Sức sống Bạch Long Vĩ

Đến Bạch Long Vĩ (Hải Phòng), chúng tôi thấy được sức vươn lên mạnh mẽ của huyện đảo xa xôi này. Với bàn tay, khối óc, quân và dân nơi đây đã làm cho đảo ngày càng trù phú, giàu đẹp...

Quy hoạch đẹp với những công trình lớn

Nhân Tháng Thanh niên, đoàn công tác của Hội Nhà báo Việt Nam, Đoàn thanh niên Hội Nhà báo Việt Nam đã ra thăm, tặng quà quân và dân huyện đảo Bạch Long Vĩ. Từ khi rời tàu, đặt chân lên cầu cảng, chúng tôi đã ngạc nhiên vì quy mô xây dựng hoành tráng của các công trình trên một hòn đảo cách xa đất liền hơn trăm hải lý. Đầu tiên là khu neo đậu tàu thuyền. Một con đê bằng bê tông như cái quai ấm, ôm lấy một vùng nước phía trước đảo. Trong khu neo đậu, cả trăm chiếc tàu cá của bà con ngư dân đang nghỉ ngơi tiếp nhiên liệu, thực phẩm chờ chuyến hành trình tiếp theo. Khu neo đậu tàu thuyền này được hoàn thành từ năm 2002 với tổng kinh phí xây dựng lúc bấy giờ là 100 tỉ đồng, chứa được khoảng 400 thuyền. Chiều sâu mực nước trong âu thuyền là 4 mét, đáp ứng tàu tải trọng 300 tấn vào neo đậu.

Các con đường trên đảo đều được đổ bê tông. Trên con đường chính, nhà cửa dân cư san sát. Tiếng nhạc từ các quán cà phê, quán ăn rộn rã. Trẻ con lũn cũn chạy chơi trên những vỉa hè khá rộng. Có thể thấy, mặc dù có diện tích chỉ khoảng 4km2 nhưng Bạch Long Vĩ có đầy đủ những công trình quan trọng nhất của một đơn vị cấp huyện. Đó là trụ sở của chính quyền, doanh trại quân đội, trụ sở cơ quan công an, tòa án, viện kiểm sát, bưu điện, trung tâm y tế, trung tâm văn hóa, trường học, nhà trẻ, trạm thu-phát truyền thanh, truyền hình…

Vừa lên đảo, một thành viên trong đoàn chúng tôi đã nhận ra người bạn học. Anh là Vũ Thế Thạch, hiện là giám đốc Trung tâm văn hóa tại đảo Bạch Long Vĩ. Anh Thạch còn rất trẻ, nhưng đã có thời gian dài công tác trên đảo. “Cuộc sống trên đảo ngày càng đầy đủ hơn, nhất là từ khi khu neo đậu tàu thuyền được hoàn thành thì hàng từ đất liền ra đảo thuận lợi hơn trước rất nhiều”.

Bạch Long Vĩ được mệnh danh là “đảo thanh niên”. Bởi, để hòn đảo này có được diện mạo tươi đẹp như ngày hôm nay, bao mồ hôi, công sức thậm chí cả máu của lớp lớp chiến sĩ, thanh niên xung phong đã đổ xuống. Và ngày nay trên hòn đảo này, thanh niên vẫn giữ vai trò nòng cốt, sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Các gương mặt trẻ như anh Nguyễn Quang Minh-Hiệu trưởng Trường tiểu học Bạch Long Vĩ, chị Vũ Thị Ngân-Liên đội trưởng Thanh niên xung phong, anh Vũ Thế Thạch…, đang ngày đêm cống hiến tuổi xuân của mình cho công cuộc xây dựng Bạch Long Vĩ thành một hòn đảo tươi đẹp.

Thắm thiết tình quân, dân

Tới thăm Đoàn C52, Vùng A Hải quân, rồi Đồn Biên phòng 58, chúng tôi thấy yên tâm về thế trận quốc phòng-an ninh vững chắc tại Bạch Long Vĩ. Thượng tá Đỗ Đình Nam, Chính ủy Đoàn C52 cho biết, đứng chân trên một địa bàn chiến lược, ngoài việc nêu cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, kiên quyết “không để Tổ quốc bất ngờ” trong mọi tình huống, cán bộ, chiến sĩ của Đoàn còn tích cực tăng gia sản xuất, giúp người dân trên đảo ổn định cuộc sống.

Vùng biển quanh đảo Bạch Long Vĩ là một ngư trường lớn, dồi dào cá tôm. Vì vậy, những khi biển động, cao điểm có tới hơn 800 tàu đến nép mình vào hòn đảo nhỏ bé này để tránh, trú bão. Chiến sĩ Đoàn C52, phối hợp với Đồn Biên phòng 58, thanh niên xung phong… đã giúp ngư dân kéo tàu lên bờ để tránh sóng to, gió lớn. Ngoài ra, Đoàn còn hỗ trợ tổ chức khu ăn ở cho ngư dân lánh nạn, chờ đến khi trời quang, mây tạnh. Thượng tá Vũ Đình Chuẩn, Chỉ huy trưởng Đoàn C52, hiện là người gắn bó với Bạch Long Vĩ lâu nhất với 24 năm liên tục công tác tại đảo. Đồng chí cho biết: “Ngày mới đến, đảo gần như hoang hóa, toàn cỏ dại và rắn rết. Quân, dân trên đảo đổ sức trồng cây xanh, xây dựng từng công trình. Ngày ấy, máy móc thiếu thốn, gần như phải đem sức người ra để chinh phục thiên nhiên”.

Nhờ có phương án tăng gia tốt, Đoàn C52 luôn duy trì được đàn bò 100 con, đàn dê cũng khoảng 100 con và một đàn lợn lớn. Chính vì thế, đầu năm 2008, khi mà ảnh hưởng của lạm phát rồi dịch bệnh từ gia súc, gia cầm khiến giá cả đắt đỏ, lãnh đạo Đoàn C52 đã quyết định tổ chức thịt bò để bán rẻ cho người dân trên đảo, góp phần bình ổn thị trường. Quân y của Đoàn luôn sẵn sàng hỗ trợ cho trạm y tế trên đảo trong việc khám, chữa bệnh cho người dân.

“Sống xa đất liền nên tình quân dân càng thắm thiết. Chính quyền, đoàn thể và các đơn vị quân đội luôn phối hợp chặt chẽ trong các kế hoạch hoạt động. Ngày lễ, Tết chúng tôi tổ chức các hoạt động thể thao cho quân, dân trên đảo cùng tham gia rất sôi nổi, đoàn kết”. Đồng chí Đỗ Đình Nam nhấn mạnh.

Vượt qua thách thức, khai thác tiềm năng

Tiếp chúng tôi, đồng chí Cao Xuân Liên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện cho biết, Bạch Long Vĩ nằm ở một vùng chiến lược về quốc phòng, an ninh và rất giàu tiềm năng kinh tế. Ngoài nguồn lợi từ hải sản, Bạch Long Vĩ rất giàu tiềm năng du lịch. Mới nhất, một số khảo sát địa chất cho thấy vùng biển này còn ẩn chứa những mỏ “vàng đen” dầu khí của Tổ quốc.

Đồng chí Liên phấn khởi thông báo, hiện ở Bạch Long Vĩ không có hộ dân nghèo theo tiêu chí mới. Mười sáu năm qua, kể từ lúc thành lập huyện Bạch Long Vĩ, tổng số tiền để xây dựng cơ sở hạ tầng ước hơn 550 tỉ đồng. Trong đó, vốn ngân sách Nhà nước là 450 tỉ đồng, còn lại là của các thành phần kinh tế khác. Tuy nhiên, để có thể phát huy được các thế mạnh, Bạch Long Vĩ đang kêu gọi những nguồn đầu tư lớn hơn nữa.

Âu thuyền mới được được vào sử dụng từ năm 2002 nhưng hiện nay đã trở nên quá tải bởi lưu lượng tàu thuyền vào đảo ngày càng lớn. “Âu thuyền này cần được mở rộng hơn nữa và khơi sâu hơn nữa để phục vụ những tàu thuyền lớn”. Đồng chí Ninh Văn Dũng, Phó bí thư huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Bạch Long Vĩ nói.

Nhưng vấn đề cấp bách nhất đối với huyện đảo lúc này đó chính là chuyện nước sạch và điện sinh hoạt. Lượng nước ngọt đủ để cung cấp cho người dân đảo. Thế nhưng nước ngọt sẽ trở nên khan hiếm nếu lưu lượng tàu cá vào quá đông. “Trong quy hoạch phát triển đến năm 2015 thì dân số trên đảo chỉ duy trì khoảng 1.500 người. Thế nhưng, vào những lúc cao điểm, có tới khoảng 7.000 ngư dân từ các địa phương vào đảo để tránh bão, nghỉ ngơi, tiếp nhiên liệu… tạo nên một sức ép rất lớn trong việc bảo đảm các nhu cầu sinh hoạt”-đồng chí Cao Xuân Liên nhận định. Hiện đang có dự án khai thác nước ngầm với những mũi khoan sâu tới 250m, tuy nhiên, hiệu quả vẫn chưa được khẳng định. “Đối với vùng này, để bảo đảm nước ngọt, tốt nhất là có dự án xử lý nước biển thành nước ngọt”-đồng chí nói.

Dự án điện sức gió được khai trương cách đây vài năm, nay đã ngừng hoạt động do các trục trặc kỹ thuật. Hiện đảo đang phải sử dụng điện từ máy phát điện chạy đi-ê-den rất tốn kém và không đủ điện cho nhu cầu. Trung tâm y tế trên đảo mặc dù đã có bác sĩ từ đất liền ra công tác luân phiên nhưng vẫn còn thiếu trang, thiết bị để thực hiện được những ca cấp cứu nặng.

Do ở khá xa đất liền, vận tải khó khăn nên vào những ngày dông bão, đảo đứng trước nguy cơ bị cô lập. “Chúng tôi xác định, nếu tại Bạch Long Vĩ giải quyết tốt ba vấn đề lớn là giao thông với đất liền, nước sinh hoạt, điện thì sẽ có cơ hội phát triển như khu du lịch Cát Bà nổi tiếng”-đồng chí Liên tỏ ý tin tưởng. Chính quyền Bạch Long Vĩ đang tìm các phương án tháo gỡ khó khăn để thúc đẩy, khởi động lại các dự án như nước sạch, điện sinh hoạt, nhà máy chế biến thủy sản… Các dự án thiết thực ấy rất cần thu hút các nguồn vốn ngoài Nhà nước bằng những cơ chế ưu đãi đặc biệt, thủ tục thông thoáng.

Mơ ước về một Bạch Long Vĩ giàu đẹp trở thành hiện thực sẽ gần lắm nếu ngay từ bây giờ, những người có trách nhiệm tích cực thúc đẩy những ý tưởng, những kế hoạch tốt đẹp thành hành động thực tiễn…

Bài và ảnh: QUANG PHƯƠNG-ĐỨC TIẾN