyên Giáp! Hồ Chí Minh-Võ Nguyên Giáp!”. Hô to và lâu đến mức Đại tướng Võ Nguyên Giáp phải nói: “Thôi, các bạn ngừng vỗ tay và hô để tôi trò chuyện với các bạn”. Điều đó cho thấy tình cảm của người dân An-giê-ri nói riêng, nhân dân thế giới nói chung đối với Đại tướng lớn biết nhường nào.

Ngay cả nhiều vị nguyên thủ trên thế giới khi đến Hà Nội đều nhất định yêu cầu được đến thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Năm 2006, Tổng thống Vê-nê-xu-ê-la U-gô Cha-vết, việc đầu tiên khi đến Việt Nam là vào thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp. “Năm 1983, khi tôi sang làm Đại sứ Việt Nam tại Mô-dăm-bích, điều đầu tiên mà Tổng thống Mô-dăm-bích Xa-mô-ra Ma-sen (Samora Machel) yêu cầu tôi là hãy nói cho ông biết sức khỏe và công việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp như thế nào? Tổng thống có thể gặp Đại tướng khi ông sang Việt Nam hay không? Tôi đã trả lời rằng: “Thưa Tổng thống, chúng tôi rất vui được mời Tổng thống sang thăm và gặp Đại tướng của chúng tôi”. Sau đó, tôi cũng có gặp Tổng thống X.Ma-sen nhiều lần và lần nào ông cũng dành thời gian để nói về Đại tướng. Năm 1984, Tổng thống X.Ma-sen sang thăm chính thức Việt Nam và đã vinh dự được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp”.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đi xa, nhưng ông Huỳnh tin chắc một điều rằng, tình cảm, ký ức về Đại tướng sẽ mãi mãi in đậm trong trái tim mỗi người dân Việt Nam và nhân dân thế giới./.

LINH OANH
  

Tin, bài liên quan: