Nơi đầu nguồn A Lưới

Chiều xuống nhanh, sương giăng kín cả cung đường, chiếc U-oát như con ngựa già ì ạch leo dốc. Tay ghì chặt vô lăng, mắt căng ra dõi về phía trước, Thiếu úy Nguyễn Xuân Bình vẫn ví von: “Chẳng khác gì thời các cụ vượt Trường Sơn đánh Mỹ”. Cả xe cười vui vẻ.

Sau gần ba giờ đồng hồ vượt qua hàng chục đèo dốc hiểm trở... nhá nhem tối chúng tôi mới lên đến Ban chỉ huy quân sự huyện A Lưới. Biết trước kế hoạch nên Thượng tá Phan Tất Thắng, Chỉ huy trưởng, đã đợi sẵn. Tiếng anh át cả tiếng gió: “Nghe tin nhà báo lên thăm đơn vị, anh em cứ thấp thỏm đợi hoài!”.

-“Đường đèo dốc quanh co nên không thể nhanh hơn được anh ạ”. Trần Tình, phóng viên truyền hình Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên-Huế nhanh nhảu trả lời. Nghe vậy, Trung tá Nguyễn Hữu Phúc-Chủ nhiệm chính trị - cười vang: “Nhằm nhò gì! Chúng tôi còn hành quân bộ tới A Đớt, A Roàng kia, đã vậy trên vai còn mang vác đủ thứ. Lính quân sự địa phương là vậy, xuống địa bàn không thể đi người không, mỗi chuyến đi là một chuyến “tiếp tế” thêm những vật dụng cần thiết cho nhân dân vùng xa”.

Chủ và khách hàn huyên đủ thứ chuyện. Nhưng tập trung nhiều nhất vẫn là chuyện Bộ đội Cụ Hồ giúp địa phương ổn định tình hình chính trị, phát triển đời sống kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, đặc biệt là xây dựng “trận địa lòng dân.

Cán bộ, chiến sĩ Ban CHQS A Lưới giúp xã Nhâm khắc phục mương máng.

Đêm xuống, không gian vùng cao A Lưới mênh mông, sâu thẳm. Chúng tôi theo chân Trung tá Nguyễn Hữu Phúc xuống “thâm nhập” địa bàn xã Hồng Thái. Tới nơi, đã thấy bà con dân bản ngồi kín sân trụ sở UBND để xem chương trình chiếu bóng do Đội Điện ảnh phòng Chính trị Bộ chỉ huy quân sự tỉnh phục vụ. Sau khi hướng dẫn bà con ngồi ngay ngắn theo hàng lối, Trung đội trưởng dân quân cơ động Hồ Văn Pe quay sang nói với tôi: “Lâu lắm rồi mới được xem phim màn ảnh rộng nên bà con ngồi chờ từ lúc 17 giờ 30 phút”.

Vừa chỉ đạo anh em khiêng hết số ghế của đơn vị cho bà con ngồi xem phim, Thượng tá Lê Văn Hòa - Đội trưởng Đội xây dựng cơ sở 5 - đã vội cùng Thiếu tá Trần Ngọc Phúc chụm đầu trao đổi, bổ sung kế hoạch huấn luyện, xây dựng lực lượng, tuần tra bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới... Nhìn đôi mắt các anh trũng sâu, thâm quầng vì lo lắng, tôi thầm hiểu, tình yêu, trách nhiệm và nghĩa vụ cao cả của người chiến sĩ miền biên ải nặng nề biết bao...

Buổi sáng, khung cảnh A Lưới hết sức thanh bình, phía trong thung lũng những làn khói trắng vương vấn trên nương rẫy. Tiếng ô tô đỗ xịch ngoài cổng phá tan bầu không khí tĩnh lặng nơi đầu nguồn biên giới. Ban chỉ huy quân sự huyện rôm rả hẳn khi đồng chí Bí thư huyện ủy Lê Văn Trừ lên nắm tình hình, tiện thể ghé thăm đơn vị. Ông bắt tay từng người rồi quay sang tôi, giọng vui vẻ: “Cán bộ, chiến sĩ ở đây coi A Lưới như quê hương của mình. Lòng nhiệt tình, trách nhiệm và công lao của các anh ấy đã tạo dựng niềm tin, động viên nhân dân yên tâm lao động sản xuất, xây dựng và bảo vệ quê hương”.

Để tạo dựng được ấn tượng tốt đẹp như vậy đối với chính quyền và nhân dân địa phương, các anh thực sự là “những đứa con của bản làng”. Buổi đầu về vận động bà con, tình hình ở đây hết sức khó khăn. Địa bàn rộng, đời sống nhân dân còn bấp bênh, tình hình tranh chấp đất đai, khiếu kiện, hủ tục lạc hậu kéo dài, an ninh nông thôn diễn biến phức tạp, khiến việc triển khai nhiệm vụ quốc phòng địa phương gặp nhiều trở ngại. Bọn phản động thường xuyên móc nối dụ dỗ, mua chuộc đồng bào dân tộc thiểu số vượt biên trái phép; kích động gây mất đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân. Nhưng với phương châm “giữ dân, giữ đất, giữ bản làng”, các anh vừa lo ổn định nơi ăn ở, vừa triển khai nhiệm vụ quốc phòng. Ban chỉ huy quân sự huyện cùng các Đội xây dựng cơ sở khảo sát địa bàn, thực hiện “3 cùng” với nhân dân. Các anh đến tận các bản làng xa xôi hẻo lánh giúp bà con các xã A Đớt, A Roàng định canh, định cư; hỗ trợ 30 triệu đồng mua lương thực, thực phẩm cứu đói đồng bào, sửa chữa nhà ở cho dân. Lực lượng quân y đơn vị còn khám, chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hàng trăm lượt người; tổ chức phòng dịch, vệ sinh thôn bản; tặng bệnh xá Hương Lâm, A Đớt nhiều dụng cụ y tế, trị giá hơn 20 triệu đồng. Ban chỉ huy quân sự huyện còn cử cán bộ, chiến sĩ đến từng nhà giúp dân thu hoạch vụ mùa, hướng dẫn bà con trồng cây công nghiệp, canh tác lúa nước hai vụ… Từ khi có cuộc vận động “xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, các anh lại hướng dẫn bà con các xã Hồng Thái, Hương Lâm, Sơn Thủy xây dựng mô hình xã văn hóa. Mỗi khi địa phương tổ chức lễ hội “mừng lúa mới”, “lễ đâm trâu hội làng”… Đội xây dựng cơ sở đều cử cán bộ về cùng tham dự, để qua đó vận động bà con từ bỏ các hủ tục lạc hậu, nạn mê tín dị đoan. Đến nay, mỗi khi trong nhà có người thân đau ốm thì đồng bào đã chủ động đi đến các trạm xá, bệnh viện. Bà con bỏ hẳn tục cúng bói, xua đuổi tà ma. Trước đây, đồng bào có thói quen thả rông gia súc, gia cầm, nhưng được bộ đội tuyên truyền, nay 100% hộ dân đã xây dựng được chuồng trại. Ban chỉ huy quân sự huyện tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng xã Nhâm làm đơn vị điểm về xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư…

Giúp Trường tiểu học xã Hồng Bắc lợp lại mái nhà sau bão.

Câu chuyện của tôi với đồng chí Bí thư huyện ủy bị gián đoạn bởi Thượng tá, Chính trị viên Nguyễn Văn Giông vừa lên A Roàng kiểm tra tình hình trở về. Chính trị viên Giông cho biết, 9 tháng đầu năm 2008, Ban chỉ huy quân sự huyện đã quyên góp gần 10 triệu đồng xây dựng quỹ “đền ơn, đáp nghĩa”; tặng 69 sổ tiết kiệm (mỗi sổ trị giá một triệu đồng) cho các đối tượng chính sách; chi hàng chục triệu đồng thăm hỏi, tặng quà các gia đình thương binh, liệt sĩ, người có công với nước, các đối tượng chính sách xã hội…

Suốt bao nhiêu năm ròng rã, người lính “quân sự địa phương” đã cùng nhau gắn bó, chia sẻ ngọt bùi với đồng bào vùng cao A Lưới... Giây phút chia tay, câu nói của Trung úy Đặng Trường Thọ làm tôi thêm tin tưởng vào ý chí, nghị lực của các anh: “Tình cảm quân dân sâu nặng, tình đoàn kết, gắn bó nơi miền biên ải này là nguồn sức mạnh tinh thần giúp chúng tôi vượt mọi khó khăn gian khổ. Lòng dân A Lưới là nguồn động viên to lớn, giúp chúng tôi viết tiếp bài ca người lính trên rộng dài dải đất biên cương…”.

Bài và ảnh: PHAN TIẾN DŨNG