"Tết ân nghĩa" ở Kim Sơn

Lãnh đạo Công ty Vinashinlines và huyện Kim Sơn tặng quà hai Mẹ Việt Nam anh hùng (ngồi trên ghế): Mai Thị Mắm (bên phải) và Vũ Thị Hòa (bên trái).

Đã nhiều năm nay, cứ gần Tết là các Mẹ Việt Nam anh hùng, các nạn nhân chất độc da cam ở huyện Kim Sơn (Ninh Bình) lại có dịp tề tựu, gặp gỡ và nhận quà Tết của Công ty Vận tải Viễn dương Vinashin (Vinashinlines). Ý nghĩa của buổi gặp mặt không chỉ là việc nhận quà, mà là cơ hội để mọi người thăm hỏi, chia sẻ với nhau những khó khăn, vất vả; động viên nhau vững niềm tin trong cuộc sống.

"Ai cũng là con của mẹ!"

Mẹ Việt Nam anh hùng Mai Thị Mắm năm nay đã 93 tuổi ở xã Yên Lộc (Kim Sơn, Ninh Bình), bước đi không còn vững nhưng cụ nhờ hai người cháu dìu ra Nhà văn hóa huyện Kim Sơn để dự lễ gặp mặt. Người cháu của cụ nói với tôi: "Mấy hôm nay, cụ cứ nhắc em dù có bận mấy cũng phải dành thời gian đưa cụ đi dự vì cả năm chỉ có một dịp, cụ được gặp lại những người bạn già, hỏi xem ai còn, ai mất. Đây chính là ngày cụ mong đợi nhất mỗi khi Tết đến".

Tuổi 93 nhưng câu chuyện cụ Mắm kể với chúng tôi vẫn rất mạch lạc. Cụ có chồng là liệt sĩ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Cụ ông tham gia hoạt động cách mạng trong vùng địch hậu, bị chúng bắt đày đi nhà tù Côn Đảo. Địch tra tấn ông gần chết thì thả. Ông về ở với bà được 5 ngày thì mất. Lúc ấy, cụ Mắm một mình nuôi 4 người con trai. Khó khăn đủ bề, cụ đành dằn lòng đem hai người con lớn cho gia đình khác nhận làm con nuôi. Hai người em là Hoàng Văn Việt và Hoàng Văn Sơn được cụ nuôi nấng, trưởng thành đều xung phong đi bộ đội rồi cả hai cùng hy sinh trong chiến trường B. Hiện giờ, cụ ở một mình. Với cái tuổi 93 thì đó là một khó khăn thật sự, nhưng cụ không cảm thấy cô đơn: "Chòm xóm láng giềng đều quan tâm đến tôi. Ngày nào cũng có các bạn già, các cháu thanh niên, thiếu niên đảo qua nhà thăm hỏi, giúp đỡ nên tôi vui lắm. Nhất là mấy năm nay, được các "bác" ở Công ty gì đó, tôi cũng không nhớ tên nhưng lại quen mặt, nhận phụng dưỡng. Ngày lễ, ngày Tết, các bác ấy đều đến thăm và cho quà. Đối với tôi, như vậy là đủ rồi".

Mẹ Việt Nam anh hùng Vũ Thị Hòa đã 85 tuổi nhưng vẫn tự đi lại được. Mẹ có một người con trai duy nhất là Nguyễn Văn Phúc, hy sinh tại mặt trận Quảng Trị năm 1973. Năm nào cũng vậy, khi Công ty Vinashinlines về Kim Sơn tổ chức "ăn Tết trước", dù khoẻ hay yếu, mẹ vẫn cố gắng ra dự. Mẹ bảo: "Các con, các cháu ở tận Hà Nội, có đứa làm thủy thủ thì lênh đênh trên biển cả năm mới vào đất liền mà vẫn dành thời gian về đây gặp gỡ, thăm hỏi các đối tượng chính sách, mình phải cố gắng dự cho các con, các cháu vui". Nói rồi, cụ chỉ một vài người là cán bộ của thị trấn Phát Diệm và Văn phòng Công ty Vinashinlines, gọi đúng tên từng người và khoe với tôi: "Chúng nó đều là con, là cháu của bà cả đấy. Đứa nào cũng tốt, cũng quan tâm đến bà lắm".

Đi khắp muôn phương, lòng vẫn hướng về nguồn cội

Chúng tôi được biết, Công ty Vinashinlines nhận phụng dưỡng toàn bộ các Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống ở Kim Sơn (Ninh Bình) đã 4 năm nay. Cùng với nghĩa cử đó, năm nào Công ty cũng tổ chức một ngày gặp gỡ, giao lưu và tặng quà Tết cho 130 gia đình là nạn nhân chất độc da cam trên địa bàn huyện Kim Sơn. Ông Trần Văn Liêm, Tổng giám đốc Công ty Vinashinlines nói với chúng tôi: "Vinashinlines chủ yếu kinh doanh trên lĩnh vực vận tải biển. Hiện tại, tàu biển của chúng tôi đã có mặt khắp nơi trên thế giới, nhất là khu vực Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương... Dù đi làm ăn ở những nơi "chân trời, góc biển" nhưng chúng tôi luôn coi trọng việc giáo dục tình yêu quê hương, đất nước đến mọi cán bộ, nhân viên. Đặc biệt, truyền thống "Uống nước, nhớ nguồn" được chúng tôi đề cao".

Theo ông Trần Văn Liêm, nhờ làm tốt công tác giáo dục truyền thống nên việc tổ chức các hoạt động từ thiện - xã hội của Công ty gặp nhiều thuận lợi. Toàn bộ số tiền mà Vinashinlines tổ chức buổi gặp gỡ, giao lưu cho các đối tượng chính sách ở Kim Sơn hằng năm đều do cán bộ, nhân viên trong Công ty chung tay quyên góp chứ không phải trích trong ngân quỹ. Các cán bộ, thủy thủ công tác ở nước ngoài vẫn gửi tiền về đóng góp đều đặn. Năm nay, việc sản xuất - kinh doanh gặp khó khăn do ảnh hưởng của kinh tế thế giới nhưng số tiền đóng góp để thực hiện hoạt động từ thiện - xã hội vẫn tăng hơn so với năm ngoái.

Anh Nguyễn Văn Sỹ, Bí thư Đoàn thanh niên Công ty Vinashinlines cho tôi biết thêm: "Năm nào cũng vậy, vào dịp Tết thì hoạt động kinh doanh bận rộn hơn bao giờ hết. Nhưng chúng tôi vẫn tổ chức cho đoàn viên, thanh niên đăng ký tình nguyện tham gia làm công tác chính sách. Về đây, không chỉ đi tặng quà mà chúng tôi còn tổ chức văn nghệ, hát tặng các mẹ, các cụ rồi nghe các cụ, các mẹ kể về cuộc sống của mình. Tôi nghĩ, đó cũng là cách để các cụ vơi đi mất mát, thiệt thòi trong cuộc sống; đồng thời giáo dục cho đoàn viên, thanh niên những bài học rất sâu sắc, nhiều ý nghĩa". Còn ông Phạm Văn Hưng, Phó chủ tịch UBND huyện Kim Sơn thì cho biết: "Mấy năm gần đây, việc Vinashinlines tổ chức ngày gặp gỡ, giao lưu và tặng quà các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các gia đình là nạn nhân chất độc da cam đã khiến không khí ngày Tết trong huyện càng trở nên ấm áp. Đây chính là ngày để sẻ chia, cảm thông nên chúng tôi hay gọi là ngày "Tết ân nghĩa". Tôi nghĩ, đó cũng là một cách làm hay để tô thắm truyền thống nhân nghĩa, tương thân tương ái của dân tộc".

Mỗi suất quà mà Công ty Vinashinlines tặng các gia đình là nạn nhân chất độc da cam năm nay không lớn lắm: 200.000 đồng/suất. Nhưng 130 gia đình đều đến đông đủ, gặp gỡ, trò chuyện rất sôi nổi. Bác Hoàng Sơn, Chủ tịch Hội CCB xã Tân Thành, đồng thời cũng là người bị nhiễm chất độc da cam nói với tôi: "Những người nhiễm chất độc da cam thế hệ thứ nhất đều là bộ đội, TNXP, dân công hỏa tuyến... Tóm lại đều là đồng đội một thời binh lửa. Vì thế, gặp được nhau mỗi năm một lần thế này là hiếm lắm. Nỗi đau của chúng tôi thì không lời nào tả xiết. Sinh con ra mà không dám nhìn con. Có cháu mà không dám nhìn cháu. Chúng tôi cảm thấy day dứt khôn nguôi nỗi đau "làm người không trọn vẹn" cho con, cho cháu. Vì vậy, gặp nhau thế này, ai cũng thấy nỗi buồn được san sẻ, thấy mình được cộng đồng, xã hội quan tâm. Tôi biết, Đảng, Nhà nước ta đã và đang dành nhiều chính sách ưu tiên, giúp đỡ các gia đình nạn nhân nhưng những việc làm tình nguyện của doanh nghiệp như thế này là rất cần thiết. Nó chứng tỏ tình nhân ái trong xã hội ta ngày càng lan tỏa rộng rãi. Với tôi, đây chính là một ngày Tết thật sự…!".

Bài và ảnh: HỒNG HẢI