Dấu hiệu phạm tội chưa rõ ràng:

 

QĐND Online- Bản kết luận điều tra của Công an huyện Từ Liêm quyết định truy tố ông Trương Công Nghênh vì “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai” theo Điều 173, Bộ Luật hình sự. Trao đổi với chúng tôi, nhiều luật sư cho biết, việc khởi tố ông Nghênh ở tội danh trên là thiếu khách quan. Bởi lẽ, ông Nghênh được HXT giao đất, là người thừa hưởng và thực hiện nghĩa vụ canh tác, sản xuất trên diện tích được giao và vẫn nộp thuế đầy đủ cho Nhà nước. Việc HTX giao đúng hay không đúng thẩm quyền cần được làm rõ. Trên thực tế, từ khi được HTX giao ao đến thời điểm xã tiến hành cưỡng chế, chỉ có chuối và rau, còn hàng cây cau vua đã có từ trước đó. Cần làm rõ, những ai đã đổ đất, san lấp ao? Bởi lẽ tài liệu chứng minh ông Nghênh đổ đất thiếu sức thuyết phục; ngược lại, có những tài liệu minh chứng cho việc này không phải một ông Nghênh có thể làm được. Trong khi, có những hộ làm chuồng trại trên cùng diện tích ao này, tính chất sử dụng sai mục đích-hoặc vi phạm còn rõ hơn ông Nghênh .

 Theo kết luận của cơ quan điều tra, ngày 3-12-2009, UBND xã Đông Ngạc kiểm tra hiện trạng sử dụng đất tại đây bắt quả tang ông Nghênh có hành vi vi phạm, đổ đất, san lấp để chiếm diện tích 25,2 m2. Tại phiên tòa sơ thẩm, TAND huyện Từ Liêm, ông Nghênh đã thừa nhận việc đổ 12 xe cải tiến đất màu. UBND xã đã ra quyết định xử phạt cảnh cáo vì hành vi vi phạm hành chính. Tại văn bản này, đoàn kiểm tra có 15 thành viên nhưng chỉ có 6 chữ ký và đặc biệt, không có đại diện của khu dân cư.

Đây không phải ông Nghênh, vậy có những ai là người đổ đất, san lấp ao?

Đối với việc bản điều tra quy kết ông Nghênh tiếp tục đổ đất, lấn chiếm 330 m2 vào ngày 28-9-2010, tại tòa đã không chứng minh được vụ việc này .

Căn cứ mấu chốt nhất để xác định định lượng vi phạm của kết luận điều tra, đó là theo Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự, giá đất áp cho thuế thu nộp tiền sử dụng đất tại vị trí trên là 7.860.000 đồng/m2. Do vậy, tổng giá trị thửa đất mà ông Nghênh chiếm là 357 x 7.860.000 đồng =2.806.020.000 đồng! Không hiểu, vì sao loại đất ao-đất nông nghiệp do xã viên HTX quản lý lại được định giá đất ở? Phải chăng, là để con số được nâng lên thành “giá trị đất lớn”? Chưa kể, con số tính toán của những người thực thi công vụ cũng chưa thật chính xác: lần 1 đổ 25 m2, cộng với lần 2 (giả sử chứng minh được ông Nghênh đổ) 330 m2 lại thành 357 m2? Theo chúng tôi, việc này cần phải làm rõ bởi ông Trương Công Nghênh được giao đất ao để canh tác, không thể quy ông “chiếm” đất công. Bản chất của 2 việc này hoàn toàn khác nhau. Nếu ông ta không được giao đất mà tự ý "chiếm" thì khác, còn nếu sử dụng “trái quy định” mà “gây hậu quả nghiêm trọng” thì khởi tố là chuyện khác. Song, trong trường hợp này cần thiết phải khởi tố chưa, các cơ quan chức năng cần khách quan, công tâm vào cuộc có kết luận rõ ràng.

Lình xình, mập mờ

Ao 4C bỗng dưng trở thành “điểm nóng” của địa phương; đây chính là một phần hậu quả lối làm việc thiếu trách nhiệm của chính quyền địa phương. Sự việc đáng lẽ ra phải được giải quyết dứt điểm, sao cho có lý, có tình, không để kéo dài, làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự cũng như niềm tin của nhân dân với chính quyền. Đáng tiếc, nó lại diễn ra quá lình xình. Công bằng để xem xét, bản thân ông Nghênh cũng cam kết với HTX khi nào Nhà nước cần, sẽ bàn giao lại diện tích đất ao. Chỉ có điều, khi có ý định thu hồi, UBND xã không chỉ đạo HTX làm các thủ tục cần thiết theo quy định. Vì thế, khi chính UBND xã đến thực hiện việc cưỡng chế đã không nhận được sự hợp tác của ông Nghênh. Dư luận cũng cho rằng, cách sử sự như vậy là “ép” người dân. Người dân đổ mồ hôi, công sức, chả lẽ họ không được đền bù? Dư luận cũng đặt câu hỏi: nếu ông Chủ nhiệm HTX Nguyễn Xuân Trường giao đất sai luật thì UBND xã Đông Ngạc hoàn toàn có quyền kỷ luật ông Trường, sau đó tiến hành các bước thu hồi đất giao trái luật. Song, ông Trường không hề bị kiểm điểm hay nhận bất cứ hình thức kỷ luật nào. “Quýt làm, cam chịu” buộc người dân phản kháng. 
 

Những người này được ai thuê đổ đất vào ao do ông Nghênh quản lý?

Không chỉ lình xình, quanh ao 4C còn có những điểm mập mờ. Trước hết, xin đề cập ngắn gọn để các cơ quan chức năng tham khảo: Ao 4C có nằm trong khuôn viên chùa Tư Khánh hay ao 4C thuộc đất công do UBND xã quản lý? Xác định điều này để theo đúng Luật Đất đai (Điều 136, Khoản 2) về “Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai” đối với đất chưa có “sổ đỏ” thì quyết định giải quyết cuối cùng thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh, TP trực thuộc Trung ương. Nghĩa là theo đúng quy trình mà UBND huyện Từ Liêm đang giải quyết với ông Nghênh chứ cơ quan điều tra không cần thiết “tích cực” để biến một vụ khiếu nại hành chính thành hình sự như đang diễn ra.

Sau khi tạm hoãn phiên tòa 1 lần (ngày 20-4),ít ngày sau (ngày 11-5) phiên tòa xét xử vụ án nói trên được TAND huyện Từ Liêm tiến hành. Theo dõi xét xử, chúng tôi thấy phần nào những khúc mắc được làm rõ, nhất là việc căn cứ xác định hành vi phạm tội của ông Trương Công Nghênh. Ông Nghênh chỉ thừa nhận có 01 lần đổ đất màu như xã đã lập biên bản. Các cáo buộc khác với ông Nghênh tòa chưa chấp nhận. Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa đã hội ý nhiều lần, sau đó quyết định tạm hoãn, trả hồ sơ cho cơ quan điều tra.

 

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, một mình ông Nghênh không thể đổ đất ra ao 4C. Chính bản kết luận điều tra cũng đã ghi rõ: có 4 trường hợp chiếm đất tại vị trí ao 4C. Bản thân ông Nghênh, khi xin được rào phần đất ao lại cũng là để tránh tình trạng người dân lấn chiếm, đổ đất xuống ao (một thực tế khách quan xảy ra ở nhiều địa phương). Các ông trưởng xóm 4C, thanh tra nhân dân, Mặt trận Tổ quốc địa bàn, Tổ Đảng, Chi bộ và nhân dân xóm 4C cũng lên tiếng xác nhận việc này. Thêm nữa, chúng tôi cũng có những bằng chứng về việc nhà Chùa đã thuê người đổ đất đá, gạch vụn xuống ao (xem ảnh). Thủ phạm đổ đất xuống ao cần được làm rõ. Chúng tôi đề nghị UBND huyện Từ Liêm, TP Hà Nội cần chỉ đạo các cơ quan chức năng điều tra, xem xét lại toàn bộ sự việc, kể cả việc các thửa đất thuộc khu di tích đã “biến” thành đất ở,  bảo đảm tính khách quan, công bằng, xử lý đúng người, đúng tội; giải quyết dứt điểm vụ việc trên tại xã Đông Ngạc.

 

Bài, ảnh: Anh Thu- Xuân Dũng