QĐND-Bao năm nay, người dân thôn Hương Vân, xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du (Bắc Ninh) phải sống trong nỗi hoang mang, lo sợ vì nguồn nước, không khí ô nhiễm từ kho thuốc trừ sâu còn sót lại trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Nhiều dự án nước sạch được xây dựng rồi lại bị bỏ dở khiến cho người dân vẫn phải mòn mỏi chờ đợi...
Sống chung với ô nhiễm
Ông Hoàng Thế Nhẫn, người dân thôn Hương Vân kể lại cho chúng tôi: “Khoảng những năm 1966 đến năm 1969, để bảo đảm nguồn dự trữ thuốc trừ sâu, Tổng kho vật tư nông nghiệp Hà Bắc lúc đó đã chọn khu đồi Hương Vân làm nơi tập kết hóa chất, thuốc trừ sâu DDT66, vofatoc... Tôi là một trong rất nhiều người đã tham gia chuyển những thùng phuy chứa hóa chất, thuốc trừ sâu tập kết tại đây. Những thùng phuy này để ngoài trời, không được che đậy cẩn thận nên mưa nắng lâu ngày đã làm một số thùng bị vỡ, thủng, làm hóa chất, thuốc trừ sâu ngấm vào lòng đất”.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được nhiều người dân thôn Hương Vân cho biết: cứ sau mỗi đợt nắng kéo dài rồi đến một trận mưa là mùi hóa chất, thuốc trừ sâu lại bốc lên nồng nặc, ngột ngạt đến nỗi không thở được. Nguy hiểm hơn, các loại thuốc trừ sâu DDT66 và vofatoc ngấm vào lòng đất khiến cho nguồn nước ngầm bị ô nhiễm nghiêm trọng, không thể sử dụng được. Phía dưới chân đồi Hương Vân là cánh đồng lúa, nhiều người dân đi làm đồng về thường bị nổi mụn khắp người, bị ngứa, thậm chí trâu, bò cũng bị nhiễm bệnh.
 |
|
Để có nước sinh hoạt hằng ngày, gia đình chị Nhường phải xây bể chứa nước mưa.
|
Sống ngay cạnh kho thuốc trừ sâu trước kia là gia đình chị Nguyễn Thị Nhường. Mặc dù điểm cất giữ hóa chất, thuốc trừ sâu đã được phủ kín bề mặt bằng bê tông, tuy nhiên những ảnh hưởng của nó đến môi trường vẫn rất nặng nề. Chị Nhường tâm sự: “Biết là ở đây sẽ độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều lắm nhưng chúng tôi vẫn phải sống vì không có điều kiện chuyển đi nơi khác. Nước dùng trong sinh hoạt hằng ngày của gia đình tôi là nước mưa, dùng hết thì lại đi xin hàng xóm”. Anh Hoàng Thế Loát, chồng chị Nhường cho chúng tôi biết thêm: “Không chỉ người mà gia súc, gia cầm cũng bị ảnh hưởng bởi sự ô nhiễm từ kho hóa chất, thuốc trừ sâu này. Nuôi con gì cũng không chịu lớn, cứ còi cọc, thậm chí bị chết. Nuôi cá thì cứ gặp mùa mưa, nước tràn vào ao là cá chết nổi trắng ao”.
Cần sớm hoàn thành dự án nước sạch để đưa vào sử dụng
Trao đổi với ông Nguyễn Đình Mùi, Trưởng thôn Hương Vân về tình trạng trên, ông Mùi cho chúng tôi biết: “Từ năm 2000 đến nay, cả thôn Hương Vân đã có hơn 30 người chết do các bệnh ung thư phổi, ung thư gan và ung thư phế quản. Chúng tôi đã phản ánh với UBND xã Lạc Vệ về vấn đề này. Năm 2008, dự án xây dựng trạm cấp nước sạch đã được triển khai tại thôn Hương Vân. Người dân trong thôn mừng rỡ, vui vẻ nhận tiền đền bù với giá rẻ, hiến đất ruộng để xây dựng trạm cung cấp nước sạch và hy vọng... Thế nhưng đến nay, việc san lấp mặt bằng của dự án vẫn đang bị bỏ dở, ngổn ngang những đống đất, cát... chưa biết khi nào xây dựng tiếp”.
Để có nước sinh hoạt, 210 hộ dân thôn Hương Vân phải khoan giếng hoặc xây bể chứa nước mưa. Mỗi giếng phải khoan sâu ít nhất 90m, có những giếng phải khoan tới hơn 100m mới có nước để dùng, chi phí từ 20 đến 25 triệu đồng. Ông Mùi tâm sự: “Tiếng là có giếng nước, nhưng gia đình nào cũng phải sử dụng tiết kiệm tối đa mới đủ nước sinh hoạt để dùng. Nguồn nước ngầm nơi đây cũng đang dần cạn kiệt khiến cho người dân lo lắng, không biết tìm đâu ra nguồn nước sinh hoạt”.
Tình trạng ô nhiễm nguồn nước, không khí tại thôn Hương Vân đã xảy ra nhiều năm nay khiến người dân bất an, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sản xuất. Trước mắt, chính quyền các cấp của xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du và tỉnh Bắc Ninh cần có giải pháp để dự án cung cấp nước sạch cho người dân sớm hoàn thành. Về lâu dài, các ngành chức năng cần có biện pháp để xử lý kho thuốc trừ sâu và khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước, môi trường sống để người dân yên tâm sản xuất, gắn bó với quê hương.
Bài và ảnh: Hà Văn Long