Pháo đài thép trên biển

Bình minh nơi nhà giàn DK1

Cụm Kinh tế - Khoa học - Dịch vụ (gọi tắt là DK1) đứng chân trên thềm lục địa phía Nam Tổ quốc. Cán bộ, nhân viên trên nhà giàn DK1 đã vượt qua nhiều gian khổ để vững vàng giữa trùng khơi suốt 20 năm qua.

Nhân kỷ niệm 20 năm ngày thành lập DK1, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phát động cuộc thi tìm hiểu về DK1 với sự tham gia của hàng ngàn người. Quân chủng Hải quân đã tặng sổ tiết kiệm (mỗi sổ 10 triệu đồng) cho 9 gia đình liệt sĩ hy sinh tại khu vực DK1 và tặng 49 suất quà (mỗi suất 2 triệu đồng) cho các gia đình chính sách DK1.  

Trung tá Nguyễn Thế Dĩnh, Chính trị viên DK1 kể với chúng tôi quá trình hình thành và phát triển DK1 tại khu vực bãi đá ngầm thềm lục địa của Việt Nam, thuộc Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo (nay là tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu). Ngày 5-7-1989, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ra chỉ thị số 180/CT chính thức công bố về việc xây dựng DK1 tại khu vực bãi đá ngầm trên thềm lục địa phía Nam. DK1 có nhiệm vụ chốt giữ, quản lý và bảo vệ chủ quyền thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc; đồng thời là Trạm nghiên cứu về khí tượng, thủy văn và tài nguyên khoáng sản ở đáy biển và lòng đất dưới đáy biển, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội và dân sinh. DK1 cũng là chỗ dựa để tàu thuyền của bà con ngư dân ta tiến ra khơi đánh bắt, khai thác các nguồn lợi hải sản trên vùng biển nước ta; đồng thời là nơi đặt những ngọn đèn biển dẫn đường bảo đảm an toàn hàng cho tàu thuyền trong nước và quốc tế qua lại khu vực.

Năm 1989, ta xây dựng được 3 nhà giàn tại bãi Tư Chính, bãi Phúc Tần, bãi ngầm Ba Kè. Các năm 1990, 1991, ta tiếp tục xây dựng 3 nhà trạm mới trên các bãi ngầm Phúc Nguyên, Huyền Trân, Quế Đường. Từ năm 1993 đến 2006, là thời kỳ Nhà nước đầu tư lớn xây dựng và phát triển mạnh số lượng các nhà trạm. Đến năm 2007, các trạm DK1 Phúc Tần, Tư Chính, Ba Kè, Phúc Nguyên, Quế Đường, Huyền Trân đã hiện diện vững chắc trên các bãi ngầm thềm lục địa phía Nam Tổ quốc.

Mãi mãi trong lòng biển

Trong quá trình xây dựng nhà giàn DK1, mặc dù được Đảng, Nhà nước, Quân đội, Quân chủng Hải quân thường xuyên quan tâm, làm hết sức mình, tạo mọi điều kiện để bảo đảm cho cán bộ, nhân viên các nhà giàn DK1 thực hiện nhiệm vụ, nhưng thiên nhiên hung dữ, khắc nghiệt và sự tàn phá khủng khiếp của bão tố đã làm đổ chìm một số nhà giàn. Đã có những cán bộ, nhân viên mãi mãi nằm lại trong lòng biển.

Tại khung quản lý DK1 ở thành phố Vũng Tàu, tôi đã gặp Thiếu tá Bùi Xuân Bổng, Chỉ huy trưởng trạm DK1-17, bãi Phúc Tần. Cách đây 19 năm, Bùi Xuân Bổng là chỉ huy trưởng nhà giàn DK1-3 bãi Phúc Tần. Anh kể lại: Ngày ấy sàn nhà giàn chỉ rộng vài chục mét vuông, được dựng sẵn trên các pông-tông (xà lan), dưới pông-tông có khoang chứa nước ngọt và dầu, pông-tông được kéo ra bãi đá cạn và đánh chìm xuống. Thế là một nhà giàn được mọc lên giữa biển khơi, không có cả cầu thang lên (anh em thường gọi đó là nhà chòi). Buổi ban đầu gian nan vô cùng, không có rau xanh, không có thực phẩm tươi, chỉ có đồ hộp, rau khô ăn quanh năm. Khổ nhất là thiếu nước ngọt, anh em cả tuần chẳng dám tắm, phải để dành nước ăn, uống... Ngày ấy nhà quá thấp so với sóng biển, nên gặp mùa biển động, sóng tràn lên sàn nhà. Sàn nhà làm bằng những tấm ghi cũng bị sóng đánh tung lên.

Đêm 4-12-1990, cơn bão số 10 tràn qua khu vực nhà giàn Phúc Tần với gió mạnh cấp 10, cấp 11. Từng đợt sóng cao 14 đến 15 mét đánh lên làm nhà giàn nghiêng ngả. Giữa đêm tối mịt mù, các anh chuẩn bị phao cứu sinh, đồ ăn, nước uống để sẵn sàng lao xuống biển khi nhà giàn đổ. Lúc đó áo phao chỉ có 5 chiếc, mà cả "nhà" có đến 8 người. Bùi Xuân Bổng và Trung úy Nguyễn Hữu Quảng, Phó trạm trưởng về chính trị đã nhường áo phao cho anh em. Lúc 2 giờ sáng, một cơn sóng lớn chồm lên tràn qua nhà giàn, tất cả bị sóng đánh xuống biển. May mắn, Bùi Xuân Bổng bám vào một mảnh phao bè bị sóng đánh vỡ. Một lúc sau hai nhân viên cũng bơi đến cùng bám vào mảnh phao bè. Suốt ngày hôm sau các anh vật lộn với sóng nước. Phải đến 19 giờ ngày 5-12, tàu mới ra cứu được 5 người. Ba cán bộ, nhân viên của nhà giàn Phúc Tần đã vĩnh viễn ở lại lòng biển sâu đó là Trung úy Nguyễn Hữu Quảng, Y sĩ Trần Văn Là, Nhân viên cơ điện Hồ Văn Hiền.

Y sĩ Nguyễn Hữu Tôn, chàng trai quê Bắc Ninh cũng là người chứng kiến sự hy sinh của cán bộ, nhân viên trên nhà giàn DK1-6, Phúc Nguyên đêm 12-12-1998. Năm ấy nhà giàn DK1-6 có 9 anh em trực do Đại úy Vũ Quang Chương chỉ huy. Nguyễn Hữu Tôn nhớ lại, suốt mấy ngày liền mưa to, gió lớn, sóng biển ầm ào đánh vào nhà giàn. Nhà giàn nghiêng ngả trong bão gió, anh em vất vả chống chọi, suốt mấy đêm không ngủ. 22 giờ 50 phút đêm 12-12, một cơn sóng to tràn qua, nhà bị nghiêng đi. Đại úy Chương báo cáo về bờ và bình tĩnh chỉ huy anh em kiên trì bám trụ và làm công tác chuẩn bị thoát khỏi nhà giàn khi bị đổ. Trong một thời gian dài, liên tiếp gồng mình chống chọi với những trận cuồng phong, những con sóng lớn, đỉnh sóng cao hơn chục mét đánh mạnh vào chân đế, trùm kín qua cả sàn công tác nhà giàn, cùng với sức gió giật mạnh làm cho nhà bị rung dữ dội và nghiêng, lắc mạnh. Lúc 4 giờ kém 10 phút, một cơn sóng lớn hất tung 9 anh em xuống biển. Nguyễn Hữu Tôn và 5 anh em khác may mắn bám được vào phao bè, họ vật lộn với những cơn sóng suốt cả ngày, mãi đến 18 giờ, tàu HQ606 mới phát hiện cứu được. Còn lại 3 đồng chí: Trạm trưởng Vũ Quang Chương, Nhân viên ra-đa Lê Đức Hồng và Nhân viên cơ điện Nguyễn Văn An mãi mãi ở lại với biển xanh…

Dù trải qua nguy nan như vậy, nhưng Bùi Văn Bổng, Nguyễn Hữu Tôn và những cán bộ nhân viên nhà giàn DK1 vẫn không nhụt ý chí, suốt những năm tháng qua các anh tiếp tục bám trụ trên những nhà giàn DK1.

Nghĩa tình đất liền với DK1

Thiếu úy quân nhân chuyên nghiệp Nguyễn Văn Phường đang nối thông tin với đất liền

Sáng 26-6-2009, Đoàn Hải quân M71 tổ chức hai tàu HQ609 và HQ621 chở hơn 80 đại biểu các cơ quan dân chính đảng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị Hải quân đi thăm nhà giàn DK1 và làm lễ kỷ niệm 20 năm thành lập DK1 trên biển. Trên đường đi, chúng tôi đã bắt gặp những tàu đánh cá mang cờ nước ngoài xâm lấn vào khu vực thềm lục địa của ta để đánh bắt hải sản trái phép. Hai tàu hải quân đã tiếp cận các tàu lạ, phát loa tuyên truyền bằng tiếng Việt và nhiều thứ tiếng nước ngoài với nội dung: “Đây là vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam, các vị đã xâm phạm chủ quyền, đề nghị mau chóng rời khỏi khu vực này. Nếu các vị không chấp hành chúng tôi buộc phải áp dụng các biện pháp cưỡng chế”.

Đại tá Đinh Gia Thật, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân chủng Hải quân cho biết, trong những năm qua, tàu Hải quân và các nhà giàn DK1 đã phát hiện và ngăn chặn có hiệu quả hàng nghìn lượt tàu nước ngoài tiến hành các hoạt động thăm dò, khai thác hải sản trái phép.

Chiều 27-6, chúng tôi đã đến khu vực nhà giàn DK1 bãi cạn Phúc Tần. Thấy biển lặng sóng, Chuẩn đô đốc Nguyễn Cộng Hòa, Phó chính ủy Quân chủng Hải quân quyết định để các đại biểu lên thăm nhà giàn. Một số đại biểu bị say sóng, nhưng vẫn quên cả mệt nhọc, khoác áo phao, sẵn sàng xuống ca nô. Hai chiếc ca nô thay nhau chở các đại biểu vào thăm nhà giàn DK1-16 (Phúc Tần B). Cán bộ, nhân viên nhà giàn đón đoàn từ chân cầu thang.

Có một cuộc gặp mặt cảm động giữa Thượng tá Bùi Văn Xuân, nguyên Thuyền phó tàu HQ606 với Trạm trưởng Dương Văn Hoan. Hơn 10 năm trước anh Xuân là người tìm vớt Hoan trên biển khi nhà giàn trạm DK1-6 bị đổ.

Các đại biểu đi thăm nơi ăn, chốn ở của cán bộ, nhân viên nhà giàn. Giữa biển khơi mênh mông, một ngôi nhà giàn hơn 100m² đứng hiên ngang, sừng sững. Những cán bộ, nhân viên trên nhà giàn ngày đêm bám trụ, chống chọi với mưa bão, sóng gió biển khơi. Trạm trưởng Dương Văn Hoan, dáng người gầy nhỏ, nước da đen sạm, cho chúng tôi biết, cuộc sống anh em trên nhà giàn tuy còn nhiều khó khăn, nhưng tinh thần quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ rất cao. Mọi người trong trạm đoàn kết, thương yêu nhau như anh em một nhà. Trong năm qua, trạm đã trực canh, phát hiện được hàng chục lượt tàu qua khu vực. Rất nhiều lần ngư dân đánh cá của tỉnh Bình Thuận ghé nhà giàn nhờ giúp đỡ, được anh em tạo điều kiện, cung cấp nước ngọt, thuốc men và thực phẩm. Trên nhà giàn, cán bộ, nhân viên đã tích cực trồng rau, câu cá, tự tạo nguồn thực phẩm tươi. Ngoài những giờ làm việc, họ cùng nhau chơi bóng bàn, đá cầu, tập xà, tập tạ.

Thiếu úy quân nhân chuyên nghiệp Nguyễn Văn Phường, quê ở Hải Phòng, năm nay 37 tuổi, đã công tác trên nhà giàn 9 năm liền. 6 năm, Nguyễn Văn Phường ăn tết trên nhà giàn, chỉ có 3 năm ăn tết ở nhà. Anh cưới vợ đã 3 năm nay, nhưng chưa có con.

Ba chàng trai: Đào Văn Điệp, Vũ Văn Việt và Nguyễn Văn Trung đều chưa có gia đình. Họ mơ ước nhà giàn có chiếc điện thoại để gọi được về nhà nói chuyện với gia đình và bạn gái.

Các đại biểu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu rất xúc động trước cuộc sống của anh em. Đồng chí Võ Ngọc Minh, Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo tỉnh, thay mặt lãnh đạo và nhân dân Bà Rịa-Vũng Tàu chuyển đến cán bộ, chiến sĩ đang làm nhiệm vụ trên nhà giàn DK1 những tình cảm thân thương, cảm thông, chia sẻ. Chuẩn đô đốc Nguyễn Cộng Hòa căn dặn cán bộ, nhân viên trên nhà giàn: “Trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù có phải hy sinh cũng phải ra sức bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân, coi việc cứu dân, giúp dân, bảo vệ dân là nhiệm vụ chiến đấu, là mệnh lệnh của trái tim, là trách nhiệm, là nghĩa vụ cao cả…”.

Thăm các nhà giàn DK1, chúng tôi thấy nơi đây thực sự là những pháo đài thép trên biển Đông, giữ vững chủ quyền thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc. Để cán bộ, nhân viên trên các nhà giàn DK1 yên tâm công tác, cần có sự chung tay giúp đỡ của đất liền…