Vạn Phúc – “pháo đài đỏ” bên dòng sông Nhuệ

Cổng làng Vạn Phúc

Quê hương Vạn Phúc tự hào với nghề dệt lụa nổi tiếng. Hơn thế nữa Vạn Phúc còn là nơi sớm có phong trào cách mạng, là cơ sở vững vàng tin cậy của Đảng trong những năm tháng cam go ác liệt.

Vạn Phúc là một trong các cơ sở vững mạnh nằm trong An toàn khu của trung ương và Xứ uỷ Bắc Kỳ trước cách mạng tháng tám năm 1945. Nơi đây các đồng chí lãnh đạo của Đảng như Nguyễn Văn Cừ, Hoàng Quốc Việt, Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Trần Đăng Ninh đã từng hoạt động và được bảo vệ an toàn tuyệt đối. Đặc biệt, còn lưu dấu di tích lịch sử ở vạn Phúc là Nhà lưu niệm Bác Hồ tại xóm Đoàn Kết.

Theo tài liệu của phường Vạn Phúc, vào cuối năm 1946, khi thực dân Pháp bộc lộ dã tâm muốn quay lại gây hấn, hòng xâm lược nước ta một lần nữa, Vạn Phúc khi đó đã gây dựng được cơ sở cách mạng vững mạnh, người dân ủng hộ và hăng hái tham gia đấu tranh cách mạng. Bác Hồ cùng một số đồng chí quyết định dời Hà Nội về làm việc tại nhà ông Nguyễn Văn Dương, xóm Đoàn Kết, làng Vạn Phúc, Hà Đông. Bác Hồ sống và làm việc ở Vạn Phúc từ ngày 3 đến ngày 19/12/1946. Cũng tại nơi đây, Bác đã viết “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”, kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên chống Pháp. Nay ngôi nhà được làm Nhà lưu niệm Bác Hồ.

Đến thăm nhà lưu niệm Bác Hồ, chúng tôi gặp chị Nguyễn Thị Nhung, thuyết trình về di tích lịch sử này. Chị cho biết “Nhà lưu niệm Bác Hồ hiện nay vẫn lưu giữ toàn bộ những hiện vật Bác sử dụng trong thời gian Người sống và làm việc ở Vạn Phúc. Đây là di tích tích lich sử cách mạng có ý nghĩa trọng đại, là niềm tự hào của người dân Vạn Phúc.

Đến thăm khu lưu niệm Bác Hồ, chúng tôi ngắm nhìn những hiện vật đơn sơ, giản dị được lưu giữ cẩn thận, nguyên vẹn: một bộ bàn nghế mây đã cũ nhưng được kê ngay ngắn, và lau chùi sạch sẽ, phía

Nghề dệt truyền thống

trong là một chiếc giường, một chiếc đèn dầu và một chiếc bàn. Nhìn những hiện vật ấy chúng tôi như còn thấy đâu đây hình ảnh vị cha già kính yêu của dân tộc đang ngồi viết “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến”. Trong trái tim chúng tôi như còn vang những câu nói bất hủ “Hỡi đồng bào cả nước!; Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm lô nệ”

Truyền thống được tiếp nối

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Đỗ Văn Lợi, bí thư đảng uỷ phường Vạn Phúc cho biết: “Để phát huy truyền thống cách mạng của dân tộc, các đợt tuyển quân, huấn luyện quân dự bị động viên đều được quân và dân phường Vạn Phúc hưởng ứng, nghiêm chỉnh chấp hành, đúng thời hạn. Ngoài ra phường Vạn Phúc còn xây dựng được lực lượng dân quân. Hiện nay phường có một trung đội dân quân cơ động, được huấn luyện bài bản. Khi có tình huống xấu xảy ra, chúng tôi huy động lực lượng dân quân giải quyết nhanh gọn, hiệu qủa". Đồng chí cho biết thêm: “ Đảng bộ và nhân dân phường Vạn Phúc sẽ tiếp tục công cuộc đổi mới Công nghỉệp hóa – Hiện đại hóa đất nước theo con đường Xã hội chủ nghĩa; vì mục tiêu: “ Xây dựng phường Vạn Phúc giàu đẹp, văn minh”.

Làng nghề truyền thống được giữ gìn và phát huy

“Nắng Sài Gòn em đi mà chợt mát

Nhà lưu niệm Bác Hồ

Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông”

Lụa Hà Đông của làng Vạn Phúc dệt ra không chỉ làm mát lòng người mặc mà còn đi vào thơ ca huyền thoại.

Từ bấy đến nay, đã 12 thế kỉ, qua nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử, nghề dệt lụa của Vạn Phúc vẫn được bảo tồn và phát huy. .

Hiện nay,ở Vạn Phúc, nghề dệt thủ công truyền thống đã được thay thế bằng các máy móc hiện đại: từ khâu: dệt, hong, phơi…nhưng lụa Vạn Phúc vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống: sợ tơ óng mượt, mềm mại, kiểu hoa và màu sắc tự nhiên có hình bướm, bông hồng, hạc trắng trong mây, chữ “thọ” ... được in trên nhiều loại lụa. Lụa Vạn Phúc không chỉ là sản vật quý của làng Vạn Phúc, mà còn là mặt hàng truyền thống của người Việt Nam. Chính vì lẽ đó, lụa Vạn Phúc đã có mặt rộng rãi trong cả nước và vươn ra thị trường các quốc gia châu Âu, châu Á, Mỹ...và nhiều nước khác trên thế giới.

Đồng chí Đỗ Văn Lợi, bí thư đảng uỷ phường Vạn Phúc cho biết “Làng Vạn Phúc hiện có hơn 1.276 hộ dân sinh sống, thì có hơn 1.092 hộ sản xuất và kinh doanh các mặt hàng dệt lụa tơ tằm, thu hút hơn 1.400 lao động trên tổng số hơn 2.700 lao động trên địa bàn. Trong làng nghề, đã hình thành nhiều doanh nghiệp kinh doanh hàng dệt lụa với vốn đầu tư lớn; nhiều công nghệ và máy móc tiên tiến đã được ứng dụng để đa dạng hoá mẫu mã, chủng loại và tăng giá trị sản phẩm".

Buổi chiều chúng tôi rời làng Vạn Phúc trong một không khí nhộn nhịp. Các xưởng dệt tiếng thoi đưa rộn ràng. Trong những cửa hiệu bán lụa, đầy giá những tấm lụa óng ả, mềm mại, muôn màu sắc, cho chúng tôi cảm nhận được phần nào cuộc sống ấm no của người Vạn Phúa hôm nay. Với truyền thống của người Vạn Phúc chúng tôi tin tưởng rằng những gì mà họ làm được hôm nay sẽ đựơc bảo tồn và phát huy mãi mãi. Đỗ Quyên