QĐND Online - Nếu như ở rừng núi bao lai gữa đại ngàn, chim tung mình lượn và theo bản năng tự nhiên, chúng ngân nga hót gọi bạn tình, thì khi đã bị “nhốt tù” chúng sẽ không hót, hoặc có hót thì giọng cũng lạc điệu như nỉ non, than vãn cho số kiếp. Đáng buồn thay tại các cánh rừng nơi vùng đại ngàn đã và đang có rất nhiều các tay săn chim ngày đêm lùng sục để đưa chim về thành phố, phục vụ cho thú chơi có vẻ “nho nhã” của không ít người nơi phố thị. Đến Tp Tam Kỳ, Quảng Nam bây giờ, lúc nào cũng có thể thấy những điểm bán chim rừng…

Những chú chim bị cầm tù…

Từ lâu nay, tại ngã tư đường Hùng Vương – Huỳnh Thúc Kháng có một điểm chuyên tập trung bán chim rừng. Có đủ loại chim quý từ vàng anh, họa mi, khướu đầu bạc, cà cưỡng cho đến sáo sậu được bán với giá từ 200 đến 400 nghìn đồng/con tùy loại chim, hoặc có thể cao hơn lên tới cả chục triệu đồng. Tìm hiểu, chúng tôi được biết, số chim này được bẫy từ nhiều cánh rừng của miền tây xứ Quảng, hay tận trên Tây Nguyên mang xuống như lời giới thiệu của nhiều nguời bán chim tại đây. Những hàng chim lưu động này được bày bán ngay tại trung tâm thành phố, nơi đông người qua lại, nhưng chẳng thấy lực lượng chức năng nào hỏi thăm.

Những xe chim tại ngã tư Hùng Vương – Huỳnh Thúc Kháng.

Tìm hiểu thêm về vấn đề này, chúng tôi đến một cửa hàng bán chim nhỏ ở đường Bạch Đằng, thành phố Tam Kỳ. Bên trong ngôi nhà rộng chừng 60m2, treo lủng lẳng tới hơn 70 lồng chim đủ các loại đắt tiền cho đến giá trị thấp như: chào mào, chích choè, khướu, yểng, họa mi, sáo, vẹt... Tưởng chúng tôi là những vị khách “sộp”, anh chủ cửa hàng chim đã từng là một tay săn chim thiện nghệ ở vùng Đức Cơ, Gia Lai giới thiệu tỉ mỉ từng giống, loài, cả những đặc tính riêng biệt của mỗi chú chim. Thấy một chú khướu có vẻ đẹp theo cách nhìn của những người chẳng biết gì về chim của chúng tôi, anh chủ liến thoắng: “Con khướu đó bữa trước có người trả 8 triệu mà tôi chưa đồng ý. Tôi giữ giá đúng mười triệu. Nó hót khá hay lắm, nếu anh em thích tôi bớt cho năm trăm”, rồi anh huýt một điệu sáo nho nhỏ kích thích chú khướu cùng hót để “quảng cáo” với khách.

Dẫn chúng tôi đi chiêm ngưỡng những lồng chim khác, anh chủ hàng giới thiệu: “loại rẻ nhất giá từ 50 đến 100 nghìn đồng một con, chào mào má đỏ, lông mượt nuôi từ nhỏ đã biết hót thì 200 đến 300 nghìn đồng. Còn chích chòe bán 120 nghìn đồng một con... anh em mua về “chơi” hoặc làm quà cho bạn bè, người thân cũng đều thú vị cả...”. Còn chú nhồng đang bị nhốt trong chiếc lồng nhỏ, anh chủ cửa hàng cho biết, khi mua nó chưa mở mắt với giá gần một triệu đồng, giờ nó đã được hơn hai tuổi và nói được một số câu giống tiếng người, giá không dưới 7 triệu đồng. Chú nhồng thấy tay người lạ vỗ cánh đập loạn xạ, mấy chiếc lông măng mới mọc rụng lả tả trên tay chúng tôi. Khi thấy tôi đưa máy ảnh lên định chụp, anh chủ cửa hàng vội xua tay giải thích: “Anh em thích thì mua giúp một con về chơi, chứ đùng chụp ảnh lỡ mấy ông chức năng biết thì em chẳng còn đất mà làm ăn nữa!”

Rời “trại” chim cửa hàng trên, chúng tôi đi dọc các con đường Hùng Vương, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Duy Tân,… để tìm hiểu những điểm bán chim di động. Tại ngã tư Hùng Vuơng – Trưng Nữ Vương, những người bán chim đàng hoàng bày bán những chú chim rừng. Mỗi lần xe máy chạy qua, những chú chim bé dại lại tung cánh bay loạn xạ, có nhiều con rụng hết cả lông mà vẫn không thoát khỏi được chiếc lồng chật hẹp. Chúng tôi hỏi một nữ chủ chim về con khướu, chị hồ hởi khoe: “Nó hót hay lắm! Mua đi tôi bán rẻ cho!”

Lối nào cho chim trở về rừng…

 Điều đáng buồn là những con đường trên đều rất đông phương tiện qua lại, hay nằm ngay trước cơ quan công sở của tỉnh Quảng Nam, nhưng những người buôn bán động vật hoang dã này không hề bị lực lượng chức năng xử lý. Khi được hỏi, một chủ bán chim trên đường Phan Bội Châu cho biết “Mình mua bán nhỏ và chủ yếu là chim “rẻ tiền” nên không bị ngó tới. Ở đây còn có nhiều “nhà tù chim” lớn với nhiều loài đẹp, quí hiếm, đắt tiền nhưng có thấy ai nhắc nhở gì đâu!”.

Rời những trại “tù giam chim rừng”, chúng tôi đến nhà một anh bạn cũng có máu chơi chim trên đường Lê Lợi. Anh ngồi buồn so: “Nhìn lũ chim không thấy hót gì cả, cứ đứng ngơ ngẩn như nhớ rừng nhớ núi... mình thương quá không chịu được nên đã thả nó về với núi rừng rồi!”. Thế đấy, nhưng liệu những chú chim kia có được may mắn sống giữa đại ngàn, hay ngày một ngày hai lại dính bẫy, lại bị cầm tù giữa những chiếc lồng chật hẹp để người ta mua đi bán lại với nhau ngang nhiên như mớ rau giữa chợ. Liệu mấy ai biết rằng những chú chim lồng đang bị cầm tù kia còn thích hót trong nỗi ngơ ngẩn nhớ tới rừng…

Bài và ảnh: Bùi Hữu Cường