Chuyển về sinh sống ở khu tái định cư (TĐC) đã gần hai năm, nhưng 36 hộ dân (207 nhân khẩu) làng Cù Dù (xã Lộc Vĩnh, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên-Huế) vẫn không có việc làm. Người dân đã nhiều lần kiến nghị lên UBND xã, nhưng đây là vấn đề vượt quá khả năng của cấp xã. Thế là, tất cả phải chờ vào kế hoạch chỉ đạo từ phía huyện.

Làng “ăn không ngồi rồi”

Tháng 6-2008, toàn bộ hộ dân ở “ốc đảo năm không” chính thức “an cư” tại khu TĐC cũng với tên Cù Dù. Về cư trú trên vùng đất mới, người dân làng Cù Dù ai nấy đều nuôi khát vọng đổi đời. Bởi vì, khi ấy mỗi hộ nhận được hàng trăm triệu đồng tiền đền bù giải tỏa từ dự án Khu du lịch Laguna Huế (do Tập đoàn Banyan Tree - Xin-ga-po làm chủ đầu tư) và lời hứa có việc làm ổn định. Mọi chuyện sẽ chẳng có gì để nói nếu những lời hứa về việc làm và phân đất sản xuất cho người dân từ phía UBND huyện Phú Lộc được thực hiện.

Không việc làm-cảnh thường thấy ở khu TĐC Cù Dù.

Sống trong khu TĐC chẳng khác gì một khu phố, với hệ thống điện, đường đầy đủ, nhà nhà kiên cố nằm sát nhau, nhưng người dân nơi đây đang sống trong nỗi thấp thỏm lo âu vì ngày ngày “ăn không ngồi rồi”. Tiền đền bù có được đang dần vơi vì “miệng ăn núi lở”. Hiện nay, nhiều gia đình lâm vào cảnh nợ nần chồng chất (tiền nợ làm nhà). Ví dụ, hộ ông Chu Quang Tuấn, không có công ăn, việc làm để trả nợ, hai vợ chồng chưa một ngày ở nhà mới, đành phải bỏ quê vào miền Nam kiếm sống.

 Ông Trần Tàu, Trưởng khu TĐC Cù Dù bức xúc: “Giữa mênh mông cát trắng, lại không đất sản xuất, người dân chúng tôi không biết dựa vào đâu để sống. Cũng vì thất nghiệp mà hầu hết thanh niên bỏ làng, biệt xứ đi làm ăn xa. Cứ tình trạng này, khoảng vài năm nữa khu TĐC này sẽ chẳng còn ai ở”. Tại làng này, mỗi hộ dân đều có 200m² để xây dựng nhà ở, ngoài ra họ không có đất sản xuất. Chị Lê Thị Mè rưng rưng: “Trước đây, sống ở Cù Dù cũ, cứ làm một vụ lúa là ăn hai vụ. Theo lời hứa “có việc làm”, chúng tôi về đây lập nghiệp, ai ngờ…”.

Không làm ra tiền nên dù có vốn để buôn bán hàng hóa thì cả làng cũng không có ai mua. Được biết, Hội Nông dân xã cũng tạo điều kiện cho vay vốn để phát triển kinh tế, nhưng không một ai vay vì ở đây làm gì có việc làm, vay để làm gì, chỉ tổ thêm nợ.

Đổi đường thảm nhựa, đèn cao áp lấy… việc làm

Chị Đào Thị Huệ tâm sự: “Cũng không thể phủ nhận cuộc sống trong “khu đô thị” mới điều kiện tốt hơn nơi làng Cù Dù cũ, vì có đầy đủ các công trình dân sinh: Điện, đường, trường, trạm. Tuy vậy, “nếu được “đánh đổi” những người dân nơi đây sẽ chọn đổi đường trải thảm nhựa, đèn đường cao áp… để có được việc làm”.

Không có việc làm, nhà ông Chu Quang Tuấn đành bỏ hoang, hai vợ chồng ông đi tìm việc làm tận miền Nam.

Rồi chị cho biết thêm, thời gian đầu mới về ở khu TĐC, có tiền nên xuất hiện một bộ phận thanh niên ăn chơi đua đòi, người lớn tuổi hơn thì túm tụm bài bạc, rượu chè. Ông Ngô Quang Được, Phó trưởng Công an xã Lộc Vĩnh kể: “Thiếu việc làm, cuộc sống khó khăn, người dân trong làng nhớ đất cũ. Do cuộc sống khó khăn, không công ăn, việc làm nên những mâu thuẫn trong các gia đình nảy sinh, thi thoảng lại có cặp vợ chồng đuổi đánh nhau…”. Theo ông, đỉnh điểm của bức xúc là gần đây, nhiều hộ dân đòi gửi đơn kiện lên các cấp. Vốn là một cán bộ xã sống trong khu TĐC này, đã không ít lần ông Ngô Quang Được khuyên ngăn người dân.

Tái định cư để… thất nghiệp là thực trạng đáng buồn tại khu TĐC Cù Dù. Trong khi điều mong mỏi khẩn thiết nhất của người dân là việc làm, thì hệ thống điện cao áp chưa một lần hoạt động là sự lãng phí không nhỏ càng gây bức xúc. Khi chúng tôi đến, có đến chục người dân tụ tập nhau lại “thi nhau” bày tỏ: Nguyện vọng của tất cả mọi người là làm sao sớm có việc làm, thoát cảnh “ăn không ngồi rồi” như hiện nay.

 Ông Nguyễn Văn Nhật, Chủ tịch UBND xã Lộc Vĩnh tâm sự: “Đã có khảo sát để phân chia 15ha đất ở thôn Đồng Phần cho người dân sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, đây là vùng đất nhiễm mặn nặng, kinh phí để cải tạo vượt quá khả năng của địa phương. Đảng bộ và nhân dân trong xã rất mong các cấp quan tâm để giải tỏa nỗi bức xúc về việc làm của người dân.

Bài và ảnh: LÊ VĂN